Facebook đã thay đổi như thế nào sau 1 năm IPO

(ICTPress) - “Facebook ban đầu không dự định trở thành một công ty mà được xây dựng để hoàn thành một nhiệm vụ xã hội - để làm thế giới cởi mở và kết nối hơn”, CEO Mark Zuckerberg đã viết trong bức thư đăng ký gửi Ủy ban chứng khoán (SEC) khoảng 3 tháng trước khi Facebook phát hành cổ phiếu ra công chúng (IPO) ngày 18/5/2012.

Một năm sau IPO, nhiều thứ đã thay đổi, Zuckerberg vẫn đăng đàn trao đổi về thương hiệu của Facebook, nhân viên vẫn đánh giá cao công ty và người sáng lập, và Facebook vẫn nói về nhiệm vụ to lớn của mình là làm thế giới cởi mở và kết nối hơn. Nhưng thời Facebook vận hành tổ chức của mình khác với một công ty dường như đang trở thành quá khứ theo từng ngày trôi qua.

Facebook hiện nay là một công ty, thực tế là một công ty lớn, với vốn thị trường khoảng hơn 60 tỷ USD, mỗi nhân viên trong số gần 5000 nhân viên và một người sử dụng thường xuyên có giá trị 1,1 tỷ USD. Có lẽ đã đến lúc Facebook phải trả lời cho các cổ đông chứ không phải chỉ là người sử dụng. Thực tế là sau IPO đã có một tác động đáng kể đối với Facebook, cả về cách nhân viên làm việc và các tính năng mới đã được tung ra.

Tập trung vào kiếm tiền hơn

Trước đây, Facebook đã không đặc biệt quan tâm tới tiền bạc, nhưng điều đó đã thay đổi khi công ty này phát hành cổ phiếu ra công chúng. Cũng trong lá thư gửi Ủy ban Chứng khoán nói trên, Zuckerberg đã tự xác định quan tâm tới việc kiếm tiền nhiều hơn so với trước.

“Nhiều tên tuổi quan tâm chủ yếu tới việc xây dựng và trở thành một phần của những điều lớn lao, họ cũng muốn kiếm tiền. Mặc dù quá trình xây dựng một đội ngũ và một cộng đồng nhà phát triển, thị trường quảng cáo và cơ sở đầu tư - tôi đã chú ý xây dựng dựa trên một sự đánh giá sâu sắc để làm thế nào xây dựng một công ty với một cơ chế kinh tế và tăng trưởng mạnh mẽ và làm thế nào để thu hút nhiều người giải quyết các vấn đề quan trọng”, Zuckerberg viết.

Và không phải nói xuông. Trong cuộc họp doanh thu quý III của Facebook hồi tháng 10/2012, Zuckerberg đã cho biết mỗi nhóm sản phẩm của công ty đã thay đổi cùng với các chiến lược để tạo doanh thu cho các sản phẩm tương ứng. Sự thay đổi trong chiến lược này diễn ra cùng với việc Facebook thử nghiệm một loạt các nỗ lực kiếm tiền mới ở tất cả các lĩnh vực sản phẩm khác nhau.

Facebook bắt đầu thu người sử dụng 1 USD khi gửi tin nhắn vào hộp thư của những người không quen biết và đặt mức giá cao hơn khi gửi những tin nhắn tới những người nổi tiếng trên mạng xã hội, 100 USD khi gửi thư cho Zuckerberg. Facebook cũng đã giới thiệu cho người sử dụng lựa chọn trả 7 USD để “quảng cáo” các đăng tải trên các News Feed của bạn bè họ để các cập nhật này được nhìn thấy nhiều hơn, điều mà đã được Facebook hoàn toàn miễn phí khi mạng xã hội này mới thành lập.

Sau đó, dĩ nhiên là các quảng cáo sẽ được tính tiền.

Đặt các quảng cáo ở phía trước và trung tâm

Kể từ khi IPO tháng 5 năm ngoái, Facebook đã giới thiệu các quảng cáo cài đặt ứng dụng, tập trung vào các quảng cáo được dựa trên các thói quen trình duyệt của người sử dụng, các kết quả được tài trợ khi tìm kiếm, một sản phẩm quảng cáo riêng cho di động và nhiều nữa. Rồi đến những quảng cáo nằm bên phải, những quảng cáo nằm ở News Feed và các quảng cáo trong các ứng dụng di động, và nếu những đồn thổi gần đây là sự thật, thì sẽ sớm có những quảng cáo video ở cả đăng tải (feed).

Giờ khó có thể nói các sáng tạo sản phẩm lớn của Facebook sẽ được thiết kế nhiều hơn cho người sử dụng hay cho các nhà quảng cáo - cơ hội là dành cho cả hai.

