Nghề báo

Báo chí cách mạng Việt Nam luôn được soi đường bởi lý luận cách mạng là chủ nghĩa Marx-Lenin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Có thể khẳng định chủ nghĩa Marx-Lenin, tư tưởng Hồ Chí Minh1 là một trong những cội nguồn của báo chí cách mạng Việt Nam. 

Chủ tịch Hồ Chí Minh - Người sáng lập nền báo chí cách mạng Việt Nam.

Sự ra đời của Báo chí cách mạng Việt Nam - một tất yếu khách quan

Bước vào những năm 20 của thế kỷ XX, trên đất nước Việt Nam xuất hiện một tình hình mới. Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, những đòi hỏi chính đáng của nhân dân Việt Nam thể hiện qua bản Yêu sách tám điểm mà Nguyễn Ái Quốc thay mặt Hội những người Việt Nam yêu nước tại Pháp gửi Hội nghị Versailles, không được các nước chiến thắng xem xét. Đã thế, thực dân Pháp còn ra sức tăng cường bộ máy cai trị của chúng ở Việt Nam. Chúng ban hành một số chính sách nhằm đẩy mạnh khai thác tài nguyên phong phú ở thuộc địa, phục vụ chính quốc khôi phục kinh tế, duy trì địa vị cường quốc. "Đế quốc Pháp hứa hẹn sau chiến tranh sẽ cho nhân dân Việt Nam hưởng tự do. Nhưng chiến tranh xong, xiềng xích thực dân lại siết chặt hơn trước".

Albert Sarraut được phái trở lại Đông Dương đảm nhiệm lần thứ hai trách nhiệm Toàn quyền. Trong một bài diễn văn đọc tại Hà Nội nhân dịp đến nhậm chức, ông ta tuyên bố không úp mở về "chính sách của chúng ta (Pháp) đối với dân bản xứ" như sau:

"Việt Nam là thị trường của Pháp (…). Từ nước Pháp, xứ sở này đón nhận công ơn mang lại một nền văn minh khai sáng giúp cho nó thay hình đổi dạng: thiếu nền văn minh ấy, Việt Nam sẽ mãi lay lắt thân phận nô lệ và bấp bênh (!). Đổi lại, Việt Nam sẽ hiến cho Pháp một cái bệ tượng tuyệt vời để từ cái bệ ấy nước Pháp sẽ phóng đi xa hơn ánh sáng văn minh tại phần này của trái đất, từ Việt Nam sẽ lan tỏa ngày càng rộng khắp ảnh hưởng của nước Pháp tại châu Á"… (trích: Lịch sử Báo chí cách mạng Việt Nam - PGS.TS Đào Duy Quát, Chủ biên. Nhà xuất bản chính trị quốc gia - Hà Nội 2013).

Thực hiện chính sách ấy, người Pháp ùn ùn kéo đến Đông Dương. Mặt khác, họ cũng đào tạo một số viên chức người bản xứ nhưng những viên chức này chỉ được giữ những vị trí thấp kém hơn so với người da trắng, hưởng lương thấp hơn nhiều so với đồng nghiệp người Pháp, theo những cách sắp xếp miệt thị theo "ngạch phụ, ngạch chính", "ngạch tây, ngạch ta".

Trong khi đó, các phong trào yêu nước và cách mạng Việt Nam lâm vào bế tắc về đường lối. Đồng chí Trường Chinh phân tích: "Những nhà yêu nước thuộc phái Cần Vương chủ trương đánh đuổi thực dân Pháp nhưng không phá bỏ chế độ phong kiến. Các nhà cách mạng tiền bối khác như Hoàng Hoa Thám, Nguyễn Thiện Thuật, Phan Bội Châu,… đều chủ trương đánh đuổi thực dân Pháp nhưng cũng không nhận rõ đối tượng của cách mạng Việt Nam là bọn đế quốc, thực dân Pháp và giai cấp địa chủ đã đầu hàng đế quốc. Còn Nguyễn Thái Học và Việt Nam Quốc dân Đảng thì theo chủ nghĩa tam dân của Tôn Trung Sơn, nhưng lại không có một cương lĩnh thiết thực để thực hiện trong điều kiện cụ thể của Việt Nam".

Về kinh tế, mặc dù chủ yếu phục vụ nền kinh tế chính quốc, kinh tế Việt Nam sau Chiến tranh thế giới thứ nhất cũng có những mặt phát triển nhất định. Thực dân Pháp khai thác tối đa tiềm lực nông nghiệp nước ta.

