Tri thức chuyên ngành

(ICTPress) - Internet mang lại rất nhiều tiện ích nhưng đồng thời cũng mang lại những hiểm họa, đặc biệt là từ những trang web có nội dung xấu. Làm thế nào để ngăn chặn việc truy cập những nội dung xấu trên Internet là vấn đề đang thu hút sự quan tâm của các nhà quản lý và của cả xã hội ở Việt Nam nói riêng và ở nhiều quốc gia trên thế giới nói chung.

Hai chuyên gia nổi tiếng của Liên bang Nga trong lĩnh vực an ninh thông tin là tiến sĩ Igor Ashmanov và bà Natalya Kaspersky đã có một số hội thảo về chủ đề này tại Hà Nội. Bài viết giới thiệu một số nội dung đã được trình bày và bàn luận tại các hội thảo đó.

Kỷ nguyên kỹ thuật số

Trong kỷ nguyên mới của truyền thông kỹ thuật số, công cụ sử dụng để xây dựng các nội dung số có công năng ngày càng mạnh và có giá thành ngày càng rẻ. Internet cùng với các công nghệ mới, các phương tiện thông tin và truyền thông di động, đang tạo ra một hệ thống thông tin toàn cầu có khả năng tạo lập, chia sẻ và tham gia vào những gì đang diễn ra của cuộc sống, cho phép con người đưa tin tức, suy nghĩ, ý tưởng, hình ảnh đi bất cứ đâu, vào bất kỳ thời điểm nào. Hệ thống thông tin Internet bao gồm rất nhiều mạng máy tính của các doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học, chính phủ và người dùng cá nhân trên toàn cầu. Hệ thống này cung cấp một khối lượng thông tin và dịch vụ khổng lồ. Những người dùng Internet bình thường có thể công bố trực tuyến những tác phẩm của mình dưới nhiều hình thức, có cả âm thanh và hình ảnh, đó là một trong những lý do thúc đẩy sự ra đời và phát triển nhanh chóng của các trang web cá nhân, các mạng xã hội...

Tờ báo tường đa quốc gia

Internet ngày càng trở nên gắn bó mật thiết với đời sống hằng ngày của tất cả chúng ta. Nhờ có Internet, mỗi cá nhân có thể trình diễn những tác phẩm của mình cho các độc giả trên khắp thế giới. Có thể hình dung Internet như một tờ báo tường khổng lồ, đa quốc gia; nơi mà bất cứ cá nhân hay tổ chức nào đều có thể tự do viết tin bài.

Đặc điểm của tờ báo tường đa quốc gia này là:

Số lượng người viết và nội dung cá nhân. Số lượng người viết đã lên tới hàng trăm triệu và con số này vẫn không ngừng tăng lên. Một số lượng rất lớn nội dung trên Internet được hình thành bởi những cá nhân cụ thể. Đó là nhật ký (blog), phương tiện truyền thông tư nhân, các trang web cá nhân trong các mạng xã hội v.v... Trong khá nhiều trường hợp, người viết trên Internet giấu danh tính thật của mình khi tham gia viết trên Internet.

Sự công khai nội dung và dễ dàng sao chép. Bất kỳ ý kiến, tác phẩm, văn bản, hình ảnh, video nào trên Internet đều có thể được truy cập dễ dàng và không hạn chế về đối tượng. Việc sao chép nội dung cũng rất dễ dàng với vài thao tác đơn giản như nhấp chuột hay bàn phím.

Dung lượng thông tin khổng lồ và  không có ranh giới địa lý. Hiện nay, theo các ước tính khác nhau dung lượng Internet toàn cầu là từ 50 đến 100 tỷ trang.

Trách nhiệm với xã hội

Cũng chính sự phát triển mạnh mẽ và rộng rãi của Internet, giờ đây tất cả những người sử dụng Internet đều biết rằng Internet mang lại rất nhiều tiện ích nhưng đồng thời cũng mang lại những hiểm họa, đặc biệt là từ những trang web có nội dung xấu. Ai sẽ chịu trách nhiệm về vấn đề này - đó là câu hỏi đang được đặt ra ở nhiều quốc gia.

