Ra mắt sách về hai người lập quốc Hoa Kỳ

(ICTPress) - Hai cuốn sách "Benjamin Franklin - Cuộc đời một người Mỹ" và Thomas Jefferson: Nhân sư Mỹ", hai trong số bảy người lập quốc Hoa Kỳ vừa được ra mắt tại Việt Nam.

Benjamin Franklin: Cuộc đời một người Mỹ kiểu mới

Benjamin Franklin không phải là cái tên xa lạ với nhiều người chúng ta. Ông là một trong bảy “người cha lập quốc” của nước Mỹ và là một trong hai người được xuất hiện trên tờ đô-la Mỹ dù chưa từng làm Tổng thống, nhờ vào những đóng góp quan trọng của ông trong những ngày đầu hình thành nước Mỹ.

Khác với một số nhà đồng lập quốc, chính xuất thân từ tầng lớp thấp nên ông cởi mở hơn với nền dân chủ và đặt niềm tin vào sự sáng suốt của “những người bình dân” khi cho rằng: một quốc gia non trẻ sẽ được tiếp sức mạnh từ tầng lớp này.

Trong suốt cuộc đời dài 84 năm, ông là nhà khoa học, nhà phát minh, nhà ngoại giao, nhà văn, nhà chiến lược kinh doanh xuất sắc nhất nước Mỹ, đồng thời là một trong những nhà tư tưởng chính trị thực tiễn nhất, dù không hẳn uyên bác nhất. Chỉ qua việc thả diều, ông chứng minh được bản chất của sét chính là dòng điện và phát minh ra cột thu lôi để chế ngự nó.

Ông là người phát minh ra kính hai tròng, bếp lò sử dụng nguyên liệu sạch, các biểu đồ về Dòng Vịnh (Gulf Stream) và các lý thuyết về tính truyền nhiễm của chứng cảm cúm thông thường. Ông khởi xướng nhiều phương án phát triển cộng đồng, như thư viện cho mượn sách, trường đại học cao đẳng, các nhóm cứu hỏa tình nguyện, hiệp hội bảo hiểm và các quỹ được gây dựng để tài trợ cho mục đích phù hợp. Ông là cha đẻ của phong cách hài hước chân phương có một không hai cùng chủ nghĩa thực dụng kiểu Mỹ. Trong chính sách đối ngoại, ông đề ra cách tiếp cận kết hợp thuyết lý tưởng với thuyết hiện thực cân bằng quyền lực. Và trong chính trị, ông đã đề xuất kế hoạch có ảnh hưởng lâu dài về việc hợp nhất các thuộc địa và lập ra mô hình liên bang cho một chính phủ quốc gia.

Song thứ thú vị nhất mà Franklin sáng tạo và liên tục sáng tạo ra chính là bản thân ông. Là nhà báo lớn đầu tiên của nước Mỹ, trong đời sống và trong các tác phẩm của mình, ông luôn có ý thức nỗ lực tạo lập một mẫu hình Mỹ kiểu mới. Trong quá trình đó, ông thận trọng xây dựng hình tượng, thể hiện nó trước công chúng và đánh bóng nó với hậu thế.

Trong cuốn sách này, Walter Isaacson, nhà báo Mỹ, Giáo sư lịch sử tại Đại học Tulane, tác giả của những cuốn tiểu sử đình đám, đã ghi lại những cuộc phiêu lưu trong suốt cuộc đời của Franklin, từ Boston đến Philadelphia đến London, Paris và rồi quay trở lại. Isaacson nhìn ra trí thông minh đằng sau cuốn Niêm giám Richard Nghèo Khổ và sự khôn ngoan đằng sau bản Tuyên ngôn Độc lập, sự thông thái đằng sau thỏa thuận Liên minh của các thuộc địa Mỹ với Pháp, một hiệp ước đã kết thúc Cách mạng và các thỏa hiệp đã tạo nên bản Hiến pháp Mỹ 1787 gần như hoàn hảo.

Trong câu chuyện đầy màu sắc và thân mật này, Isaacson kể lại toàn bộ cuộc đời tuyệt vời của Franklin, cho thấy Benjamin Franklin đã góp phần định hình bản sắc dân tộc Mỹ như thế nào và lý do tại sao ông càng trở nên đặc biệt trong thế kỷ 21 này.

