Phát huy vị thế đơn vị nghiên cứu hàng đầu về BCVT, CNTT-TT

(ICTPress) - Trong suốt chẳng đường phát triển 50 năm, Viện KHKT Bưu điện đã vượt qua khó khăn, thách thức nhưng cũng đạt được nhiều thành tích vẻ vang.

Sáng nay 17/9/2016, Viện KHKT Bưu điện đã kỷ niệm 50 năm thành lập và đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhì. Đến dự buổi Lễ kỷ niệm có Bộ trưởng Bộ TT&TT Trương Minh Tuấn, Bộ trưởng bộ KHCN Chu Ngọc Anh, Ngô Đông Hải, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương cùng các lãnh đạo Bộ TT&TT, Bộ BCVT, Tổng cục Bưu điện, Viện KHKT Bưu điện, cán bộ, nghiên cứu viên qua các thời kỳ và các khách mời.

Bộ trưởng Bộ TT&TT Trương Minh Tuấn trao Huân chương Lao động hạng Nhì cho tập thể Viện

50 năm qua, Viện đã trải qua 5 giai đoạn xây dựng, trưởng thành và phát triển đầy khó khăn, thách thức nhưng cũng đạt được nhiều thành tích vẻ vang.

Từ 1966-1976, Viện được hình thành và bước đầu phát triển, đặt cơ sở cho sự định hình về tổ chức bộ máy, đội ngũ và hướng nghiên cứu cho những chặng đường tiếp theo. Do hoàn cảnh đất nước có chiến tranh, địa điểm cơ quan của Viện phải thường xuyên sơ tán. Hoạt động nghiên cứu khoa học của Viện thời kỳ này trọng tâm là phục vụ cho nhiệm vụ chính trị của Đảng và Nhà nước, gắn với chức năng, nhiệm vụ của Ngành Thông tin Bưu điện, nhất là đảm bảo thông tin liên lạc thông suốt phục vụ sự chỉ đạo sản xuất và chiến đấu trong hoàn cảnh đất nước có chiến tranh.

Từ 1976-1986: Viện giữ vai trò phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Những kết quả nghiên cứu của Viện đã cung cấp những luận cứ khoa học trong lĩnh vực thông tin liên lạc cho công cuộc thống nhất nước nhà, xây dựng chiến lược thông tin quốc gia trên phạm vi cả nước. Trong đó tiêu biểu như: cùng toàn Ngành khôi phục và củng cố hệ thống thông tin liên lạc ở miền Bắc, tiếp quản hệ thống thông tin liên lạc của Mỹ - Ngụy ở miền Nam, tạo nền móng cho quá trình xây dựng mạng lưới thông tin thống nhất trong toàn quốc để phục vụ công cuộc phát triển kinh tế trên cả nước; Tham gia xây dựng các phương án về thiết lập đường dây thông tin Bắc - Nam, các vấn đề về tương thích môi trường nhằm nâng cao tuổi thọ và chất lượng thông tin như chống ăn mòn cáp, chống sét, kỹ thuật nhiệt đới hoá... và lập một số tuyến thông tin mới đến các tỉnh biên giới phía Bắc và Nam sau chiến tranh biên giới; Đánh giá toàn trình tuyến thông tin dây trần Bắc-Nam, tuyến cáp đồng trục Hà Nội - Hải Phòng, cáp đối xứng Hà Nội - Quảng Ninh và lập đề án thông tin chiến lược phát triển kinh tế vùng châu thổ sông Cửu Long; Nghiên cứu chương trình Nhà nước 38-01 và chương trình cấp Ngành 38-02 về "Lập phương án mạng thông tin quốc gia và mạng Bưu chính thống nhất của nước CHXHCN Việt Nam"; Nghiên cứu, chế tạo thiết bị tải ba bán dẫn ba đường, thùng thư mở đáy, thiết bị bốc dỡ sản phẩm bưu chính, máy xóa tem tự động, bộ phối hợp trở kháng giữa dây trần và cáp. Đồng thời cuối thời kỳ này đã bắt đầu nghiên cứu về thông tin kỹ thuật số, thông tin vệ tinh, thông tin quang, kỹ thuật tin học trong viễn thông...

Năm 1984, Viện chủ trì biên soạn "Chiến lược KHKT ngành thông tin liên lạc đến năm 2000", Viện đã đưa ra tư tưởng chiến lược "Bỏ qua trung gian, đi thẳng vào hiện đại" và được Ngành chấp nhận, đóng góp quan trọng của Viện vào sự nghiệp phát triển toàn Ngành.