Các nước Tây Âu và Mỹ: Các nhà cung cấp dịch vụ Internet chịu trách nhiệm cho việc truy cập hoặc cung cấp chỗ lưu trữ nội dung, và sẽ chấm dứt việc lưu trữ nội dung theo yêu cầu của tòa án hoặc cơ quan quản lý, các hoster được miễn trách nhiệm truy tố vì nội dung xấu.

Trung Quốc: Các ISP và các web-hoster chịu trách nhiệm về nội dung xấu trong các kênh truyền thông hoặc trên các máy chủ của mình. Điều này có nghĩa là các đối tượng này phải có nghĩa vụ thực hiện các hoạt động tìm kiếm những nội dung xấu này. Các nhà cung cấp dịch vụ hosting chịu trách nhiệm về nội dung cùng với các chủ sở hữu trang web và phải tự giám sát các nội dung được đăng tải trên hệ thống của mình. Tuy nhiên, chính phủ giúp giảm nhẹ gánh nặng giám sát nội dung của các hoster bằng cách cung cấp và thường xuyên cập nhật danh sách các “từ xấu” không được phép đăng tải trên các phương tiện truyền thông đại chúng và cả các trang web. Danh sách này có thể được tải về từ website của chính phủ và người ta có thể sử dụng một phần mềm đơn giản để kiểm tra sự có mặt hay không của các “từ xấu” trên các trang web.

Một số nước Ả Rập: Các ISP đang bị buộc phải lắp đặt các bộ lọc mạng (tường lửa) cho phép ngăn chặn truy cập vào "website xấu".

Một số phương pháp ngăn chặn truy cập nội dung xấu trên Internet

Làm thế nào để ngăn chặn việc truy cập tới những nội dung xấu trên Internet đã và đang trở thành vấn đề được quan tâm không chỉ của các nhà quản lý, các chính trị gia, các doanh nhân mà là vấn đề của xã hội. Sau đây là nguyên lý, cơ chế hoạt động của các bộ lọc trang tin điện tử (web-filter) và một số phương án triển khai:

Ảnh minh họa: english.aljazeera.net

Nguyên lý và cơ chế hoạt động

Các bộ lọc trang tin điện tử được dùng để ngăn chặn người sử dụng Internet truy cập tới những nội dung xấu. Đứng từ góc độ người sử dụng, bộ lọc này giống như một web-proxy mà tất cả lưu lượng web phải đi qua. Bộ lọc phân tích và rút ra từ nội dung trang web những tổ hợp từ quan trọng, tính toán hệ số phù hợp và chủ đề của nó. Mỗi trang web đều được gắn với một hoặc nhiều chủ đề khác nhau. Bộ lọc thực hiện việc tự động phân loại các trang web, có nghĩa là nó nhận biết được nội dung của từng trang web.

Mỗi trang web được yêu cầu đều được kiểm tra sự xuất hiện của những nội dung không mong muốn. Sau đó hệ thống sẽ xem xét để ra quyết định – cho phép, ngăn chặn hiển thị trang web hay thực hiện những hành động khác (cảnh báo, chuyển hướng). Khi trang web được yêu cầu lại, bộ lọc không truy cập Internet nữa. Điều này giúp tiết kiệm băng thông cũng như đẩy nhanh tốc độ truy cập. Đối với mỗi người sử dụng hoặc nhóm người sử dụng, dịch vụ cho phép xây dựng các ”chính sách lọc”.

Tiêu chí lọc

Sau đây là một số tiêu chí trong việc lọc:  

- Trang web thuộc một chủ đề xác định

- Trang web thuộc một phân loại lĩnh vực xác định

- Trang web có chứa đường dẫn tới những địa chỉ xấu

- Trang web có chứa trích dẫn tới những nội dung xấu

- Trang web có quảng cáo ép buộc hoặc spam

- Trang web có chứa virus hoặc mã độc

Căn cứ trên các tiêu chí này, việc lọc sẽ được tiến hành theo một số quy tắc như: Chủ đề bị cấm, các website bị cấm, các loại giao thức bị cấm (video, torrents)... Cụ thể, một số biện pháp sẽ được thực hiện như: Cấm vô điều kiện, cho phép hiển thị trang web, cảnh báo người sử dụng, ngăn chặn/thay đổi một số thành phần trang web, hạn chế theo thời gian...