Facebook đã bắt đầu triển khai một News Feed được thiết kế lại hoàn toàn hồi tháng 3, mang đến cho người sử dụng nhiều không gian hơn cho các hình ảnh và khả năng lớn hơn để tổ chức các đăng tải của mình. Nhưng công ty cũng nhận thấy việc thiết kế lại sẽ mang lại nhiều giá trị cho các nhà tiếp thị đăng tải các quảng cáo lớn và nhiều thông tin hơn ở News Feed, và các chuyên gia ngành cho biết việc thiết kế lại sẽ mở đường cho việc sớm giới thiệu các quảng cáo video.

Gần đây hơn, Facebook đã giới thiệu Facebook Home, một màn hình chính và một nơi hiện diện ứng dụng cho Android đưa hoạt động của mạng xã hội ra phía trước và trung tâm trên bất cứ điện thoại nào đã cài Home. Zuckerberg cho biết tư duy đằng sau Home là “đưa mọi người lên trước thay cho các ứng dụng”, nhưng đây cũng là cơ hội để đưa các quảng cáo đến người sử dụng trên trên các màn hình chính của họ - điều mà Zuckerberg cho biết có thể xuất hiện trên Home rồi các thứ khác.

Trở thành công ty di động đầu tiên

Trong khi nhiều người sử dụng rầm rĩ về một số những thay đổi này, thì cũng có người cho là tích cực cho cộng đồng: Facebook trở nên tập trung nhiều hơn vào di động.

Facebook được sinh ra trong kỷ nguyên máy tính để bàn và được cho là chậm chạp trong các ứng dụng smartphone và quyết định tập trung vào HTML5. Khi Facebook chuẩn bị IPO, các nhà phân tích và đầu tư đã bắt đầu bày tỏ quan ngại về điểm yếu di động của mạng xã hội này và đặt câu hỏi liệu có triển vọng đột phá  trong dài hạn. Áp lực này đã buộc Facebook nỗ lực hơn đối với di động một cách nghiêm túc.

Facebook đã xây dựng lại ứng dụng iPhone từ chậm trở nên nhanh hơn, và liên tục đưa ra các cập nhật cho từng ứng dụng trong vài tháng gần đây để tăng trải nghiệm. Trong nội bộ công ty, Facebook đã thực hiện được những bước tiến dài để đảm bảo mọi nhân viên tập trung vào di động: Đã có lúc, các giám đốc sản xuất bị cấm truy cập phiên bản Facebook trên máy để bàn tại công ty, thay vào đó họ phải sử dụng trang di động, và công ty đã treo các poster "Droidfooding" xung quanh trụ sở để khuyến khích nhân viên chuyển sang Android để hiểu hơn về nền tảng này.

Trong báo cáo doanh thu quý IV năm 2012, Zuckerberg đã tuyên bố Facebook chính thức trở thành “một công ty di động”. Một điều thật sự đáng chú ý là Facebook đã hiện thực chiến lược này. Facebook vẫn trăn trở về di động theo thời gian - như việc chấp nhận từ từ về Facebook Home - nhưng thực tế là Facebook đang quan tâm tới trải nghiệm di động là một bước đi đúng hướng.

Chảy máu chất xám

Không hề mới đối với các doanh nghiệp trải qua những thay đổi ban đầu và các nhân viên cấp cao sau khi IPO, nhưng sự chảy máu chất xám đã khá đáng kể. Trong 3 tháng đầu sau khi nộp đơn IPO, Facebook đã buộc phải để Giám đốc tài chính, giám đốc các nền tảng và phụ trách bộ phận marketing đối tác ra đi.

Sau đó, Facebook đã tổn thất nhiều nhân vật quan trọng khác trong đó có Joanna Shields, Phó chủ tịch phụ trách châu Âu, Trung Đông và châu Phi, Trưởng nhóm luật sư Ted Ullyot, giám đốc sản phẩm Blake Ross và gần đây nhất, là trưởng nhóm truyền thông đã làm việc với Facebook lâu năm là Larry Yu.

Có thể nói, Facebook tiếp tục bị các đối thủ cạnh tranh khác trong giới công nghệ như Google và Apple chèo kéo những tài năng công nghệ của mình, nhưng có thể xem là một dấu hiệu tích cực.

Một Zuckerberg chau chuốt hơn

Không chỉ Facebook đã thay đổi, người sáng lập công ty này cũng đã thay đổi. Zuckerberg vẫn ăn mặc ngẫu hứng như trước và vẫn nói về văn hóa tin tặc đâu đó, nhưng đã chau chuốt hơn đáng kể khi phát biểu trong lần IPO đầu tiên, hay là trong một cuộc phỏng vấn, một sự kiện ra mắt hay một cuộc họp về báo cáo doanh thu. Đó chắc chắn không phải là một chủ quan. Như AllThingsD cho biết hồi tháng 9, Zuckerberg hiện có những người cố vấn giúp Zuckerberg chau chuốt từ ngữ của mình và xuất hiện trước công chúng. Hiện nay Facebook là một công ty công chúng, mọi từ ngữ và hành động của Zuckerberg đều bị "soi" nhiều hơn. Sau tất cả, là phải chi thêm tiền đổ cho việc này.

HY

Nguồn: Mashable