Công cuộc khẩn hoang ở đồng bằng sông Cửu Long được đẩy mạnh, tạo nên những cánh đồng lúa "thẳng cánh cò bay". Ghi nhận "một yếu tố mới trong nền kinh tế Việt Nam" sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, Giáo sư Trần Văn Giàu viết: "Tư bản Pháp đổ xô vào đồn điền" và "Bọn thực dân đổ xô vào đất đỏ Tây Nguyên như lũ mèo chớp phải miếng mỡ". Hàng loạt đồn điền cao su được thiết lập ở tất cả những nơi điều kiện. Cây cà phê được trồng nhiều ở phía Bắc. Than đá vùng đông bắc được khai thác mạnh. Giao thông đường thủy, đường bộ, đường sắt mở mang dần. Một số xí nghiệp cơ khí nhỏ - chủ yếu là cơ khí sửa chữa, một số nhà máy giấy, dệt, sợi, xi măng, chế biến - phần lớn xay xát gạo để xuất khẩu - lần lượt mọc lên ở đó đây theo nhu cầu tình thế. Theo số liệu ước tính của nhà kinh tế Mỹ Callis, nếu trong thời gian hơn 30 năm, từ năm 1888 tức là ngay sau khi thực dân Pháp thiết lập chế độ thực dân ở Việt Nam cho đến năm 1920, đầu tư tư nhân vào Đông Dương khoảng 500 triệu frăng vàng, thì chỉ trong vòng 5 năm, từ năm 1924 đến năm 1929, tổng đầu tư của tư bản Pháp vào đây đã lên tới hơn 3 tỷ frăng vàng. Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam từ con số nhỏ nhoi là 60 triệu đồng Đông Dương mấy năm đầu thế kỷ XX đã nhích dần lên tới 230 triệu đồng năm 1929. Thống kê của Sở Thanh tra lao động của Pháp ở Đông Dương hồi ấy cho biết, đội ngũ công nhân thời gian này đã đông hơn 220.000 người, trong đó 530.000 là thợ mỏ, 86.000 thợ nhà máy, viên chức thương nghiệp và 81.000 công nhân đồn điền.

Sản xuất phát triển và sự bóc lột thậm tệ của chủ nghĩa thực dân dẫn tới việc hình thành giai cấp vô sản Việt Nam. Đó là những công nhân làm việc ở các xí nghiệp, hầm mỏ và đồn điền cao su; bên cạnh họ là một số lượng ngày càng đông những nông dân hoàn toàn không có tư liệu sản xuất, quanh năm làm thuê kiếm sống trong những điều kiện cực kỳ khó khăn. Mâu thuẫn xã hội ngày càng gay gắt giữa bọn thực dân thống trị phong kiến tay sai của chúng với đông đảo nhân dân Việt Nam; giữa những kẻ bóc lột với những người bị bóc lột. Các tầng lớp tri thức, trung lưu cũng ngày càng cảm thấy chua xót, bế tắc.

Tuy nhiên, lòng yêu nước của nhân dân Việt Nam cho dù có bị dồn nén, bóp nghẹt, bị lợi dụng bằng nhiều thủ đoạn song không chút suy giảm và vẫn bùng lên mạnh mẽ. Thông qua báo chí và nhiều kênh khác, tiếng vang của Cách mạng Tháng Mười Nga, của các cuộc đấu tranh của nhân dân Pháp đòi tự do, dân chủ, cải thiện dân sinh dần dần đến được với một số người, trước hết là trí thức, nhân sĩ. Một vài tờ báo tiếng Pháp xuất bản ở Việt Nam cũng có thông tin - dù hết sức ít ỏi - về tình hình cách mạng ở nước Nga và về V.I. Lenin. Đã đến lúc phong trào yêu nước và cách mạng Việt Nam cần một đường hướng mới. Xã hội Việt Nam đã đến lúc hội đủ những điều kiện cần thiết tối thiểu để tiến tới xây dựng một tổ chức tiên phong làm sứ mệnh dẫn dắt dân tộc trên con đường tự giải phóng, giành độc lập, tự do.

Nguyễn Ái Quốc tiếp cận chủ nghĩa Marx-Lenin ngay từ cuối thập niên đầu của thế kỷ XX qua tiếp xúc với những người xã hội chủ nghĩa Pháp. Năm 1921, được sự giúp đỡ của Đảng Cộng sản Pháp vừa mới thành lập, Người cùng một số nhà cách mạng ở các thuộc địa Pháp lập ra Hội Liên hiệp các dân tộc thuộc địa đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân. Sau khi sang Liên Xô và ở lại một thời gian để nghiên cứu lý luận và thực tiễn vận động cách mạng, năm 1924 Nguyễn Ái Quốc về Trung Quốc để được gần Tổ quốc và có điều kiện trực tiếp chỉ đạo cách mạng hơn.

Mặc dù xa đất nước đã mười mấy năm, đi đến đâu Người cũng hết sức quan tâm theo dõi tình hình thời cuộc ở nước nhà. Người nắm khá vững hoạt động của báo chí trong nước. Ở Quảng Châu, Người quan hệ chặt chẽ với Tâm Tâm xã, một tổ chức cách mạng của các nhà yêu nước Việt Nam. Năm 1925, cuốn Bản án chế độ thực dân Pháp của Nguyễn Ái Quốc được xuất bản ở Paris. Cuốn sách dũng cảm vạch trần tội ác của thực dân Pháp đối với nhân dân ta, làm náo động dư luận nước Pháp và có ảnh hưởng sâu sắc ở các nước thuộc địa. Cũng năm ấy, ở trong nước, nhân dân ba kỳ sôi nổi đấu tranh đòi thực dân Pháp ân xá nhà cách mạng Phan Bội Châu vừa bị chúng bắt từ Trung Quốc đưa về nước kết án tử hình. Các cuộc diễn thuyết của chí sĩ Phan Chu Trinh được hoan nghênh nhiệt liệt.