Các phương án triển khai:

Có 3 phương án triển khai việc lọc các trang tin điện tử, đó là: Bộ lọc web trung tâm; Bộ lọc cho doanh nghiệp (gateway, appliance) và Bộ lọc cho máy tính cá nhân.

Phương án 1: Bộ lọc web trung tâm

Cluster gồm hàng trăm/nghìn máy chủ, dùng để lọc nội dung của hàng triệu người sử dụng, bao gồm:

- Người dùng cá nhân,

- Người dùng là tổ chức (trường học, cơ quan nhà nước, các công ty);

- Các dịch vụ truy cập Internet đại chúng (ISP, Internet Café, quán Internet).

Với phương án này, nhìn từ góc độ người dùng, bộ lọc web giống như một web proxy duy nhất.

Một số thông số kỹ thuật được đưa ra để tham khảo cho phương án này:

- Hiệu suất cho một Node của cluster:  50Mbit/giây.

- Cấu hình: Cluster có cấu hình phân tán, các node của cluster độc lập với nhau.

- Cập nhật dữ liệu và phần mềm: tự động và độc lập, không ảnh hưởng tới hệ thống. Việc cập nhật nhiều lần trong một giờ.

- Dung lượng: Để lọc cho một triệu người dùng (10Gbit/sec) cần khoảng từ 150-200 server và các thiết bị mạng.

Phương án 2: Bộ lọc quy mô doanh nghiệp

Bộ lọc nội dung sử dụng cho mạng nội bộ của bất cứ một tổ chức nào.

- Thành phần: Máy chủ đặt tại cửa ra vào của mạng nội bộ của một tổ chức, hoạt động giống như proxy cho tất cả người sử dụng mạng doanh nghiệp; được quản lý bởi quản trị viên hệ thống.

- Hình thức cung cấp: Một máy chủ được cài đặt và cấu hình với đầy đủ các phần mềm cần thiết. Để hoạt động chỉ cần thực hiện việc cấu hình rất đơn giản và lựa chọn các chính sách lọc nội dung.

- Cập nhật phần mềm và dữ liệu tự động theo một lịch trình định trước.

- Dịch vụ có thể được thực hiện theo hình thức trả phí thuê bao hàng tháng (bao gồm giá thuê thiết bị và chi phí cập nhật phần mềm, dữ liệu).

Phương án 3: Bộ lọc cho PC

- Thành phần: Phần mềm dành cho các cá nhân, CSDL lọc được cập nhật từ hệ thống máy chủ trung tâm.

- Phần mềm được cài đặt cùng với máy tính mới khi xuất xưởng, hoặc phần mềm được bán với giá thành thấp để các đại lý bán hàng và người sử dụng cài đặt trước khi sử dụng.

- Việc phát triển và hỗ trợ cho một sản phẩm phần mềm riêng biệt như vậy cho các loại hệ điều hành khác nhau là một công việc khá phức tạp. Có thể thay thế bằng cách sử dụng dịch vụ bộ lọc web trung tâm với việc cấu hình lại proxy trên trình duyệt.

Kinh nghiệm thực tế

Kinh nghiệm thực tế triển khai tại Liên bang Nga và các quốc gia khác cho thấy mỗi nhóm người sử dụng có thể lựa chọn phương án triển khai và sử dụng những tính năng kỹ thuật của dịch vụ web-filter một cách phù hợp nhất theo nhu cầu của mình. Thời gian tới, phiên bản tiếng Việt của bộ lọc web sẽ có mặt tại Việt Nam, với các thiết kế được chỉnh sửa để phù hợp với cácđiều kiện Việt Nam. Điều đó sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển và làm lành mạnh môi trường Internet.

 Nguyễn Minh

(ICTPress) - Họa sỹ Tô Minh Trang, người đoạt giải Nhất cuộc thi thiết kế mẫu tem bưu chính “1000 năm Thăng Long - Hà Nội: Xây dựng và Phát triển” đã dành cho tôi một buổi chiều thu năm 2010 để kể về thiết kế của bộ tem đặc biệt này và những câu chuyện về nghề làm tem bưu chính.

