Những xu hướng đang lên của ngành vận tải và logistics ảnh hưởng đến CPN ra sao?

Đi cùng sự tăng trưởng mạnh mẽ của lĩnh vực thương mại điện tử và những thay đổi về kinh tế - xã hội trong 2 năm dịch bệnh, ngành logistics cũng xuất hiện những xu hướng tuy không quá mới nhưng ngày càng trở nên mạnh mẽ.

Là chặng cuối (last mile) quan trọng trong chuỗi cung ứng, ngành chuyển phát nhanh (CPN) được tiếp cận vô số cơ hội để phát triển, đồng thời kiến tạo nhiều sự đổi mới trong mô hình kinh doanh.

Sự chênh lệch trong tăng trưởng giữa các quốc gia mở ra cơ hội lớn cho ngành chuyển phát nhanh

Nổi bật trong vài năm gần đây là sự phổ biến của khái niệm “một thế giới hai tốc độ” (two-speed world). Đây là thuật ngữ chỉ tình trạng tăng trưởng không đồng đều giữa các nhóm quốc gia. Cụ thể, các nước phát triển có tốc độ tăng trưởng chậm trong khi các nước đang phát triển lại có mức tăng trưởng cao hơn.

Theo dự đoán, sự tăng trưởng nhanh chóng của các nền kinh tế mới nổi sẽ tiếp tục tăng dòng chảy thương mại trong và giữa châu Phi, châu Á và Mỹ Latinh. Mức tiêu thụ tại các nền kinh tế đang phát triển tăng cao sẽ kéo theo sự cải thiện đáng kể của nền sản xuất. Nhờ đó, các mắt xích trong ngành logistics cũng được hưởng lợi từ sự gia tăng số lượng hàng hóa vận chuyển.

Theo dự báo của nhiều tổ chức uy tín trên thế giới, nền kinh tế Việt Nam có khả năng phục hồi trở lại cao ở mức 6 - 6,5% vào năm 2022.¹ Đây chính là lý do các nước đang phát triển như Việt Nam trở thành mảnh đất màu mỡ cho các doanh nghiệp chuyển phát nhanh mở rộng quy mô hoạt động. Đơn cử như J&T Express (Global) đã mở rộng xây dựng mạng lưới tại Việt Nam, cũng như các quốc gia đang phát triển khác như Indonesia, Malaysia, Thái Lan, v.v.

Mua sắm trực tuyến đã, đang và vẫn sẽ nở rộ kích thích cung-cầu hỗ trợ nền kinh tế hậu đại dịch

Đô thị hóa cũng là một xu hướng tạo ra nhiều ảnh hưởng đến ngành chuyển phát nhanh. Làn sóng di cư quy mô lớn từ nông thôn ra các đô thị lớn đã trở lại sau thời kỳ dịch bệnh. Vào tháng 02/2022, tỉ lệ lao động trong khu chế xuất, khu công nghiệp quay lại làm việc ở Hồ Chí Minh đạt 96%, tương đương 1,9 triệu người.² Điều này khiến các thành phố lớn ngày càng mở rộng và phát triển, từ đó tạo ra nhu cầu đa dạng hơn từ cư dân sinh sống.

Đáng chú ý, nhu cầu mua sắm hàng hóa trên các sàn thương mại điện tử "bùng nổ" không chỉ ở các thành phố lớn mà còn ở nông thôn. Thói quen mua sắm trực tuyến được phát triển mạnh mẽ trong tâm điểm COVID-19 và được duy trì khá bền vững ngay cả sau dịch. Sự thay đổi mạnh mẽ trong hành vi mua sắm của người tiêu dùng, chuyển dịch từ mua sắm trực tiếp sang trực tuyến, đã mang đến cho ngành chuyển phát nhanh nhiều cơ hội phát triển.

Nhận thức nâng cao của người tiêu dùng thúc đẩy xu hướng vận tải “xanh" trong chuyển phát nhanh

Hệ thống giao thông hiện tại đã kéo thêm một số trở ngại trong khâu cuối vận chuyển như trình trạng khí tăng thải nhà kính, suy thoái môi trường và gây ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên, nhận thức của người tiêu dùng về các vấn đề phát triển bền vững đang dần được nâng cao và điều này lý giải vì sao xu hướng vận tải “xanh” được dự báo sẽ ngày càng phát triển tại Việt Nam trong vài năm tới. Các quy định nghiêm ngặt, trở ngại về nguồn lực cũng đặt lên vai các công ty logistics trọng trách tìm ra giải pháp để giảm tiêu thụ năng lượng và trở nên "xanh" hơn trong mắt người tiêu dùng.³ 

Chuyển đổi trong hành vi mua sắm - điều kiện tạo nên sự bứt phá trong ngành chuyển phát nhanh