Xuất phát từ lập trường của giai cấp công nhân và rút kinh nghiệm từ những việc lớn không thành của các nhà cách mạng tiền bối, Nguyễn Ái Quốc ý thức rõ, cách mạng Việt Nam muốn thành công phải đi theo một đường lối khác. Phải phát động và lãnh đạo nhân dân trong nước cùng đứng lên, phối hợp với cuộc đấu tranh của nhân dân Pháp ở chính quốc và cuộc đấu tranh của nhân dân các nước khác, lật đổ chế độ cai trị của thực dân, đế quốc cùng bè lũ tay sai, giải phóng nhân dân Việt Nam khỏi xiềng xích nô lệ, giành lại độc lập, tự do.

Nhưng, "không có lý luận cách mạng thì không có phong trào cách mạng". Không có một tổ chức tiên phong để lãnh đạo cách mạng theo đường lối và bước đi thích hợp thì cách mạng không thể thành công. Mà muốn phát động và mở rộng nhanh chóng phong trào cách mạng, muốn đi đến sự nhất trí về lý luận, chính trị và tư tưởng để xây dựng tổ chức cách mạng tiên phong thì không thể không có tờ báo cách mạng. "Tờ báo ấy – theo quan niệm của Lenin – sẽ như một bộ phận của cái lò rèn khổng lồ thổi cho mỗi tia lửa của cuộc đấu tranh giai cấp và của sự phẫn nộ trong nhân dân bùng lên thành một đám cháy lớn".

Tư duy của Nguyễn Ái Quốc về báo chí này trùng hợp với quan điểm của Lenin về vai trò của tờ báo thời kỳ trước Cách mạng Tháng Mười Nga. Lenin viết: "Theo ý chúng tôi thì điểm xuất phát của hoạt động, bước thực tiễn đầu tiên để tiến tới thành lập cái tổ chức mong muốn, và cuối cùng sợi dây chính là nếu nắm được nó thì chúng ta có thể sẽ không ngừng phát triển, củng cố và mở rộng tổ chức ấy – phải là việc thành lập tờ báo chính trị toàn Nga. Chúng ta cần trước hết là tờ báo, - không có nó thì không thể tiến hành được một cách có hệ thống cuộc tuyên truyền cổ động hết sức có nguyên tắc và toàn diện".

Cũng như Lenin, Nguyễn Ái Quốc hiểu rằng phải nắm được trong tay một tờ báo xuất bản đều thì mới có điều kiện tiến hành công tác tuyên truyền, cổ động một cách đều đặn và toàn diện Nguyễn Ái Quốc đã vận dụng sáng tạo tư tưởng của Lenin: "Cái mà nhất thiết chúng ta cần phải có lúc này là một tờ báo chính trị. Nếu đảng cách mạng không biết thống nhất tác động của mình với quần chúng bằng tiếng nói của báo chí thì ý muốn tác động bằng các phương pháp khác, mạnh mẽ hơn, chỉ là một ảo tưởng mà thôi".

Về tổ chức, Nguyễn Ái Quốc thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên (Việt Nam Thanh niên cách mạng đồng chí hội). Đúng như tên gọi là tổ chức này, đây chưa phải là Đảng cộng sản mà chỉ là một tổ chức quá độ để tiến lên thành lập Đảng cộng sản. Hội là cái lò giác ngộ, đào tạo, huấn luyện những thanh niên công nhân, nông dân và học sinh được tuyển từ trong nước ra nước ngoài. Sau khi dự các lớp huấn huyện do Người mở, những thanh niên này sẽ trở về nước hoạt động cách mạng. Họ là những hạt giống ưu tú của cách mạng Việt Nam.

Về tuyên truyền, nhất thiết phải ra tờ báo. Mặc dù ở xa đất nước, Nguyễn Ái Quốc nắm rõ tình hình báo chí nước nhà. Người thấu hiểu những khó khăn mà các nhà báo yêu nước, đầy nhiệt huyết phải đương đầu. Năm 1924, ở Paris, Nguyễn Ái Quốc đã từng thốt lên: "Giữa thế kỷ XX này, ở một nước có đến 20 triệu dân mà không có lấy một tờ báo! Các bạn có thể tưởng tượng được như thế không? Không có lấy một tờ báo bằng tiếng mẹ đẻ của chúng tôi… Chính quyền Pháp quyết định rằng không một tờ báo bằng tiếng An Nam nào được xuất bản nếu không được viên toàn quyền cho phép, rằng họ chỉ cho phép với điều kiện là bản thảo đưa đăng phải trình viên toàn quyền duyệt trước đã, và giấy phép ấy họ thu hồi lúc nào cũng được. Tinh thần bản sắc lệnh về báo chí là như thế đấy".