Ý tưởng hiện đại của bộ tem đặc biệt 1000 năm Hà Nội

Với những tư duy về bộ tem đặc biệt này để làm sao thể hiện được sự hội tụ, dấu ấn của cuộc sống đương đại đang chuyển động đi lên rất nhanh, “mạnh mẽ” của Hà Nội, đồng thời phải thể hiện được truyền thống một chặng đường dài 1000 năm Thăng Long - Hà Nội, họa sỹ Tô Minh Trang cho biết đã thiết kế bộ tem với phương án vẽ bằng tay, vẽ bằng nét trên nền trắng tựa như bức tranh khắc gỗ để có được “cái hồn” Á Đông. Với tư duy như vậy, tác giả đã thể hiện cả hình ảnh truyền thống và hiện đại trên từng mẫu và ý tưởng này “xuyên suốt” 4 mẫu tem trong bộ tem. Vẽ nét được anh thực hiện cho các hình ảnh hiện đại của Hà Nội ở phần chính bên phải con tem, phần nền bên trái là những hình ảnh truyền thống của Hà Nội. Có thể chi tiết ra đây để bạn đọc biết được thông tin 4 chủ đề của bộ tem “đáng nhớ” này:

Mẫu 1: Hà Nội - Thủ đô nước Cộng hòa XHCN Việt Nam: Nguồn gốc Hà Nội được thể hiện với hình ảnh chiếu rời đô, hình ảnh hiện đại là Cột cờ, vừa là dấu vết cũ của Hoàng thành Thăng Long, vừa ghi nhớ chiến công hiển hách của quân và dân Hà Nội chống giặc ngoại xâm, nơi cắm cờ độc lập của nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.

Mẫu 2: Hà Nội - Xây dựng: được thể hiện qua hình ảnh Ô Quan Chưởng gắn với di tích 36 phố phường và hình ảnh hiện đại là khu đô thị mới thể hiện cả quá trình xây dựng đi lên của thủ đô Hà Nội.

Mẫu 3: Hà Nội - Phát triển: Hình ảnh được thể hiện là cây cầu “kỷ niệm” Long Biên và cây cầu dây văng hiện đại Nhật Tân đang được xây dựng. Hình ảnh hai cây là biểu tưởng cho sự kết nối, hiện tại vươn tới tương lai.

Mẫu 4: Hà Nội - Hiện đại: Ga Hàng Cỏ, Hà Nội thời kỳ đầu thế kỷ 20 là hình ảnh bên trái và hình ảnh hiện đại là sân bay Nội Bài đón các đoàn khách nước ngoài, thể hiện sự hội nhập, giao lưu kinh tế quốc tế của Việt Nam với thế giới.

Xem thiết kế tứ của bộ tem, người xem có thể thấy ngay hình ảnh quá khứ và hiện đại, vươn tới tương lai luôn được đan cài bởi mỗi người khi nhớ đến Hà Nội là nhớ đến quá khứ đã đi vào tiềm thức và hiện đại là những thành quả, công trình đồ sộ đang mọc lên.

Bloc của bộ tem này thể hiện tri thức Hà Nội với hình ảnh Khuê Văn Các, trường đại học đầu tiên của Việt Nam, tượng vua Lý Thái Tổ, phía xa xa của bloc là đô thị đang trong quá trình xây dựng đi lên. Hình ảnh chính của bloc là con người, trí thức trẻ Hà Nội, những con người mới  làm nên Hà Nội trong thời đại công nghiệp hóa hiện đại hóa.

Tổng thể màu sắc được hòa sắc mạnh mẽ, màu đỏ của các mẫu tem và bloc thể hiện truyền thống và chuyển dần sang các màu khác để nói lên Hà Nội đang chuyển mình tự tin của ngày hôm nay. Rồng thời Lý, logo Hà Nội 1000 năm là những chi tiết được nhắc lại xuyên suốt để tạo thêm tính thống trong cả bộ tem.

Những “cái khó” trong việc sáng tạo một bộ tem lớn

Chia sẻ những cái khó trong quá trình thiết kế, họa sỹ Tô Minh Trang đã thật lòng cho biết anh chưa lường hết khó khăn khi lao vào thiết kế bộ tem này. Đầu tiên là cái khó khi thiết kế một bộ tem đặc biệt, nhất là bộ tem có ý nghĩa to lớn như bộ tem 1000 năm Thăng Long - Hà Nội bởi chủ đề của bộ tem quá rộng lớn, Hà Nội có quá nhiều hình ảnh quen thuộc, việc lấy hình ảnh nào và đưa như thế nào cho lạ, mới là cả một vấn đề và cách anh chọn ngôn ngữ vẽ nét đã là yếu tố chính làm nên những hình đã quá quen thuộc cũng trở nên lạ hơn.

