“Gốc gác” của các thuật ngữ “sâu máy tính”, “robot”, “đám mây"

(ICTPress) - Nhờ có smartphone, máy tính bảng, máy tính xách tay, mà các thuật ngữ máy tính đang thâm nhập vào ngôn ngữ hàng ngày của chúng ta với tốc độ cảnh báo. Nhưng những thuật ngữ này bắc nguồn từ đâu.

Các thuật ngữ “sâu máy tính” (bug) đến “đám mây” (cloud) tới “chuột” (mice) đến “thư rác” (spam) đến từ đâu, dưới đây nguồn gốc là 11 thuật ngữ máy tính phổ biến.

Thuật ngữ “sâu máy tính”, có nghĩa là một lỗi trong một phần của phần mềm, đã trở nên phổ biến sau khi một con bướm đêm bay vào bên trong siêu máy tính Harvard Mark II năm 1946.

Nhật ký hoạt động của Grace Hopper cho máy tính Harvard Mark II

“Khởi động” (booting) có nghĩa là khởi động một thiết bị (hay “khởi động lại”) bắc nguồn tự thuật ngữ nỗ lực vươn lên của bản thân. Trước khi máy tính có thể thực hiện công việc gì đó, máy tính tải một chương trình đơn giản được gọi là BIOS (Basic Input/Output System - Hệ thống vào ra cơ bản). Những nhà khoa học máy tính thời kỳ đầu đã xem việc này như là một khởi động riêng.

Ngày nay, một “thư viện” (library) là một tập hợp các đoạn mã có thể tái sử dụng mà các nhà phát triển sử dụng để thực hiện các tác vụ chung mà không cần phải phát minh lại chiếc bánh xe. Vào những năm 1940, một library là một tập hợp băng từ chương trình được cắt thành đoạn cho tới khi các nhà lập trình muốn dán và làm phẳng thành các ứng dụng của họ.

Thư viện phần mềm đầu tiên tại Đại học Harvard

Hiện nay, một “miếng vá” là một sự cải tiến cho một đoạn phần mềm hay ứng dụng. Thuật ngữ này xuất hiện từ những năm 1940 khi các chương trình máy tính được “viết” trên các phiếu đục lỗ: để thay đổi một chương trình, bạn đã phải vá một lỗ bằng băng từ.

Một chương trình Harvard Mark I, được hoàn thiện bằng các miếng vá (Ảnh: Wikimedia Commons)

Một "cookie" là một tệp nhỏ được gửi giữa trình duyệt của bạn và một trang web để xác thực bạn, do đó bạn không phải đăng nhập lần nữa. Cokie sẽ theo dõi các gốc rễ đến "magic cookie", một thuật ngữ của một lập trình viên xuất phát từ "fortune cookie" là một cookie có một thông điệp bên trong.

“Spam” hay một thư điện tử làm phiền và không mong muốn, xuất hiện từ một bức phác họa Monty Python nổi tiếng nơi một nhóm cướp biển Viking hát đi hát lại "SPAM, SPAM, SPAM, SPAM, SPAM, LOVELY SPAM, WONDERFUL SPAM" để át đi các trao đổi.

Bạn có thể xem phác họa trên YouTube.

Một virus máy tính hoạt động như một sinh vật học, chèn mã của mình vào các chương trình và tệp khác và phát tán. Thuật ngữ “virus” lần đầu được sử dụng có thể trong một tiểu thuyết vào những năm 1970 có tên là 'When H.A.R.L.I.E.”, tác giả là David Gerrold. Virus LSD là một tai họa của năm 1994, virus này đã xóa toàn bộ các file và sau đó hiển thị video được chụp hình như trên.

“Điện toán đám mây” (Cloud computing) bắt đầu từ những năm 1990 trong các hồ sơ đăng ký bản quyền sáng chế để cách trình bày các đoạn mạng mà là một vấn đề của của ai đó. Biểu đồ đăng ký bản quyền này là từ hồ sơ US Patent 5,485,455 được nộp vào tháng 1/1994, được biết đến là lần đầu tiên từ “đám mây” xuất hiện.

US Patent Office

Thuật ngữ "robot" lần đầu được sử dụng trong một vở kịch năm 1921 có tên R.U.R. của nhà viết kịch Čapek. Thuật ngữ này xuất phát từ một từ tiếng Séc là "robota" có nghĩa là "lao động bắt buộc”. Hãy ghi nhớ điều này lần sau bạn bất ngờ khởi động một Roomba.  

Một cặp Robot Xiaolan (trái) và Xiaotao cầm các khay thức ăn tại một nhà hàng ở Jinhua, tỉnh Zhejiang, Trung Quốc, 18/5/2015.

“Mạng”(cyber) trong “không gian mạng” (Cyberspace) và “tội phạm mạng” (cybercrime) và “Chiến tranh mạng” (cyberwarfare) xuất phát từ thuật ngữ "cybernetics”, thuật ngữ về nghiên cứu học thuật các hệ thống và các tổ chức. Thuật ngữ này bắc nguồn từ các từ trong tiếng Hy Lạp là "kybernetes" hay "steersman".

Một con chuột máy tính bình thường có cái tên này bởi vì các nhà nghiên cứu của Xerox PARC lab đã làm ra sản phẩm này giống như một con chuột có “đuôi”. Hiện nay phần lớn chuột máy tính là chuột di động - không có “đuôi”.

QM (Theo Business Insider)