Mặc dù ở nước ngoài, Nguyễn Ái Quốc nghe rõ lời than của các nhà báo trong nước: "Có miệng không được nói, có tư tưởng không được giải bày, đó là số kiếp của 25 triệu đồng bào ta… Lịch sử báo giới ta đã trải qua mấy chục năm, những người làm báo hoàn toàn là những người miệng câm tai điếc… Mỗi khi ta cầm đến ngòi bút, cầm đến tờ báo, không khỏi bầm gan tím dạ, thẹn ruột đau lòng".

Không thể xuất bản báo chí cách mạng bằng tiếng Việt ở trong nước. Ra báo tiếng Pháp thì không thể phổ cập trong quần chúng lao động là những người ít được học, thậm chí thất học. Là người từng nghiên cứu kinh nghiệm cách mạng nhiều nước, đặc biệt là cách mạng Nga, và qua kinh nghiệm của chính bản thân, Nguyễn Ái Quốc hiểu, không thoát ra ngoài vòng cùm kẹp của chế độ kiểm duyệt thực dân, thì không thể công khai bày tỏ hết tiếng nói của mình, đặc biệt là không thể nào lớn tiếng tố cáo chủ nghĩa thực dân, đế quốc và bè lũ phong kiến để thức tỉnh đồng bào, như Người từng làm ở ngoài nước, khi viết Bản án chế độ thực dân Pháp và nhiều tác phẩm báo chí, văn học đặc sắc chiếm trọn ba tập đầu của bộ Hồ Chí Minh toàn tập. Qua các tác phẩm của K. Marx, Lenin, Người rút được kinh nghiệm: Chỉ còn có một con đường. Con đường ấy là tổ chức biên tập và thực hiện một tờ báo cách mạng ở nước ngoài, rồi bí mật đưa về lưu hành (nếu có điều kiện thì nhân lên) ở trong nước.

Sự ra đời của tờ Thanh Niên, số 1 ra ngày 21/6/1925, là một quyết định sáng suốt và đúng đắn của Nguyễn Ái Quốc. Quyết định này có hiệu quả vô cùng to lớn đối với tiến trình cách mạng Việt Nam từ giữa thập niên 20 trở đi. Với gần 90 số báo ra gần như đều đặt hằng tuần trong hai năm, báo Thanh niên đã làm được một công việc to lớn là "lưu hành không hợp pháp ở trong nước và bắt đầu truyền bá tư tưởng Marx-Lenin trong nhân dân ta". Tác phẩm Đường cách mệnh, chủ yếu dựa vào những bài đã lần lượt đăng trên báo Thanh niên, đã phác họa lộ trình đưa dân tộc ta tới Cách mạng Tháng Tám thành công, và tiếp tục làm nên sự nghiệp vẻ vang như ngày nay.

Báo Thanh niên mà người sáng lập, người chỉ đạo và người biên tập chính là Nguyễn Ái Quốc, đã có công lao to lớn là chuẩn bị về lý luận, chính trị, tư tưởng và tổ chức cho sự thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Với sự ra đời của báo Thanh niên, trong nền báo chí Việt Nam xuất hiện dòng báo chí mới, báo chí cách mạng. Đây là một cống hiến rất quan trọng, một cái mốc vàng trong tiến trình xây dựng nền văn hóa dân tộc Việt Nam.

Sự ra đời của tờ Thanh Niên, số 1 ra ngày 21/6/1925, là một quyết định sáng suốt và đúng đắn của Nguyễn Ái Quốc.

Suy ngẫm về nguồn cội

Khi tờ Thanh niên ra số đầu tiên, nền báo chí quốc văn Việt Nam đã tồn tại được sáu mươi năm bắt đầu từ tờ Gia Định báo. Tuy nhiên, nếu tính từ ngày K. Marx sáng lập Báo Rênani mới (1/6/1848) với tư cách là cơ quan của Đồng minh những người cộng sản, mở đầu dòng báo chí cách mạng trên thế giới, thì được 77 năm. Trên Liên bang Xô viết mênh mông, báo chí cách mạng đã trở thành báo chí của đảng cầm quyền và là một bộ phận cấu thành hệ thống chính trị của đất nước.

Từ ngày ấy đến hôm nay, đã 97 năm qua. Báo chí cách mạng Việt Nam đã có những bước phát triển rất mạnh mẽ. Thời kỳ nhân dân ta chưa giành được chính quyền, trong sự đàn áp khốc liệt và chế độ thống trị hà khắc của thực dân, báo chí cách mạng phải hoạt động trong vòng bất hợp pháp, song chưa lúc nào đứt đoạn mà vẫn phát triển không ngừng. Báo của Trung ương có thể bị tịch thu, bị ngừng xuất bản vì những người lãnh đạo Trung ương đã bị bắt hết, thì báo của xứ ủy, các tỉnh ủy, huyện ủy vẫn tiếp tục lưu hành. Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, cứ mỗi lần cách mạng trải qua một bước ngoặt quyết định thì báo chí lại có điều kiện để phát triển lên một tầm cao mới. Qua các bước thăng trầm của thời cuộc, báo chí cách mạng Việt Nam luôn luôn nhìn thẳng vào phương hướng bất biến của mình là phấn đấu vì độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội. Đó chính là nguyên nhân cắt nghĩa vì sao báo chí cách mạng Việt Nam luôn tìm được những hình thức thích hợp để thích ứng, tồn tại và phát triển.

