ASEAN cần phát triển nền kinh tế số để tạo nên diện mạo riêng

(ICTPress) - Những ai đã chứng kiến ASEAN được thành lập vào tháng 8/1967 không thể hình dung được những thành tựu ASEAN đã đạt được trong 50 năm qua.

ASEAN hiện nay có 10 quốc gia thành viên, với diện tích 4,4 triệu km2, chiếm 3% tổng dịch tích toàn cầu và có dân số 625 triệu dân, chưa đến 9% dân số thế giới.

Tổng GDP đã đạt hơn 2,8 nghìn tỷ USD và nếu tính là một thực thể, ASEAN sẽ đứng thứ 6 trên toàn thế giới, sau Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ và Đức.

Về mặt địa lý, ASEAN may mắn nằm trong là khu vực tăng trưởng nhanh nhất trên thế giới, với đường biển tự nhiên kéo dài đến tận Ấn Độ (có tăng trưởng hơn 7%), Trung Quốc (6,5%) và là một trung tâm của chuỗi cung ứng toàn cầu

Trong ASEAN, các quốc gia mới gia nhập ASEAN sau là Cambodia, Myanmar và Lào có tốc độ tăng trưởng hơn 7%/năm, trong khi các nước thành viên có dân số hơn 100 triệu dân là Indonesia, Philippines và Việt Nam đều đang đạt tốc độ tăng trưởng 5- 6%.

Asean+3 (Trung Quốc gồm Hồng Kông, Nhật Bản và Hàn Quốc) được dự báo tăng trưởng khoảng 5% mỗi năm trong các năm 2017 - 2018, có sức tiêu thụ trong nước ổn định, mặc dù có một số trở ngại mang tính bảo hộ. Sức tiêu thụ của các nước này gần như gấp đôi các nước phát triển và các thị trường mới nổi ở châu Mỹ Latin, châu Phi và Trung Đông.

Mặc dù có những căng thẳng và cạnh tranh khu vực, ASEAN vẫn là khu vực quan trọng để duy trì sự cân bằng, các cái đầu mát và là một khu vực hòa bình và ổn định.

Hình ảnh một lái xe Uber đang kiểm tra smartphone thì đằng sau có một lái xe Go-Jek chở một người khách và một lái GrabBike đang theo dõi giao thông ở Jakarta, Indonesia. Các nước ASEAN có thể sử dụng công nghệ số và Internet để cải thiện việc sử dụng năng lượng và nguồn lực, cắt giảm ô nhiễm và tăng tổng công suất. Ảnh: Bloomberg.

Ngày nay, ASEAN cùng với phần thương mại toàn cầu của Trung Quốc đã vượt Mỹ, khi ngày càng nhiều các quốc gia thành viên ASEAN thúc đẩy các liên kết thương mại của các nước.

Tỷ lệ tham gia của ASEAN+3 trong chuỗi cung ứng toàn cầu đã hơn một nửa xuất khẩu, cao hơn Mỹ (40%) và khu vực euro (chỉ hơn một nửa).

ASEAN cũng là nơi có một số nguồn lực sinh học đa dạng giàu có và lâu đời nhất thế giới, trong đó có các cánh rừng nhiệt đới, các bãi đá ngầm và gần 13 triệu km2 biển.

Điều có thể gây trở ngại cho tốc độ tăng trưởng của khu vực là hạ tầng phát triển còn thiếu đồng bộ. Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đã dự báo các nước ASEAN cần đầu tư hơn 60 tỷ USD/năm cho hạ tầng từ nay đến năm 2020 để duy trì sự tăng trưởng, nhưng chi tiêu cho hạ tầng hiện nay đang khoảng là 3 - 4% GDP, so với tốc độ tăng trưởng GDP theo mong muốn là 5 - 8%.

Hạ tầng không chỉ cần thiết để tăng cường kết nối khu vực và trong nước, mà còn giải quyết các nhu cầu cơ bản như cải thiện nước, điện, chăm sóc sức khỏe và biến đổi khí hậu.

Phần lớn các nghiên cứu cho thấy hiện vẫn còn thiếu những khoản  tiết kiệm dài hạn để đáp ứng cho các đầu tư hạ tầng, nhưng đồng thời cũng có các trở ngại nghiêm trọng để đáp ứng cầu và cung nguồn tiền.

Điều có thể làm thay đổi cuộc chơi trong khu vực là công nghệ và sáng tạo. Một nghiên cứu năm ngoái của Temasek và Google cho thấy chỉ riêng 6 nền kinh tế ASEAN gồm Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam có thể trở thành khu vực có Internet tăng trưởng nhanh nhất trên thế giới, với hơn 480 triệu người sử dụng vào năm 2020.

Nền kinh tế Internet của ASEAN (chủ yếu là Thương mại điện tử - TMĐT) sẽ tăng trưởng tỷ lệ kép hàng năm (compound annual growth rate - CAGR) khoảng 14% lên 200 tỷ USD vào năm 2025.

