Những ngày đáng nhớ ở Sơn La - Điện Biên Phủ

(ICTPress) - Háo hức, chờ đợi và nhiều chuẩn bị, rồi cũng đến ngày đoàn nhà báo Thông tin và Truyền thông đã được đến với Tây Bắc và Điện Biên Phủ nhân dịp 60 năm kỷ niệm Chiến thắng Điện Biên Phủ.

20 nhà báo gồm những người đã nhiều năm làm báo và cả những người mới vài tuổi nghề đã chuẩn bị đầy đủ trang thiết bị tác nghiệp và lên đường vào một sớm tinh mơ từ Hà Nội.

Đây là lần thứ hai Liên chi hội nhà báo TT&TT tổ chức cho các nhà báo đến với Điện Biên Phủ. Lần trước vào dịp kỷ niệm 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ.

Được xem là một dịp sinh hoạt tập thể lớn và một cơ hội quý báu đến với mảnh đất lịch sử này trong dịp kỷ niệm một chiến thắng lẫy lừng 5 châu, các nhà báo đã không từ bỏ một cơ hội nào được “khám phá” và tìm hiểu về Tây Bắc, về Điện Biên Phủ để làm nên một chuyến đi ý nghĩa.

Nhà tù Sơn La - địa chỉ đỏ về đấu tranh cách mạng

Đầu tiên của cuộc hành trình, chúng tôi đến với Sơn La và điểm đến thăm đầu tiên là nhà tù Sơn La. Quả thực trước khi đến hay lúc mới chỉ đứng bên ngoài nhà tù Sơn La chúng tôi đã không thể hình dung và tưởng tượng được những gì đã từng diễn ra chỉ sau bức tường kia. Cứ theo những gì được kể lại và lật giở những ghi chép trưng bày tại nơi đây, chúng tôi không khỏi “rùng mình” ớn lạnh bởi sự man rợ, xảo quyệt của kẻ thù đày ải các chiến sĩ cách mạng của dân tộc ta.

Trong quá trình xâm lược và thiết lập chế độ thuộc địa ở Việt Nam, Thực Dân Pháp đã phải đương đầu với sức phản kháng quyết liệt của dân tộc Việt Nam anh hùng. Chúng đã dựng lên hàng loạt nhà tù, trong đó có Nhà tù Sơn La nhằm hủy diệt lực lượng lãnh đạo cách mạng và phong trào quần chúng và thủ tiêu ý trí đấu tranh của nhân dân.

Ảnh: Đức Huy

Các nhà báo TT&TT thăm nhà tù Sơn La

Tại nhà tù Sơn La, Thực Dân Pháp đã thực hiện âm mưu thâm độc là lợi dụng khí hậu khắc nghiệt của gió Lào thổi qua, chế độ ăn uống kham khổ làm cho chân tay bị phù thũng rồi lại bị cùm chặt đến đau đớn, chế độ lao tù hà khắc 3 người trong một chỗ giam cao, rộng chỉ 1m gồm cả chỗ vệ sinh, lao động khổ sai cực nhọc…  để giết dần, giết mòn cả thể xác lẫn tinh thần của người tù chính trị, điều đó đã thể hiện đầy đủ trong báo cáo của Công Sứ Sơn La Xanh-Pu-Lốp gửi Thống sứ Bắc kỳ: "chỉ cần một thời gian không lâu, sốt rét, bệnh tật và công việc khổ sai sẽ tiêu hao chúng một cách êm thấm…".   Tàn nhẫn hơn chúng dùng chế độ vật chất để mua chuộc biến những người lạc hậu thành hàng rào bao vây nhà tù, ngăn cách những người tù chính trị với đông đảo quần chúng nhân dân và lợi dụng sự khác nhau về phong tục tập quán, về ngôn ngữ để ngăn cản tuyên truyền cách mạng của các tù chính trị.

Nhưng trong hoàn cảnh giam cầm khốc liệt, mô hình tổ chức chặt chẽ, có hiệu quả của những người Đảng cộng sản như ở Nhà tù Sơn La, và cũng ở nơi đây đã đào tạo cho cách mạng, cho Đảng nhiều cán bộ lãnh đạo xuất sắc như: các đồng chí Trường Chinh, Lê Duẩn, Nguyễn Lương Bằng, Trần Huy Liệu, Tô Hiệu, Lê Thanh Nghị, Đặng Việt Châu, Văn Tiến Dũng, Nguyễn Văn Trân… và rất nhiều đồng chí giữ các cương vị trọng trách trong các cơ quan Đảng và Nhà nước ta đều thử thách, rèn luyện và trưởng thành từ Nhà ngục Sơn La, trong đó có đồng chí Trần Quang Bình, Khu ủy viên - Tổng Cục trưởng Tổng Cục Bưu điện, Thứ trưởng Bộ giao thông đường bộ.