Bước vào thiên niên kỷ mới, nhân dân Việt Nam tự hào về những thành tựu mà báo chí cách mạng đã giành được hơn 97 năm qua. Để hiểu đầy đủ quá trình phát triển và nhất là cắt nghĩa tính kiên định và nhất quán của báo chí cách mạng Việt Nam, không thể không đi ngược thời gian để lên tìm cội nguồn của nó.

1. Báo chí cách mạng Việt Nam bắt nguồn trước hết từ khuynh hướng yêu nước, dân chủ trong báo chí hợp pháp, đặc biệt từ khi báo chí quốc văn ra khỏi giai đoạn phôi thai, nặng chất công báo để dần dần trở thành một hệ thống báo chí với đầy đủ những đặc trưng của các cơ quan thông tin ngôn luận, như xuất bản định kỳ, lưu hành rộng rãi, có độc giả ổn định, có đội ngũ người làm báo chuyên nghiệp,…

Ngay trên tờ báo tiếng Việt thứ hai ra đời tiếp sau tờ Gia Định báo vào nửa cuối thế kỷ XIX là tờ Phan Yên, đã có loạt bài công khai phê phán chính sách cai trị của thực dân Pháp. Đương nhiên nhà cầm quyền tìm cách đối phó, ngăn ngừa, đàn áp. Nhưng tiếng nói yêu nước, dân chủ, tiến bộ phản ánh ý chí quật cường của nhân dân ta không vì thế bị dập tắt mà ngược lại, vẫn tiếp tục vang lên ngày càng rõ ràng hơn, dõng dạc hơn dưới nhiều hình thức. Tác phẩm báo chí của những tên tuổi như Diệp Văn Cường, Trần Chánh Chiếu, Nguyễn An Ninh, Phan Văn Trường, Trần Huy Liệu, Phan Chu Trinh, Ngô Đức Kế,… tuy đăng tải trên báo chí hợp pháp, công khai, phần lớn được xuất bản do tiền bạc và sự bảo trợ của nhà cầm quyền, nhưng lại mang tính tố cáo và phản kháng mạnh mẽ chống lại chế độ thực dân và bè lũ tay sai phong kiến; cổ súy nhân dân yêu nước thương nòi, đề cao nhân ái, giữ vững ý chí, khuyến khích chấn hưng kinh tế, đòi hỏi tự do kinh doanh, tự do báo chí, kêu gọi bài trừ hủ tục, tố cáo bọn tham quan ô lại…

2. Trong cội nguồn nội tại – có thể gọi là truyền thống – của báo chí cách mạng Việt Nam, phải kể một nguồn rất quan trọng là thơ văn yêu nước và cách mạng cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX. Đó là những sáng tác của Nguyễn Đình Chiểu, Nguyễn Thông, Đoàn Hữu Trưng, Trần Xuân Soạn, Phan Đình Phùng, Nguyễn Thượng Hiền… nửa sau thế kỷ XIX. Trong số những tác phẩm thời kỳ này có nhiều trường hợp khuyết danh nhưng được lưu truyền rộng rãi trong nhân dân dưới dạng dân ca, hò vè, câu đối, lời điếu, ca dao, ngạn ngữ.

Sang đầu thế kỷ XX, nội dung các tác phẩm báo chí - văn học (phần lớn lưu truyền không qua con đường báo chí hợp pháp) giảm dần sắc thái trung với vua theo quan điểm Nho giáo như hồi cuối thế kỷ XIX, mà nghiêng về hướng cách tân, yêu cầu mở mang dân trí, đòi hỏi dân quyền. Huyết thư của Phan Bội Châu gửi từ hải ngoại; bài ca Tỉnh hồn bước của Phan Chu Trinh kêu gọi "những người tuổi trẻ tài cao, rủ nhau đi học mọi điều văn minh, Ngô Đức Kế luận về chính học cùng tà thuyết, phê phán quan điểm vong quốc của Phạm Quỳnh; Đặng Nguyên Cẩn cổ động tân học; Trần Quý Cáp khuyên người trong nước học chữ quốc ngữ, Đỗ Cơ Quang điếu mười hai liệt sĩ ở Hoàng Hoa Cương… Đông Kinh nghĩa thục phát hành Văn minh tân học sách nêu lên sáu chính sách lớn: Dùng chữ quốc ngữ, hiệu đính sách mở, sửa đổi phép thi, cổ vũ nhân tài, chấn hưng công nghệ và đặc biệt nói rất kỹ, rất thiết tha về nhu cầu bức xúc xuất bản báo chí bằng quốc văn.