Được hỏi tại sao anh mạnh dạn với phong cách vẽ nét trên tem bởi đây là một thử nghiệm mới trên tem Việt Nam, nhiều họa sỹ Việt Nam chưa được đào tạo bài bản, họa sỹ chia sẻ là ngay từ thời ngồi ở ghế nhà trường Đại học Mỹ thuật, họa sỹ đã may mắn được đào tạo trong môi trường chuyên nghiệp và vẽ ký họa là một trong những kỹ năng khó đã được tôi luyện. Một điều quan trọng nữa là vẽ nét cũng là sở thích của anh. Rồi một yếu tố nữa là Công ty Tem Việt Nam vừa qua cũng tổ chức lớp học ngắn hạn về khái niệm vẽ nét do thầy giáo bên ngành Ngân hàng giảng dạy. Chính vì những yếu tố, môi trường thuận lợi này đã giúp anh chọn vẽ nét cho bộ tem.

Trong tất cả các công đoạn của quá trình thiết kế mẫu tem nói chung và bộ tem 1000 năm Thăng Long Hà Nội có rất nhiều công đoạn. Công đoạn trăn trở, theo họa sỹ, chính là công đoạn tư duy, cách suy nghĩ, cách đặt vấn đề như thế nào cho nó hợp lý, điều hòa cái nét hài hòa sao cho thể hiện được hình ảnh trong một diện tích, không gian rất nhỏ của con tem. Công đoạn thứ hai không kém phần khó là kỹ năng vẽ. Vẽ nét hoàn toàn được được thực hiện bằng bút tỉa, bút lông sao cho một nét có thể ăn ngay vì không thể vẽ nháp, vẽ vờn, để đạt đến độ chính xác cao.

Ví dụ, trong bộ tem này để vẽ được hình ảnh Cột cờ, họa sỹ đã phải mất hai ngày, tuy chỉ là một hình ảnh rất bé nhưng khi in ra phải đảm bảo rõ được tất cả các nét, các chi tiết. Nghĩ được ý tưởng đã khó nhưng thể hiện được ý tưởng đạt được hết độ của hiệu quả cao nhất của nét mà khi thu nhỏ vẫn có thể nhìn thấy, rõ tất cả các chi tiết lại cả một nỗ lực rất lớn, họa sỹ Tô Minh Trang chia sẻ.

Bộ tem năm nay cũng có những yêu cầu khó hơn so với hai bộ tem 990 năm và 950 năm Thăng Long - Hà Nội vào năm 2000 và 2005, đó là nhiều hơn một mẫu tem. Hai bộ trước chỉ có 3 mẫu và 1 bloc. Một yêu cầu khác là ba chủ đề mẫu tem Hà Nội xây dựng, Hà Nội phát triển, Hà Nội hiện đại của Thể lệ thi thiết kế bộ tem này cũng đặt ra nhiều thách thức cho người họa sỹ tham gia thi thiết kế bởi nếu không chọn lựa thông minh các hình ảnh thể hiện cho từng mẫu sẽ dễ bị trùng lặp. Chính vì vậy, bộ tem do họa sỹ Tô Minh Trang thiết kế, các hình ảnh được lựa chọn. thể hiện với cố gắng chắt lọc để vừa thay đổi, vừa có nhịp, liền mạch không bị lặp lại, đồng thời thể hiện được nét hiện đại và phát triển của Hà Nội. Thêm nữa, hai bộ tem 990 năm và 950 năm Hà Nội đã thế hiện hình ảnh đấu tranh giành độc lập, truyền thống chống giặc ngoại xâm. Bộ tem này đòi hỏi là vẫn phải thể hiện được những nội dung trên và thêm ý nghĩa, hình ảnh Hà Nội - Thủ đô nước Cộng hòa XHCN Việt Nam.