Đột nhập “Thủy điện Sơn La”

Rời nhà tù Sơn La, chiều Tây Bắc đã dịu nắng, chúng tôi thẳng hướng về phía nhà máy Thủy Điện hơn mươi km nữa. Các nhà báo của Đoàn gần như “đột nhập” vào Thủy điện Sơn La bởi không có khách tham quan nào khác ngoài chúng tôi như phóng sự ảnh của nhà báo Khổng Nhung, Đức Huy, báo điện tử VNMedia đã đưa tin.

Nhà báo Phong Doanh, Vietnamnet cho biết trước chuyến đi này nhà báo đã từng đến Thủy Điện Sơn La nhưng không được vào dù đã trình thẻ nhà báo. Lần này với sự giúp đỡ của cán bộ Viễn thông Sơn La, đoàn đã được “đột nhập” có phép vào Thủy điện Sơn La.

Được khánh thành ngày 23/12/2012, Thủy điện Sơn La đã gây sự chú ý bởi tiến độ về đích sớm trước 3 năm so với Nghị quyết Quốc hội, đồng thời ghi nhận một công trình có quy mô đồ sộ nhất Việt Nam và Đông Nam Á, với tổng công suất là 2.400 MW, gồm 6 tổ máy (mỗi tổ máy 400MW), với sản lượng điện cung cấp trung bình hàng năm là 10,246 tỷ kWh.

Theo Tập đoàn Điện lực, công trình thủy điện Sơn La không có chuyên gia nước ngoài hỗ trợ nhiều như thủy điện Hòa Bình, mà chỉ có chuyên gia giám sát cùng với chuyên gia Việt Nam.

Thăm Thủy điện Sơn La

Có đi có chứng kiến tận mắt mới chúng tôi mới cảm nhận thật rõ tầm vóc của Thủy Điện Sơn La đã đi vào hoạt động được hơn một năm.

Chạy đua với thời gian tại Điện Biên Phủ

Trên đường từ Sơn La lên Điện Biên, với người lái xe thông thuộc địa hình chúng tôi đã đến với Mường Phăng để thăm Di tích Chiến dịch Điện Biên Phủ bằng một con đường nhỏ trong rừng. Đi trên con đường nhỏ trong rừng có lẽ đã làm không ít thành viên trong đoàn liên tưởng và hình dung về nơi kín đáo này bao nhiêu năm về trước đã che chở cho bội đội ta để làm nên chiến thắng.

Chúng tôi đến Di tích Sở Chỉ huy Chiến dịch Điện Biên Phủ, nằm cách trung tâm xã Mường Phăng khoảng 2km về phía đông. Trong buổi trưa nắng gay gắt, nhưng dòng người vẫn đổ về nơi đây, đông nhất vẫn là các cựu chiến binh quần áo gọn gàng, huân chương lấp lánh và trên cả là những tình cảm cuộn tràn mà dễ dàng có thể nhận thấy. Người viếng thăm nơi đây đi trên con đường rải đá nhỏ quanh co và cả những dòng suối nhỏ để đến Lán làm việc của Ban Thông tin chiến dịch Điện Biên Phủ, Hầm tổng đài điện thoại, hầm Đại tướng Võ Nguyên Giáp, hầm thiếu tướng Hoàng Văn Thái, nhà Hội trường, hầm ban chính trị … Trong những chiếc lán nhỏ bé, đơn sơ đó, 60 năm trước, Đại tướng Võ Nguyên Giáp và các đồng chí của mình đã chỉ huy chiến dịch lập nên Chiến thắng chấn động địa cầu. Nơi đây, dường như bóng dáng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp vẫn cùng với núi rừng Điện Biên Phủ.

Bên lán ở và làm việc của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Tổng Tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam kiêm Chỉ huy trưởng Chiến dịch Điện Biên Phủ

Đường hầm xuyên núi dài 96m nối liền lán của Đại tướng Võ Nguyên Giáp và Tham mưu trưởng Hoàng Văn Thái

Tiếp tục hành trình đến với các di tích chúng tôi đi thăm Tượng đài chiến thắng và được nghe giới thiệu về những đóng góp của Đại tướng Võ Nguyên Giáp khi xây dựng tượng đài; Đồi A1 với những dấu ấn là trận chiến mở màn quan trọng của Chiến dịch Điện Biên Phủ, ta giành giật chiếm giữ với địch từng thước đất, nghĩa trang Điện Biên Phủ đồi A1 với 50.000 liệt sĩ được ghi danh, Hầm Đờ Cát…

Viếng nghĩa trang liệt sỹ Điện Biên Phủ, ở Đồi A1

Và một di tích lịch sử cấp quốc gia mà chúng tôi đã may mắn đến được khi trời đã trở tối. Đó là Thành Bản Phủ thuộc xã Noong Hẹt, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên được xây dựng vào những năm 1758 đến 1762, cách thành phố Điện Biên Phủ 12km về phía Nam.