Từ 1986 - 1996, Viện cũng có sự chuyển đổi mạnh mẽ theo hướng dần chuyển sang cơ chế hạch toán, tiếp cận với cơ chế thị trường. Đối tượng nghiên cứu khoa học cũng có sự chuyển hướng, từ chủ yếu nghiên cứu thiết bị đã vươn lên nghiên cứu khoa học tổ chức mạng lưới; từ nghiên cứu khoa học là chủ yếu chuyển sang kết hợp chặt chẽ giữa nghiên cứu với đào tạo nguồn nhân lực trình độ cao của Ngành và dần đưa đào tạo trở thành một chức năng quan trọng của Viện.

Viện đã tích cực đóng góp cho chiến lược số hóa của Ngành (1986-1991) và tham gia thực hiện Chiến lược tăng tốc giai đoạn I của Ngành (1991-1996), đảm bảo chuyển đổi căn bản công nghệ theo kịp bước chuyển đổi của cách mạng CNTT thế giới và đảm bảo an toàn và an ninh mạng trong những năm đầu hội nhập kinh tế quốc tế.

Từ 1996-2006: Viện đã có nhiều đóng góp, cống hiến để tiếp tục khẳng định vai trò và vị trí của Viện đối với Ngành và đất nước: Tích cực trong xây dựng luận cứ khoa học cho Chiến lược tăng tốc của Ngành giai đoạn II, nâng cao sức cạnh tranh, chủ động hội nhập trong quá trình phát triển; Tiếp tục triển khai xây dựng mạng thông tin các tỉnh biên giới, khảo sát, thiết kế nhiều trạm vệ tinh VSAT tại các vùng cao, hẻo lánh góp phần hoàn thành chương trình 100% xã có điện thoại của quốc gia nhằm xã hội hóa thông tin đến các đồng bào dân tộc góp phần nâng cao dân trí, tiếp cận công nghệ mới.

Trong giai đoạn 2006-2016, Viện KHKT Bưu điện đã triển khai 1885 công trình KHCN, trong đó có 5 đề tài/dự án cấp nhà nước,  293 đề tài cấp Bộ và 196 đề tài, nhiệm vụ KHCN cấp Tập đoàn; 18 đề tài cấp Học viện, 487 đợt  đo kiểm tra chất lượng mạng, dịch vụ và đề xuất giải pháp xử lý sự cố, nâng cao chất lượng mạng và dịch vụ; 886  hợp đồng dịch vụ và công trình chuyển giao công nghệ đưa các kết quả nghiên cứu vào mạng lưới, phục vụ sản xuất kinh doanh cho các doanh nghiệp và nhu cầu xã hội.

Viện KHKT Bưu điện cũng là một “cái nôi” tạo nguồn cán bộ Lãnh đạo và đào tạo nguồn nhân lực trình độ cao cho Ngành TT&TT và đất nước, để đào tạo các thế hệ cán bộ giỏi về chuyên môn kỹ thuật, am hiểu thực tiễn, có kinh nghiệm quản lý và thấm đậm truyền thống nghĩa tình. Trong 50 năm qua hàng trăm đồng chí nguyên là cán bộ nghiên cứu từ Viện đã trưởng thành, trở thành các Lãnh đạo, các cán bộ chủ chốt trong các cơ quan quản lý nhà nước, của Ngành Bưu điện, nay là Ngành TT&TT, các doanh nghiệp và xã hội.

Cùng với quá trình tự đào tạo lực lượng cán bộ nội bộ, Viện còn tích cực triển khai các hoạt động đào tạo nguồn nhân lực có trình độ cao cho xã hội,  ngay từ những năm 90 Viện đã được Nhà nước giao nhiệm vụ tổ chức đào tạo trình độ Tiến sỹ, từ năm 1993 đến 1997 với 6 khóa Viện đã đào tạo được 51 tiến sỹ. Đồng thời từ 1997, Viện tiếp tục tham gia cùng Học viện thực hiện tốt công tác đào tạo đại học và trên đại học.

