Những trang viết tâm huyết về Hà Nội

Nhà báo Hồ Quang Lợi vừa cho ra mắt một tập sách thể hiện những suy tư và cảm xúc đầy đặn của anh đối với Thủ đô: “Hà Nội - Cuộc kiến tạo mang hưng khí thời đại”.

Bìa sách “ Hà Nội – Cuộc kiến tạo mang hưng khí thời đại”

Vốn là một nhà báo quốc tế với những bình luận sâu sắc về nhiều vấn đề nóng hổi trong tình hình chính trị xã hội của nhiều nước: Từ khu vực châu Á, quanh các nước ASEAN ở gần ta đến Ấn Độ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, rồi sang châu Âu, từ các nước Đông Âu, Nga, tới Tây Âu: Pháp, Anh, Đức… đến các nước Trung Cận Đông rồi sang cả châu Mỹ và Mỹ La tinh: Canada, Hoa Kỳ, Cuba, Chi lê… Ở đâu, ngòi bút của anh cũng có những khám phá mới mẻ, cách viết của anh cũng có chủ kiến rõ rệt, vì vậy, các trang viết của anh thường hấp dẫn, sôi nổi và có đầy đủ tính thuyết phục.

Lần này, với tấm lòng yêu Hà Nội thiết tha, với sự gắn bó với Hà Nội sâu nặng, cộng với ý thức trách nhiệm cao của một công dân Hà Nội, một cán bộ chủ chốt chịu trách nhiệm về công tác tư tưởng và truyền thông của Hà Nội, có điều kiện nắm bắt toàn diện về mọi lĩnh vực kinh tế - văn hóa - xã hội của thành phố, anh đã thực sự làm bạn đọc thỏa mãn về những trang viết dành cho Hà Nội đầy nhiệt huyết, có bút pháp mạnh mẽ và sắc sảo.

Cuốn sách này đã tập hợp nhiều bài viết chính luận, bài báo, trả lời phỏng vấn… của bút lực tài hoa Hồ Quang Lợi. Tôi rất thú vị khi tác giả dám đặt đầu đề cho phần I của tập sách là “Cuộc sát hạch nghiêm khắc”. Tác giả nhìn nhận vóc dáng mới của Hà Nội sau khi sáp nhập với Hà Tây năm 2008 và những hệ quả của nó về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội; cũng như sức ép mọi mặt về quản lý dân cư và quy hoạch trên địa bàn; đối chiếu với tình hình kinh tế thế giới khó khăn và bối cảnh của nước ta trong tiến trình hội nhập quốc tế, sau khi gia nhập WTO và nhiều hoạt động đa phương khác. Đây cũng là một cuộc “sát hạch” nghiêm khắc về khả năng thích ứng, khả năng chuyển hóa và trưởng thành trong quản lý và xây dựng đô thị, xử lý các việc mới nảy sinh đối với đội ngũ cán bộ của cả Hà Nội và Hà Tây sau khi hợp nhất.

Tiêu đề Trên bệ phóng nghìn năm (phần II) và Dòng văn hiến bất tận (phần III) Hồ Quang Lợi đã đề cập đến khía cạnh đặc trưng nhất của Hà Nội, đó là truyền thống văn hiến nghìn năm và cách khơi dậy nó, tạo ra “sức bật” từ cội nguồn vô tận ấy cho hôm nay và mai sau. Đây là những trang thật sự tâm huyết, giàu suy tư và cảm xúc, nó thể hiện tác giả là một con người hiểu Hà Nội sâu sắc, xuất phát từ một tấm lòng yêu Hà Nội vô bờ bến, một người nhập cư Hà Nội tuy mới 35 năm nay nhưng đã có độ nhạy và độ chín đáng nể trọng khi nhìn thấu được vào giá trị của “khí quyển văn hóa nghệ thuật Hà Nội” lưu truyền thấu suốt tự nghìn năm; nhận thức được khí vị bồi đắp thầm lặng mà mạnh mẽ mang “tinh thần phù sa” của nền văn minh sông Hồng, mà chủ lưu của nó chính là phần dành cho Hà Nội; cảm nhận được cả hơi thở của “hồn phố, hồn quê ” Hà Nội thật đặc trưng mà mỗi chúng ta nhất thiết phải gìn giữ, bảo tồn.

Tác giả cũng đề cập đến lối sống và cách ứng xử, phong thái và cốt cách của người Hà Nội và những diễn biến trong thời đại mở cửa và hội nhập, cũng như những chuyển hóa và biến thái ở cả phía tích cực và tiêu cực trong thời kinh tế thị trường mới nổi, mà giá trị của đồng tiền lại lên ngôi trong các quan hệ gia đình và xã hội.

Chúng ta không thể không buồn lòng vì nhiều giá trị đạo đức ở Thủ đô đang xuống cấp, thói vô cảm và ích kỷ đến cực đoan đang có chiều hướng gia tăng đến chóng mặt trong tính cách của con người Hà Nội, đến nỗi, nói như tác giả,“sự lịch lãm, tinh tế và hào hoa của vùng đất đế đô này đang có nguy cơ trở thành chứng tích “vang bóng một thời”!”. Phải làm gì để cứu lấy những giá trị đã trở thành khuôn vàng thước ngọc kinh điển của vẻ đẹp Hà Nội? Phải làm gì để phát huy hết những gì cao đẹp còn tiềm ẩn trong sức vươn và sức bật của người Hà Nội, mà tạm thời đang còn bị lắng xuống, hoặc bị pha tạp, nhạt nhòa đi? Câu hỏi ấy làm nhói lòng mỗi chúng ta và cũng làm nhói lòng tác giả của mỗi trang sách đầy ý thức công dân Thủ đô này.

Nhưng làm được công việc quá lớn trên đây đâu chỉ là nỗ lực của một số người, dù là những người có trách nhiệm cao nhất với Thủ đô. Câu hỏi trên đây đòi hỏi mỗi một người dân Thủ đô đều phải có ý thức cùng chung sức giải đáp, không chỉ động não và tìm cách lý giải bằng lý lẽ, mà nhất thiết phải bằng cả việc làm và hành động cụ thể. Mỗi bài viết của tác giả Hồ Quang Lợi đều như một “thông điệp thiết tha”, khơi nóng cảm xúc của mỗi chúng ta và gợi cho chúng ta cùng hưởng ứng để hành động vì một Hà Nội tươi đẹp hơn và xứng đáng hơn với một “dòng văn hiến bất tận”, đã uy nghi đứng trên “bệ phóng nghìn năm”.        

Tác giả tỏ ra không né tránh những vấn đề gai góc, dám đề cập đến chúng một cách thẳng thắn và xây dựng, với thiện chí của một người dám nhận trách nhiệm từ tập thể và thành tâm cùng tìm lời giải với mọi người đối với mọi khó khăn thử thách trước mắt và lâu dài. Tác giả cũng làm ta tin hơn vào việc thành phố chúng ta đã và đang kiên trì và nỗ lực giải quyết từng bước vững chắc các khó khăn chồng chất với một thái độ bình tĩnh, kiên trì, khoa học, thực sự cầu thị.

Cuốn sách của tác giả Hồ Quang Lợi thực sự trở thành người bạn đồng hành, gửi gắm và chia sẻ với chúng ta mọi điều hữu ích, nhằm thúc đẩy để Hà Nội ngày càng hiện đại, văn minh và thanh lịch hơn, xứng đáng với niềm tin và tình cảm của tất thảy những người yêu Hà Nội - cả trong nước và quốc tế.

Nhà thơ Bằng Việt

Nguồn: baophunuthudo.vn