Những lý do cho sự tăng trưởng nhanh này là do khu vực ASEAN có dân số trẻ đông với 70% dân số dưới 40 tuổi, và có sức mua tăng trưởng nhanh chóng.

TMĐT của ASEAN sẽ phát triển nhanh hơn vì khu vực này thiếu các hệ thống phân phối bán lẻ tiên tiến và đã chín muồi về đột phá công nghệ. Sự chuyển đổi số ASEAN cũng được dự báo sẽ diễn ra nhanh chóng hơn so với TMĐT. Lý do là chuyển đổi số sẽ không chỉ làm thay đổi mô hình tiêu thụ, mà còn thay đổi sản xuất của khu vực nhờ IoT và thậm chí các mô hình quản trị.

Một báo cáo của Frost và Sullivan 2015 cho thị trường Chứng khoán ASEAN dự báo vào năm 2025, thị trường IoT (các thiết bị kết nối) sẽ có một quy mô thị trường 79,3 tỷ USD vào năm 2020, tăng 26,8% CAGR.

ASEAN có vị trí rất phù hợp để thúc đẩy IoT phát triển, do thị trường thu nhập tầm trung có cả các kỹ năng CNTT do có trình độ giáo dục tốt và khả năng thích ứng với công nghệ mới bẩm sinh.

Trong số 20 nước hàng đầu toàn cầu về Internet, 11 nước nằm ở châu Á, trong đó 4 nước ở ASEAN là Indonesia, Phillipines, Việt Nam và Thái Lan.

Ngoài Mỹ và Ấn Độ, số người sử dụng của Facebook ở Đông Nam Á rất lớn, trong đó có 126 triệu người ở Indonesia. Malaysia có hơn 50% số người sử dụng Facebook cho các mục tiêu công việc so với trung bình của thế giới. Philippines đã đạt doanh thu 25 tỷ USD từ các dịch vụ BPO (Thuê ngoài qui trình kinh doanh) trong năm ngoái, mang lại hơn 1,3 triệu việc làm.

Ngân hàng thế giới đã dự báo doanh thu từ dịch vụ BPO sẽ vượt hơn 50 tỷ USD và tạo thêm 1,3 triệu việc làm vào năm 2020. Thái Lan, đã quốc gia sản xuất các bộ phận ô tô và sản xuất chế biến thực phầm, đang hướng tới Thái Lan 4.0 để nâng cấp khả năng số của nước này trong lĩnh vực sản xuất và dịch vụ. Chiến lược này cũng cùng thời điểm với chiến lược Internet+ và Made in China 2025 và chiến lược công nghiệp 4.0 của châu Âu.

Công ty khởi nghiệp của Malaysia là Grab đã thành công trong việc cạnh tranh với Uber ở ASEAN về nền tảng gọi xe.

Bên cạnh TMĐT và IoT, làn sóng sản xuất tiếp theo sẽ xuất phát từ các sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ xã hội. Viện toàn cầu McKinsey đã dự báo những tiến bộ trong công nghệ xã hội số có thể làm tăng năng suất của người lao động lên 20 - 25%.

Giới trẻ ở ASEAN đang khám phá ra công nghệ truyền thông xã hội có thể giúp di động hóa hành động xã hội số nhanh chóng, với khả năng điều phối các dự án quy mô và phức tạp thông qua việc sử dụng công nghệ thông minh và trí tuệ nhân tạo đang chỉ mới bắt đầu.

Các nước ASEAN do đó có thể sử dụng số hóa và công nghệ Internet để cải thiện việc sử dụng năng lượng và nguồn lực, giảm ô nhiễm và gia tăng tổng năng suất.

Không đâu quan trọng hơn ASEAN là nâng cấp chất lượng thực phẩm và sản xuất nông nghiệp, cũng như gia tăng năng suất của các thành phố đông đúc ở khu vực. Ví dụ, Go-Jek, một ứng dụng điện thoại di động, có hơn 250.000 lái xe ở Indonesia đã giúp giảm tắc nghẽn giao thông và các thời điểm chuyển phát và mang lại sự thuận lợi cho người dân ở các thành phố luôn bị kẹt xe như Jakarta.

Khả năng của truyền thông xã hội sẽ tăng cường sự điều phối trong các công việc hành chính, cũng như hỗ trợ phân tích dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo trong việc ra các quyết định thông minh hơn, chỉ mới bắt đầu và ASEAN đang dẫn đầu thế giới về nhiều thử nghiệm trong lĩnh vực này. Khả năng này đạt được cũng nhờ sự đa dạng văn hóa và các giai đoạn phát triển, mang lại nhiều cơ hội cho sự cạnh tranh sáng tạo.

ASEAN đang phát triển nhờ sự đồng lòng, sự đa dạng văn hóa và sẽ tạo nên một mô hình thích ứng tồn tại với sự linh hoạt riêng của khu vực này trong 50 năm tới.

LP (Theo straitstimes.com)

Tin nổi bật