Tại lễ kỷ niệm, Viện trưởng Viện KHKT Bưu điện Đỗ Trọng Đại đã xúc động cho biết: “Lịch sử của Viện luôn gắn liền với lịch sử hào hùng của đất nước và truyền thống vẻ vang của Ngành Bưu điện (nay  đến thời kỳ đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước ngày nay. Nhìn lại chặng đường 50 năm xây dựng và phát triển của Viện KHKT Bưu điện từ không đến có, từ thiếu đến đủ, trong điều kiện đất nước ta diễn ra những cuộc chiến tranh vô cùng ác liệt, những khó khăn chồng chất của tình hình kinh tế đất nước sau những cuộc chiến tranh kéo dài thì mới thấu hiểu được những thành tích mà tập thể CBCNV qua các thời kỳ của Viện đã phấn đấu, đóng góp là rất to lớn và đáng tự hào".

Phát huy vị thế nghiên cứu hàng đầu về lĩnh vực BCVT, CNTT-TT

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, Bộ trưởng Bộ TT&TT Trương Minh Tuấn đã khẳng định: “Viện KHKT Bưu điện đã trở thành đơn vị nghiên cứu hàng đầu về KHKT chuyên ngành BCVT-CNTT-TT. Viện đã đi đầu trong việc nghiên cứu, đề xuất áp dụng, triển khai tiến bộ KHCN vào các lĩnh vực BCVT, CNTT-TT cùng với việc xây dựng được một đội ngũ cán bộ nghiên cứu có nhiều kinh nghiệm, đủ năng lực chuyên môn, phẩm chất đạo đức, luôn năng động, sáng tạo, cập nhật kịp thời kiến thức mới, sẵn sàng phục vụ đắc lực sự nghiệp phát triển của Ngành và của xã hội trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế.

Thực hiện Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, từ tháng 7/2014, Học viện Công nghệ BCVT đã được điều chuyển về trực thuộc Bộ TT&TT. Đây là thời cơ và vị thế mới để Viện KHKT Bưu điện tiếp tục phát huy những truyền thống quý báu của Viện, tiếp nối các thế hệ đi trước, thực hiện mục tiêu, chiến lược của Viện. Đặc biệt, Viện cần chú trọng đến các hoạt động nâng cao tiềm lực đội ngũ, tăng cường hợp tác, tích cực tham gia vào các chương trình, đề tài, dự án nghiên cứu cấp Nhà nước và cấp Bộ để nhanh chóng xây dựng tiềm lực KHCN cũng như tham gia hoạt động đào tạo, xây dựng giáo trình, bài giảng mà Học viện và Bộ giao.

Bộ trưởng Trương Minh Tuấn phát biểu tại Lễ kỷ niệm

Bộ trưởng cũng đề nghị Lãnh đạo Viện KHKT Bưu điện tham gia cùng Lãnh đạo Học viện có những bước đi chủ động và sáng tạo hơn nữa trong đổi mới mô hình tổ chức và hoạt động, để đáp ứng tốt các yêu cầu trong tình hình mới; góp phần thực hiện mục tiêu xây dựng Học viện là cơ sở Giáo dục Đại học công lập trực thuộc Bộ TT&TT phát triển theo mô hình của trường đại học hiện đại trên thế giới với hệ thống tổ chức, quản lý hiệu quả cao trên cơ sở chủ động khai thác, sử dụng hợp lý, hiệu quả các nguồn lực nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học, đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho sự phát triển của ngành TT&TT và xã hội.

Đại diện cho cơ quan chủ quản của Viện, ông Vũ Văn San, Giám đốc Học viện công nghệ BCVT đã nêu rõ vai trò của Viện và cho biết sẽ tạo mọi điều kiện để Viện phát triển đóng góp chung vào sự phát triển của Học viện và Ngành.

Viện KHKT Bưu điện tiền thân là Viện Nghiên cứu KHKT Bưu điện và Truyền được thành lập ngày 17/9/1966, theo Quyết định số 180/CP ngày 17/9/1966 của Hội đồng Chính phủ (nay là Chính phủ), trên cơ sở tổ chức của Phòng kỹ thuật (Ban kỹ thuật và Ban Quy hoạch) trực thuộc  Tổng cục Bưu điện và Truyền thanh tại thôn Cầu Hoàn, xã Na Mao, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên - khu sơ tán K82.

Trong suốt chặng đường phát triển 50 năm, với 5 lần sơ tán, thay đổi địa điểm cơ quan, 3 lần điều chỉnh tên gọi và các tổ chức chủ quản, đến nay Viện là đơn vị nghiên cứu trực thuộc Học viện Công nghệ BCVT, Bộ TT&TT. 

TH