Thời gian “thai nghén” và triển khai bộ tem này, theo anh, là khá lâu, việc tư duy chủ đề của bộ tem hàng tháng và việc triển khai thiết kế mất thêm hàng tháng nữa, bởi vì với bộ tem này anh không chỉ có vẽ mà anh còn phải vận dụng kỹ năng thiết kế đồ họa trên máy tính để làm cho tổng thể sản phẩm bé nhỏ nhưng “ngon lành”. Một vấn đề khó là tác phẩm phải hoàn hảo cả về decor, chữ, mi sao cho chuẩn.

Vẽ tem cũng có những đặc thù khó riêng mà tôi đã thực sự cảm nhận qua những điều anh giãi bày và chỉ cho tôi thấy, cũng như tự tôi “trải nghiệm” tìm hiểu thêm sau đó.

Những chuyện làm tem bưu chính

Định hỏi tác giả bộ tem 1000 năm Thăng Long - Hà Nội dăm ba câu bên lề nhưng loanh quanh, anh lại quay trở về với việc làm tem bưu chính của các họa sỹ thiết kế tem, niềm đam mê vẽ tem của anh tại Công ty Tem Việt Nam và bộ tem 1000 năm Thăng Long Hà Nội.

Anh cho biết từ năm 1999, Bộ Chính trị, Tổng cục Bưu điện nay là Bộ TT&TT lúc đó đã có quyết định về việc phát hành các bộ tem kỷ niệm thế kỷ XX và 1000 năm Thăng Long - Hà Nội. Anh đã tham dự hai cuộc thi thiết kế mẫu tem kỷ niệm 990 năm vào năm 2000 và mẫu tem kỷ niệm 950 năm vào năm 2005 nhưng không đạt giải nào. Lần này anh đã “may mắn” hơn và may hơn nữa là thể hiện được sự xuyên suốt của ba bộ tem ở phần “hồn”, đó là làm sao toát lên được “chất” Thăng Long - Hà Nội. Thêm một may mắn đến trùng hợp nữa là hai bộ tem đoạt giải trước đó của họa sỹ Vũ Kim Liên, nhân 990 năm và 950 năm Thăng Long - Hà Nội, cũng là họa sỹ ở Công ty Tem Việt Nam với thiết kế bộ tem ngang và bộ tem thứ ba này của anh cũng là bộ tem ngang nên cả ba bộ đã trở nên phù hợp trong thống nhất.

Chọn cách vẽ nét cho bộ tem 1000 năm Thăng Long - Hà Nội, anh chia sẻ thêm là cũng xuất phát từ hồi còn là sinh viên đại học, anh đã theo đuổi lối vẽ tả thực. Đã từng có giai đoạn, sống bằng nghề chép tranh Phục Hưng, cũng là cách tả thực, có giá trị hàn lâm vì nó trường tồn, anh cho biết luôn mong mỏi và thực tế đã vẽ mọi thứ cho “thực”, tả chân và cao hơn anh luôn muốn vẽ để đạt đến mức “cực thực”. Bản thân phong cách “cực thực” là làm cho mọi thứ trở nên sống động đến mức “ảo”. Nhớ lại trong những năm đầu ra trường, trong sự mưu sinh, anh đã tìm được công việc phù hợp với niềm đam mê vẽ tả thực của anh, đó là vẽ tem. Công ty Tem Việt Nam đã trở thành nơi để anh gắn bó được 12 năm. Điều này được anh gọi là “cơ duyên”.

Vẽ tem là vẽ phải khoa học, chính xác để làm sao nhiều người hiểu, không giống như vẽ tranh hội họa, vẽ tem có những đặc thù riêng. Vẽ tem là một thú vui, vừa là “vinh dự” vì được vẽ gửi gắm được việc vẽ của người họa sỹ vào trong ấn phẩm nhỏ bé mà ấn phẩm đó để truyền tải một thông điệp lớn là truyền tải văn hóa, vẻ đẹp đất nước, con người Việt Nam, anh tiếp tục tâm sự và anh cho biết đây cũng là suy nghĩ của các họa sỹ vẽ tem tại Công ty Tem Việt Nam.

