iPod tuổi lên 10 - sản phẩm mang tính cách mạng
(ICTPress) - Chủ nhật 23/10/2011 đánh dấu 10 năm khai sinh iPod, thiết bị khởi động cho chuỗi những thành công của Apple và thiết bị này cũng hoàn toàn định nghĩa lại việc trải nghiệm cũng như sản xuất âm nhạc.
Mặc dù Apple đang tạo ra cơn sốt xếp hàng mua iPhone 4S và thật khó hình dung công ty công nghệ này không còn thấy Steve Jobs ở vai trò người cầm lái. Và đã có nhiều giấy bút viết về các món đồ điện tử đã làm nên thập kỷ năng suất nhất của Jobs. Nhưng ngày Chủ nhật 23/10/2011 cũng đã đánh dấu 10 năm khai sinh iPod, thiết bị khởi động cho chuỗi những thành công trong một thời kỳ chấn hưng của Apple và thiết bị này cũng hoàn toàn định nghĩa lại việc trải nghiệm cũng như sản xuất âm nhạc.
Ảnh: Marcio Jose Sanchez/AP |
Jobs và đội ngũ của mình tại Apple đã chớp thời cơ tạo nên một văn hóa với iPod. Mặc dù có sự thâm nhập mạnh mẽ của Internet và các kết nối tốc độ cao tạo điều kiện cho các tệp MP3 phổ biến và miễn phí làm bùng lên vào những năm 1990. Cho tới tận năm 2000 các công ty ghi âm và nổi tiếng như Metallica đã nộp đơn kiện đầu tiên khiếu nại Napster, buộc tội dịch vụ lấy trộm tiền bản quyền của các nhạc sỹ. Thời gian đó, chia sẻ tệp trở thành một sức mạnh không thể ngăn lại, và ngành âm nhạc rối lên nhưng quan trọng ngành âm nhạc vẫn là một quá trình không thể kiểm soát được việc ăn trộm âm nhạc. Những cái tên tệp không phù hợp và các catalog của hàng ngàn bản nhạc gần như phủ nhận giá trị có một thư viện lớn hơn CD hoặc tuyển tập ghi âm.
Một năm sau, Jobs đứng trên sân khấu trước một số ít khản giả ở Cupertino, thông báo một “sản phẩm mới mang tính cách mạng”. Đó là iPod. Thiết bị này, giống như nhiều phát minh sau này của Jobs, là đánh vào thị hiếu của người dùng chứ không phải là đáp lời họ, và tầm nhìn của ông cho những người nghe nhạc đã không ngay lập tức được hoan nghênh hoàn toàn. iPod khởi đầu với giá 399 USD, cùng với các đối thủ nhưng vẫn khá đắt vì giá trị của nó đối với các khách hàng vào thời điểm đó. Nhưng Apple đã triển khai các chiến dịch tiếp thị và thiết bị này gắn chặt với iTunes, được giới thiệu trước đó môt năm, câu trả lời tự có. Những chiếc tai nghe trắng Apple chuẩn xuất hiện mọi nơi, và người nghe đổ xô mua dùng những thiết bị mới này. Nhiều bài hát trở nên nổi tiếng nhớ có việc sử dụng iPod thương mại. iPod đã mang lại một cách thức khéo léo để sắp xếp các phức tạp của thị hiếu âm nhạc hay thay đổi đó là tải nhạc được phép, mặc dù ngành này vẫn bán các album, người nghe bắt đầu chia sẻ chỉ những bài hát đơn họ muốn nghe.