Tình trạng tắc nghẽn do cơ sở hạ tầng giao thông không đảm bảo cũng là một thách thức mà các doanh nghiệp logistics cần phải tìm phương án giải quyết. Đặc biệt đối với các đơn vị chuyển phát nhanh - người đóng vai trò hoàn thiện quy trình mua sắm, vấn đề này khiến thời gian chuyển hàng đến tay người mua bị kéo dài ngoài dự kiến. Các vấn đề liên quan đến cơ sở hạ tầng không thể khắc phục trong ngắn hạn, nên các đơn vị chuyển phát nhanh phải nhanh nhạy tìm cách rút ngắn tối đa thời gian xử lý đơn hàng. Tiêu biểu, J&T Express đã đẩy mạnh đầu tư vào xây dựng trung tâm trung chuyển, áp dụng công nghệ hiện đại nhằm đẩy nhanh tốc độ và tăng cường độ chính xác khi xử lý các đơn hàng.

Mới đây, trung tâm mới trung chuyển mới tại Củ Chi, được đánh giá là hiện đại bậc nhất tại Việt Nam nhờ áp dụng máy móc công nghệ thông minh. Đơn cử, hệ thống phân loại tự động DWS, hệ thống ma trận phân loại hàng hóa tự động, hệ thống chuyển hướng băng tải cắt ngang (Cross-belt) 2 tầng, camera thang xám, cảm biến tự động hàng dừng khi báo đầy, v.v. trung tâm trung chuyển tại Củ Chi có khả năng phân loại tới 2 triệu kiện hàng với độ chính xác lên đến 99%.

Doanh nghiệp chuyển phát nhanh nỗ lực giải quyết bài toán khó trong ngành

Cùng với hệ thống 36 trung tâm trung chuyển hiện đại, mô hình nhượng quyền bưu cục chuyển phát nhanh cũng là một sáng kiến quan trọng để xử lý vấn đề tắc nghẽn cơ sở hạ tầng đã được J&T Express áp dụng. Việc nhân rộng hệ thống bưu cục ở nhiều điểm trên cả nước, giúp người gửi có thể thuận tiện đi đến các bưu cục ở gần nơi mình sinh sống nhất. Các shipper cũng vì thế tiết kiệm thời gian lấy hàng hơn trước.

Nhờ mô hình này, J&T Express trở thành doanh nghiệp sở hữu lượng bưu cục lớn bậc nhất trên thị trường với 1,900 bưu cục và điểm nhận hàng tại khắp 63 tỉnh thành. Không chỉ vậy, đội ngũ nhân viên được đào tạo bài bản ở các bưu cục nhượng quyền sẽ đảm bảo việc xử lý hàng hóa vẹn nguyên, đến tay người nhận một cách nhanh chóng và chuẩn xác.

Ông Phan Bình - Giám đốc Thương hiệu J&T Express Việt Nam chia sẻ: “Xu hướng có thể tồn tại trong ngắn hạn hay dài hạn, bởi vậy J&T Express tin tưởng rằng bài toán phát triển bền vững của một doanh nghiệp cần đi từ gốc rễ vấn đề là nâng cao chất lượng dịch vụ. Đó chính là lý do vì sao chúng tôi đầu tư một cách bài bản cho các trung tâm trung chuyển và ứng dụng công nghệ vào hệ thống quy trình xử lý, vận hành”.

Ngoài ra, thấu hiểu rằng nhu cầu của người dùng trên thị trường luôn luôn thay đổi, ông Bình cho biết J&T Express cũng liên tục đưa ra các giải pháp sáng tạo, cũng như dịch vụ mới đáp ứng tối đa nhu cầu của người tiêu dùng. “Những nỗ lực kể trên đã và đang đưa J&T Express trở thành người bạn đồng hành của nhiều khách hàng, giúp họ phát triển công việc kinh doanh trực tuyến - “Express Online Business” đúng như tôn chỉ của chúng tôi”.

^[1]https://baochinhphu.vn/nhieu-du-bao-lac-quan-ve-tang-truong-kinh-te-cua-viet-nam-102220512120829434.htm

^[2]https://tuoitre.vn/tp-hcm-96-lao-dong-tro-lai-lam-viec-sau-tet-20220210181640749.htm

^[3] https://thanhnien.vn/giao-thong-van-tai-la-thu-pham-gay-o-nhiem-khong-khi-tu-vong-som-post1391313.html#:~:text=PGS%20%2D%20TS%20Nguy%E1%BB%85n%20V%C4%83n%20S%C6%A1n,t%E1%BB%9Bi%20s%E1%BB%A9c%20kho%E1%BA%BB%20c%E1%BB%99ng%20%C4%91%E1%BB%93ng.