Những tác phẩm báo chí, thơ văn yêu nước và cách mạng hoặc được công bố qua các phương tiện thông tin, hoặc lưu truyền trong nhân dân qua nhiều kênh khác, đều là những cội nguồn trực tiếp và nội tại của báo chí cách mạng Việt Nam. Dòng báo chí, thơ văn ấy thể hiện truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, mà "yêu nước là tiêu điểm của các tiêu điểm, giá trị của các giá trị. Nó là tư tưởng chủ yếu, là sợi chỉ đỏ xuyên qua toàn bộ lịch sử của dân tộc Việt Nam". Từ đó, nếu ngược dòng lên nữa, có thể khẳng định báo chí cách mạng bắt nguồn sâu xa từ truyền thống yêu nước, từ tinh túy của văn hiến Việt Nam.

3. Báo chí cách mạng Việt Nam còn bắt nguồn từ báo chí cách mạng, dân chủ và tiến bộ thế giới, và chịu ảnh hưởng sâu đậm của nền báo chí ấy, trong khi trước sau nó vẫn giữ được đậm đà tính cách dân tộc.

Người sáng lập nền báo chí cách mạng Việt Nam - Nguyễn Ái Quốc khởi đầu sự nghiệp của mình ở nước ngoài. Những tác phẩm báo chí, văn học đầu tiên của Người - trong đó có những tác phẩm xuất sắc nhất được thực hiện tại Pháp và đăng tải trên báo chí tiến bộ Pháp, chủ yếu những báo và tạp chí do Đảng Xã hội (khi Đảng Cộng sản Pháp chưa thành lập) và Đảng Cộng sản Pháp chủ trương; rồi sau đó  đăng trên báo chí Nga, Trung Quốc. Có thể nói, báo chí cách mạng Pháp đã đào tạo nên cây bút Nguyễn Ái Quốc khi Người còn trẻ. Những ngày nghiên cứu lý luận và thực tiễn ở Liên Xô, Nguyễn Ái Quốc để tâm nghiên cứu kinh nghiệm của báo chí cách mạng Nga. Khi về Trung Quốc, Người vẫn giữ mối liên hệ chặt chẽ và cộng tác thường xuyên với báo chí cách mạng Trung Quốc.

Trước khi tờ báo Thanh niên ra đời, Nguyễn Ái Quốc đã cùng bạn bè, đồng chí nước ngoài ở Paris xuất bản tờ Le Paria (Người cùng khổ) số đầu tiên ra ngày 1/4/1922, mang nội dung cách mạng rõ rệt. Báo Le Paria có nhiều bài đề cập đến vấn đề Việt Nam. Nhưng dù sao, tờ báo được thực hiện bằng tiếng Pháp ở nước ngoài và ghi rõ ở tiêu đề là Diễn đàn các dân tộc thuộc địa (ít lâu sau đổi thành Diễn đàn của vô sản thuộc địa). Báo Việt Nam hồn khởi thủy từ ý định của Nguyễn Ái Quốc muốn xuất bản và lưu hành trong những người Việt Nam sinh sống ở Pháp. Song khi Người rời khỏi nước Pháp, tờ báo mới ra đời do Nguyễn Thế Truyền làm chủ bút, và càng về sau càng không giữ được đúng mục đích, tôn chỉ ban đầu. Hai tờ báo nên coi như thuộc cội nguồn ngoài nước của báo chí cách mạng Việt Nam.

4. Từ khi ra đời, báo chí cách mạng Việt Nam đã cùng với phong trào cách mạng của nhân dân ta trước Cách mạng Tháng Tám trải qua bao giai đoạn thăng trầm, lúc cao trào dâng lên cũng như lúc phong trào tạm thời lắng xuống. Sau năm 1945 điều kiện nhìn chung có thuận lợi hơn so với thời hoạt động bí mật song vẫn không tránh khỏi tác động trực tiếp của thời cuộc. Trong mọi hoàn cảnh, nó vẫn trước sau giữ được trọn vẹn, nhất quán tính cách mạng để tiếp tục phát triển không ngừng. Từ năm 1986 khi Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, báo chí cách mạng Việt Nam lại được bổ sung động lực để phát triển toàn diện mạnh mẽ. Đến 30/11/2021, báo chí cách mạng Việt Nam với 816 cơ quan báo chí, với đủ các loại hình báo chí và 17.161 phóng viên, biên tập viên, báo chí Việt Nam đã vươn lên sánh vai cùng báo chí các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới.

Được như vậy là nhờ nó luôn được soi đường bởi lý luận cách mạng là chủ nghĩa Marx-Lenin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Căn cứ vào nền tảng chính trị - tư tưởng cũng như qua xem xét các đặc trưng cơ bản của báo chí cách mạng 97 năm qua, có thể khẳng định chủ nghĩa Marx-Lenin là một trong những cội nguồn của báo chí cách mạng Việt Nam.

PGS.TS. Đào Duy Quát

1. Hồ Chí Minh: Toàn tập Sđd, t.1, tr.428

Nguồn: https://baochinhphu.vn/print/coi-nguon-bao-chi-cach-mang-viet-nam-10222062015070295.htm

Ảnh: 

Triển lãm trưng bày hành trình báo chí của Nguyễn Ái Quốc từ năm 1919-1925, một số bài viết đầu tiên của Nguyễn Ái Quốc trên báo L’Humanité; 29 trên 38 số báo Le Paria đã xuất bản sưu tầm từ Pháp.