Theo nhiều cách, hình ảnh của một người ghiền âm nhạc, hoàn toàn lãng quên sự hối hả xung quanh chỉ chuyên chú việc nghe nhạc bằng iPod, phản ánh tác động của iPod đối với ngành này nhìn chung. Nói gọn hơn, việc xuất hiện iPod đã tác động lớn đối với nhà đài và các cơ quan khác về thị hiếu âm nhạc, khái niệm “cái gì hot” đã được DJ quy định trước đây đã được thay thế bằng bất cứ bài hát nào bạn muốn nghe lại trên iPod của bạn. Và bởi vì thiết bị này được cá thể hóa cao để trải nghiệm nghe nhạc, có nghĩa là các tai nghe trắng đã tách biệt những người hâm mộ âm nhạc ra khỏi thế giới xung quanh cũng tạo ra một động lực cho những ai làm nhạc; đặc biệt với cửa hàng iTunes, được giới thiệu vào năm 2003. Người hâm mộ đã không còn phải mua toàn bộ album để nghe một số bài hát ưa thích. Người nghe có được lợi thế và các nghệ sỹ chưa nổi tiếng có thể tìm sự thành công trực tuyến và thông qua iTunes khi chỉ cách đó vài năm sự nghiệp của họ phó mặc cho những người ghi âm. Theo nhiều cách, điều này có nghĩa là phụ thuộc nhiều vào các chương trình trực tiếp và sự trung thành của người hâm mộ để tồn tại, và thậm chí cứ như vậy trước khi iPod tạo ra ảnh hưởng; U2 hợp tác với Apple năm 2004 để tung iPod phiên bản đặc biệt riêng. Thậm chí ban nhạc Beatles từ bỏ lập trường chống lại việc bán âm nhạc trực tuyến. Đây được xem là một điểm nhấn đối với Apple năm 2000.
Nhưng kế hoạch thành công của Jobs để thu hút truyền thông, và lợi nhuận, thông qua các kênh phân phối của Apple có hai mặt. Một phân đoạn là người nghe nắm lấy phân đoạn cần thiết từ các nghệ sỹ cùng với đó để kiếm sống, tất cả nhưng phần lớn các nhạc sỹ phải vươn tới nhiều người hâm mộ nhất trên nhiều kênh, cả vật lý và số. Nhưng cuộc sống bận rộn hơn mà sáng tạo cần thiết của Jobs cũng đã hỗ trợ để cứu một ngành thách thức này. Mặc dù 99% bài hát được điều chỉnh chặt chẽ cho các công ty ghi đĩa, nhưng Jobs đã chứng minh một hệ thống đủ tiện lợi cho việc tổ chức và hợp pháp hóa việc tải nhạc là một giá trị thực tế cần được trả tiền. Đối với một ngành đã mất đất vào vay những nhà lập trình máy tính, iPod và phần mềm iTunes cần thiết để thỏa mãn cùng với nội dung miễn là sự an toàn mang lại lợi nhuận. iPod đã làm sáng tỏ khái niệm âm nhạc đường hình thành như thế nào và nó đảm bảo cho giá trị của việc sản xuất.
Về mặt công nghệ mà nói, iPod cũng là một trong những sản phẩm đầu tiên của Apple để định nghĩa lại ngành này. iPhone và iPad ra đời sau khi Apple cải cách theo cách của riêng mình nhưng iPod là sản phẩm đầu tiên khám phá ra khái niệm của một thiết bị cảm biến và trở thành biểu tượng của uy tín. Trước đó chúng ta ai cũng biết Walkman là một lựa chọn duy nhất cho âm nhạc di động và nó thách thức việc phát hành CD và cassette như là một hình thức lưu trữ âm nhạc. Apple đã thay thế các sản phẩm này bằng một phiến kim loại bóng loáng và nhựa trắng. Đồ xịn này nhanh chóng khởi động cho toàn bộ các thế hệ sản phẩm hiện diện mọi nơi và đầy cảm hứng. Các thế hệ tiếp theo đi theo bánh xe vật lý và phát động công ty và các khách hàng được trải nghiệm cảm biến hoàn toàn cùng iPhone.
Giống như nhiều sản phẩm của Apple, iPod không phải là thiết bị đầu tiên của sản phẩm này. Nhưng giống như nhiều ví dụ về tài sản của Jobs, iPod là sản phẩm hoàn hảo, là thiết bị đầu tiên để trình diễn cho người nghe thấy kiểu công nghệ còn có thể hơn cả hữu ích; màu sáng và cuối cùng là sống mà không thể không có nó. Và iPod là sản phẩm đầu tiên để thuyết phục các nhạc sỹ rằng những người hâm mộ tương tự đã lấy đi đầu ra sáng tạo mà có thể những sản phẩm họ muốn hướng tới và iTunes đã mang lại cơ hội cho kiểu cá nhân và trực tiếp nhất. Jobs và Apple đã định nghĩa một thị trường nơi chưa từng có gì và lợi nhuận tăng lên từ đó nhưng quan trọng hơn họ định nghĩa một tương lai cho một ngành đang vật lộn qua những thách thức của hiện tại.
Linh Hoàng
Theo Time