Đến thăm và tìm hiểu Thành Bản Phủ. Ảnh: Xuân Phong

Thành là chứng tích ghi dấu mốc lịch sử về công cuộc đánh đuổi ngoại xâm, giải phóng Mường Thanh do tướng Hoàng Công Chất lãnh đạo vào thế kỷ 18. Sau khi lãnh đạo cuộc khởi nghĩa nông dân chống lại triều đình Lê - Trịnh tại vùng đất thuộc Thái Bình ngày nay, ông đã đưa nghĩa quân lên vùng Tây Bắc, liên kết, phối hợp với hai tướng địa phương là tướng Ngải, tướng Khanh lãnh đạo nhân dân đánh bại cuộc xâm lược của giặc Phẻ, giải phóng hoàn toàn Mường Thanh vào năm 1754. Đền thờ Hoàng Công Chất được xây dựng ở trung tâm thành  Bản Phủ. Đây là nơi ghi nhận công lao to lớn của Hoàng Công Chất - người có công xây dựng và bảo vệ miền biên cương, chống lại sự xâm lăng của giặc ngoại bang lúc bấy giờ.

Với hành trình đến thăm nhiều “địa chỉ đỏ”, mỗi nhà báo đã có cơ hội thực tế mà như nhà báo  Vũ Văn Tỵ, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Tem đã chia sẻ cho biết chuyến đi không chỉ đưa các nhà báo, nhất là các nhà báo trẻ đến với Tây Bắc, Điện Biên để tận mắt thêm hiểu lịch sử, con người, văn hóa Tây Bắc, Điện Biên mà các nhà báo cũng truyền tải “luôn và ngay” các thông tin về Điện Biên đến với bạn đọc.

Dù mệt do đi lại như con thoi và thời tiết nóng bức của vùng Tây Bắc, chúng tôi đã tranh thủ mọi khoảnh khắc từ sáng sớm, tối cơm xong lại đến với các di tích, các địa điểm đang thực hiện các chuẩn bị tổ chức các sự kiện kỷ niệm chiến thắng Điện Biên Phủ để tranh thủ ghi lại nhiều nhất những gì có thể về Điện Biên Phủ trong những ngày này.

Bạn đọc có thể đọc thêm các bài viết:

Hầm chỉ huy bí mật của Đại tướng Võ Nguyên Giáp:

http://beta.vnmedia.vn/VN/xa-hoi/tin-tuc/ham-chi-huy-bi-mat-cua-dai-tuon...

Chiêm ngưỡng con đường đẹp bậc nhất Điện Biên Phủ:

http://infonet.vn/chiem-nguong-con-duong-dep-bac-nhat-dien-bien-phu-post128457.info

Đẹp nao lòng sắc phượng sớm trên vùng trời Tây Bắc:

http://infonet.vn/dep-nao-long-sac-phuong-som-tren-vung-troi-tay-bac-post128353.info

"Đột nhập" vào công trình thủy điện lớn nhất Đông Nam Á:

http://vnmedia.vn/VN/kinh-te/tin-tuc/26_2430912/dot_nhap_vao_cong_trinh_thuy_dien_lon_nhat_dong_nam_a.html

Rùng mình vào nơi “tù nhân chết nhanh nhất không cần đánh đập:

http://infonet.vn/rung-minh-vao-noi-tu-nhan-chet-nhanh-nhat-khong-can-da...

Khám phá con đường mang "linh hồn" Điện Biên Phủ:

http://vnmedia.vn/VN/xa-hoi/tin-tuc/23_2435797/kham_pha_con_duong_mang_q...

Đoàn nhà báo Bộ Thông tin và Truyền thông công tác tại Điện Biên:

http://www.vnmedia.vn/NewsDetail.asp?NewsId=2449579&CatId=23

Những "bông hoa" núi rừng Tây Bắc mê hoặc khách du lịch:

http://infonet.vn/nhung-bong-hoa-nui-rung-tay-bac-me-hoac-khach-du-lich-...

Có nhà báo cũng đã kịp thời có những bài thơ trong hành trình này như nhà báo Đăng Tấn, Báo điện tử VietnamNet với hai bài tựa đề “Vẫn thắm một sắc hoa” và “Gặp cựu binh Điên Biên” và các nhà báo vẫn đang tiếp tục viết về Tây Bắc, Điện Biên.

 Lan Phương