Đại biểu tham quan tại khu vực triển lãm. (Ảnh: Thu Hương/TTXVN)

Nhân kỷ niệm 132 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2022), kỷ niệm 100 năm báo Le Paria (Người cùng khổ) xuất bản số đầu (1/4/1922-1/4/2022), kỷ niệm 97 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2022), ngày 17/6, Hội Nhà báo Thành phố Hồ Chí Minh, Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố phối hợp với Bảo tàng Báo chí Việt Nam tổ chức lễ khai mạc Triển lãm chuyên đề “Nhà báo Nguyễn Ái Quốc và 100 năm báo Người cùng khổ."

Triển lãm trưng bày hành trình báo chí của Nguyễn Ái Quốc từ năm 1919-1925, một số bài viết đầu tiên của Nguyễn Ái Quốc trên báo L’Humanité, Lời kêu gọi tham gia Hội hợp tác xuất bản báo Le Paria ngày 10/2/1922, trưng bày 29 trên 38 số báo Le Paria đã xuất bản (có tờ số 1 và số cuối cùng) sưu tầm từ Pháp. Đồng thời, trưng bày tác phẩm “Người đi tìm hình của nước” của họa sỹ Nguyễn Quốc Thắng; tác phẩm "Nguyễn Ái Quốc ở Paris” của cố họa sỹ Phạm Văn Đôn…

Phát biểu khai mạc triển lãm, ông Trần Trọng Dũng, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, cho biết khởi đầu với những bài viết “Bản yêu sách của nhân dân An Nam," “Tâm địa thực dân," “Vấn đề dân bản xứ”…, người thanh niên yêu nước Nguyễn Ái Quốc đã bắt đầu học làm báo và sử dụng báo chí là vũ khí sắc bén trên con đường hoạt động cách mạng của mình.

Hơn 100 năm trước, Nguyễn Ái Quốc đã cùng các nhà hoạt động cách mạng quốc tế đến từ các nước thuộc địa khác của Pháp lập Hội Liên hiệp thuộc địa và xuất bản tại Pháp tờ Le Paria (Người cùng khổ) ngày 1/4/1922.

Thời kỳ hoạt động trên đất Pháp, Nguyễn Ái Quốc trực tiếp lãnh đạo và là linh hồn của Le Paria. Báo duy trì hoạt động được 4 năm (1922-1926), xuất bản được 38 số. Nguyễn Ái Quốc viết nhiều bài thuộc nhiều thể loại khác nhau như tin tức, xã luận, truyện ngắn, dịch thuật, tiểu phẩm, tranh vẽ…

Những bài báo của Người không chỉ vạch trần chính sách áp bức bóc lột đến tận xương tủy của thực dân Pháp đối với nhân dân Việt Nam, nhân dân Đông Dương, mà còn chỉ rõ bộ mặt tàn bạo của chủ nghĩa thực dân đối với nhân dân các nước thuộc địa khác trên thế giới.

Le Paria đã góp phần quan trọng vào việc truyền bá chủ nghĩa Marx-Lenin vào Đông Dương và các nước thuộc địa, cổ vũ các tầng lớp nhân dân lao động đứng lên đấu tranh tự giải phóng khỏi ách nô lệ và có ảnh hưởng lớn đến công luận ở Pháp và các nước bị áp bức.

Triển lãm diễn ra đến ngày 25/6 tại khu vực trước Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh (đường Đồng Khởi, quận 1)./.

https://www.vietnamplus.vn/Utilities/Print.aspx?contentid=799301

Ảnh: 

Phát biểu tại cuộc gặp mặt nhân Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, Thủ tướng Phạm Minh Chính giao các cơ quan nghiên cứu giải pháp phù hợp để tăng cường tiềm lực của báo chí; các nhà báo, các cơ quan báo chí tiếp tục đóng góp nhiều hơn nữa cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, vì sự hùng cường, thịnh vượng của đất nước, hạnh phúc, ấm no của nhân dân và sự phát triển của báo chí cách mạng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính giao các cơ quan nghiên cứu giải pháp phù hợp để tăng cường tiềm lực của báo chí - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Chiều 17/6, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì gặp mặt của Thường trực Chính phủ với lãnh đạo các cơ quan báo chí nhân kỷ niệm 97 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2022).

Cùng dự có các Phó Thủ tướng: Lê Minh Khái, Vũ Đức Đam; lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Nhà báo Việt Nam; lãnh đạo Báo Nhân Dân, Thông tấn xã Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, Tạp chí Cộng sản, cùng lãnh đạo các cơ quan báo chí trong cả nước.

Tại buổi gặp mặt, đại diện lãnh đạo Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Nhà báo Việt Nam, các cơ quan thông tấn, báo chí bày tỏ sự quan tâm, chỉ đạo, tạo điều kiện của Thường trực Chính phủ, mà đứng đầu là Thủ tướng Chính phủ đối với hoạt động báo chí nước nhà.