Tờ The New Yorker đã nhận xét về cuốn sách: “Tràn đầy năng lượng, sự thú vị và tính thời đại ». Trong khi đó, theo New York Times Book Review, đây là “Một cuốn tiểu sử được nghiên cứu kỹ lưỡng, với một lỗi viết sinh động, đầy tính thuyết phục”. -

Thomas Jefferson: người viết Tuyên ngôn Độc lập Mỹ bất hủ

Khi nhắc đến Thomas Jefferson, không nhiều người ở Việt Nam biết đến ông. Nhưng khi nhắc đến câu nói rất nổi tiếng từng vang lên ở nước ta vào ngày Quốc Khánh 2/9/1945: “Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc", thì chắc hẳn ít ai không biết. Và ông chính là tác giả của câu nói đã gây tiếng vang và ảnh hưởngkhắp trên toàn thế giới đó.

Trong số những Người cha Lập quốc của nước Mỹ, nếu Geogre Washington là Tổng tư lệnh đầu tiên của quân đội Mỹ; Benjamin Franklin là nhân vật được mệnh danh là người Mỹ thông thái nhất; James Madison là cha đẻ bản Hiến pháp Mỹ năm 1787 và là Tổng thống thứ tư; Alexander Hamilton là Bộ trưởng Tài chính đầu tiên, người tạo nền móng cho hệ thống kinh tế - chính trị Mỹ những năm đầu thành lập; thì Thomas Jefferson là vị Tổng thống thứ ba, người viết nên tác phẩm Tuyên ngôn Độc lập Mỹ bất hủ và cũng là người tiến hành việc cải cách nền giáo dục Mỹ với trường Đại học Virginia.

Thomas Jefferson: Nhân sư Mỹ là cuốn sách không chỉ viết về một trong những Người cha Lập quốc được yêu thích nhất của nước Mỹ, mà còn phân tích sâu sắc hơn về các triết lý đằng sau việc hình thành hệ thống chính trị của Mỹ, các chính khách có ảnh hưởng đến thời đại và sự thành lập của nước Mỹ, với những ảnh hưởng vẫn tiếp tục cho đến ngày hôm nay.

Dường như ở nước Mỹ, không một nhà lãnh đạo nào mang lại nhiều tranh luận, hâm mộ và nhiều điển tích như Thomas Jefferson. Khi đọc cuốn sách, bạn đọc sẽ thấy những giai thoại, lời bình về ông vượt qua Washington, Adams và cả Lincoln, đầy mâu thuẫn nghịch lý trong chính tư duy và con người ông. 

Tác giả – Giáo sư sử học Ellis, một học giả đầy uy tín nghiên cứu về giai đoạn thành lập nước Mỹ với nhiều tác phẩm khác đã thực hiện một công việc rất có giá trị khi cố gắng tìm hiểu tâm trí của một nhân vật sâu sắc, uyên thâm nhưng cũng khó nắm bắt nhất mà như ông nói, Thomas Jefferson có lẽ là một nhân vật khó hiểu nhất trong lịch sử nước Mỹ.

Tác giả nỗ lực phân tích những phát triển, thay đổi suy nghĩ và động lực ẩn giấu của Thomas Jefferson tại 5 giai đoạn quan trọng nhất trong cuộc đời ông: Soạn thảo Tuyên ngôn Độc lập ở Philadelphia (1775-1776); Chứng kiến cuộc Cách mạng Pháp trong những năm 1780 ở Paris khi ông là Công sứ (1784-1789); Chống lại phe đối lập chống Liên bang từ trang trại quê hương ở Monticello (1794-1797); Trong nhiệm kỳ đầu tiên là Tổng thống Mỹ (1801-1804), và dành những năm cuối của ông ở quê nhà và những nỗ lực xây dựng Đại học Virginia (1816-1826)”.

Jefferson mất ngày 4/7/1826, đúng 50 năm sau ngày Tuyên ngôn Độc lập của nước Mỹ được ký kết, văn bản có lẽ quan trọng và vĩ đại nhất của loài người cho đến nay. Trên mộ bia là dòng chữ do chính ông mong muốn được hậu thế nhớ tới: “Đây là nơi an nghỉ cuối cùng của Thomas Jefferson, tác giả của bản Tuyên ngôn Độc lập Mỹ, của Đạo luật Virginia về tự do tín ngưỡng, và là cha đẻ của trường Đại học Virginia”. Ông đã không hề nhắc gì đến chức danh Tổng thống của mình!

Cuốn sách Thomas Jefferson: Nhân sư Mỹ của Joseph J. Ellis được xuất bản năm 1996 và giành được Giải thưởng Sách quốc gia Mỹ năm 1997.

Hai cuốn sách được Công ty Cổ phần Sách Omega Việt Nam trân trọng giới thiệu tới quý độc giả.

Minh Anh