Hài hòa “cái tôi” họa sỹ trong một công việc có tính chính trị như vẽ tem, anh tâm sự bản thân sống trong một cộng đồng, công việc vẽ tem của người họa sỹ là vẽ tem cho cộng đồng hiểu, nên muốn cộng đồng hiểu thì người họa sỹ vẽ tem phải cố gắng hài hòa giữa sáng tạo và tính phổ thông hóa để cộng đồng hiểu được. Đấy là mục đích mà người vẽ tem phải vươn tới và có khi họa sỹ có thể “bảo lưu”, “giải trình lại” những ý tưởng để hướng tới những cái đẹp hơn mà vẫn đủ nội dung mà về mặt mỹ thuật trong con tem. Người họa sỹ vẽ tem luôn “thấm nhuần” ý nghĩa thiêng liêng về hai chữ “Việt Nam”, “Bưu chính”, yêu cầu bắt buộc trên mỗi con tem để người nước ngoài khi xem mỗi con tem Việt Nam là nhìn thấy một một sứ sở yêu chuộng hòa bình, nhiệt đới và văn hóa. Làm sao thể hiện được những ý nghĩa “văn hóa” đó luôn được các họa sỹ vẽ tem trăn trở với tình yêu nghề để con tem tồn tại mãi, bay xa và len lỏi vào thế giới của những người sưu tập tem. Ngoài kỹ năng cần phải có tình yêu nghề.

Để duy trì sức sáng tạo, không bị mòn qua những thiết kế, người họa sỹ của những bộ tem tả thực đã chia sẻ với người cầm bút viết là hãy nhìn ra khu vực, thế giới rộng lớn qua Internet để thấy mình vẫn “tụt hậu” để cảm hứng đi tiếp. Họa sỹ đã từng lang thang để thấy mình đang còn chậm. Hướng đến những giá trị bên ngoài trong thời đại CNTT sẽ làm cho mọi người có thêm động lực, anh cho biết.

Là một họa sỹ thời đại CNTT, anh cho biết phương tiện CNTT cực kỳ hữu hiệu bởi hỗ trợ đồ họa, photoshop, corel công nghệ in đòi hỏi trong giai đoạn mới không chỉ xanh đỏ tím vàng, mà hội tụ, vận dụng những công nghệ tiên tiến để làm sáng tác, sản phẩm hoàn thiện thậm chí dễ in ấn, dễ in trên mọi chất lượng vì nhu cầu ứng dụng rất lớn như phóng to trên các ngã tư đường phố. Ngoài ra, nếu có đường truyền băng thông đủ rộng để anh và những đồng nghiệp có thể “truyền” những con tem dưới dạng tệp đồ họa lớn vào TP. Hồ Chí Minh, nơi “đóng đô” của công ty In Tem mà không phải đích thân mang mẫu vào, tiết kiệm chi phí đi lại.

Xin bật mí thêm là trong Cuộc thi thiết kế mẫu tem bưu chính “1000 năm Thăng Long - Hà Nội: Xây dựng và Phát triển”, ngoài bộ tem đoạt giải Nhất sẽ được in và phát hành vào ngày 2/10/2010 trong dịp Đại lễ 1000 năm Thăng Long - Hà Nội tại bảo tàng Hồ Chí Minh, họa sỹ Tô Minh Trang cũng có bộ tem đạt giải Ba với cách thể hiện vẽ nét và vẽ mảng.

Được hỏi cảm xúc sau khi đoạt Giải, họa sỹ cho biết mỗi lần đi ra phố, đi trên những con phố Hà Nội cảm giác tác phẩm tem của anh như thấp thoáng ở đâu đó, hình ảnh luôn “len lỏi”, hòa vào không khí chung của Hà Nội. Là một người con Hà Nội sinh ra trong những năm cuối chiến tranh, chứng kiến những thăng trầm thời bao cấp, những thay đổi nhanh chóng ở Hà Nội trong công cuộc đổi mới và thủa bé được ở một phố rất Hà Nội, phố Nguyễn Du, dường tất cả những yếu tố đó là môi trường thuận lợi mà một người “may mắn” như anh có được để “ngấm không khí” Hà Nội và chuyển tải không khí ấy khi được vẽ, được in tem về Hà Nội. Họa sỹ đã không dấu nổi niềm vui, tự hào và xem bộ tem của anh được chọn phát hành trong một dịp lễ trọng của Hà Nội này là “dấu ấn” trong cuộc đời.

Lan Phương