Các đại biểu cũng báo cáo Thủ tướng Chính phủ về vai trò, tình hình hoạt động báo chí hiện nay và những định hướng lớn trong công tác báo chí, tuyên truyền trong thời gian tới; nêu những khó khăn, thách thức hiện nay cũng như kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, cơ quan Trung ương tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho các cơ quan báo chí, đội ngũ nhà báo hoàn thành tốt hơn nhiệm vụ được giao.

Thủ tướng Phạm Minh Chính gửi tới các đồng chí lãnh đạo các cơ quan chỉ đạo và quản lý báo chí, cơ quan báo chí, người làm báo trên mọi miền đất nước và ở nước ngoài lời thăm hỏi thân thiết và lời chúc mừng tốt đẹp nhất - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Phát biểu tại cuộc gặp, Thủ tướng Phạm Minh Chính gửi tới các đồng chí lãnh đạo các cơ quan chỉ đạo và quản lý báo chí, cơ quan báo chí, người làm báo trên mọi miền đất nước và ở nước ngoài lời chào trân trọng, lời thăm hỏi thân thiết và lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

Thủ tướng nhắc lại lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Người Anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới, người đặt nền móng cho nền báo chí cách mạng Việt Nam: Báo chí cách mạng là một mặt trận chiến đấu của cách mạng; cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng; cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ.

Theo Thủ tướng, để đất nước có được những kết quả quan trọng thời gian qua là nhờ sự lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời, sáng suốt của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, sự giám sát, đồng hành của Quốc hội, sự điều hành quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, chính quyền các cấp, sự đồng tình, ủng hộ và tham gia tích cực của người dân, doanh nghiệp, sự hỗ trợ, giúp đỡ của bạn bè quốc tế.

Thủ tướng chúc mừng các thành tựu mà báo chí cách mạng Việt Nam đạt được thời gian vừa qua - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Trong các thành tựu chung của đất nước, có đóng góp của báo chí cách mạng Việt Nam, các nhà báo, các cơ quan báo chí, với thông tin khách quan, trung thực, kịp thời, đúng hướng, tạo chia sẻ, tạo cảm hứng và động lực cho người dân, góp phần để "dân biết, dân hiểu, dân tin, dân theo, dân làm". "Người làm báo là một trong những lực lượng trên tuyến đầu của các 'mặt trận'", Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng nhiệt liệt biểu dương và chúc mừng các thành tựu mà báo chí cách mạng Việt Nam đạt được thời gian vừa qua, ghi nhận và cảm ơn sự đóng góp của báo chí vào những thành tựu chung của đất nước, triển khai Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, thực hiện các chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, xây dựng Chính phủ đổi mới, liêm chính, hành động, hiệu quả, vì nhân dân phục vụ. Đặc biệt, báo chí là vũ khí sắc bén trong công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí đang được Đảng ta triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và lãnh đạo các cơ quan báo chí - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thủ tướng cũng chia sẻ với những khó khăn của báo chí trong điều kiện hiện nay về cơ chế, chính sách, cơ sở vật chất và nguồn nhân lực… Thủ tướng giao Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan nghiên cứu giải pháp tăng cường tiềm lực của báo chí phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phù hợp với tình hình, điều kiện đất nước, đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, giải quyết được những khó khăn của báo chí và hài hòa với các lĩnh vực khác, trong tổng thể chung với các ngành nghề.

Thủ tướng mong muốn và tin tưởng với truyền thống, bản lĩnh, trí tuệ, "mắt sáng - lòng trong - bút sắc", báo chí cách mạng Việt Nam tiếp tục cùng Đảng, Nhà nước và nhân dân vượt qua những khó khăn, thách thức, phát huy các thành tựu, kết quả đã đạt được, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; các nhà báo, các cơ quan báo chí tiếp tục đóng góp nhiều hơn nữa cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, vì sự hùng cường, thịnh vượng của đất nước, hạnh phúc, ấm no của nhân dân và sự phát triển của báo chí cách mạng.

Nguồn: Hà Văn/baochinhphu.vn

https://baochinhphu.vn/thu-tuong-nghien-cuu-giai-phap-phu-hop-de-tang-cuong-tiem-luc-cua-bao-chi-102220617194029596.htm

Ảnh: 

Việc phát triển nội dung video trên các nền tảng số không chỉ giúp lan tỏa thông tin, mà còn giúp tối ưu hóa lợi nhuận, thu hút công chúng tốt hơn các hình thức thể hiện truyền thống.

Tổng Giám đốc, Chủ tịch Liên chi hội Nhà báo Thông tấn xã Việt Nam Vũ Việt Trang phát biểu khai mạc hội thảo. (Ảnh: Hoàng Hiếu/TTXVN)

Ngày nay, những cách kể chuyện mới lạ, trực quan sẽ dễ dàng tiếp cận đông đảo độc giả, khán giả trên các nền tảng số. Thế nên, không phải ngẫu nhiên mà thế giới đã chứng kiến sự bùng nổ của các trang chia sẻ video trực tuyến như thời gian qua.

Từ thực tế đó, ngày 16/6, Liên chi hội Nhà báo Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) tổ chức tọa đàm “Phát triển nội dung video trên nền tảng số" nhằm cập nhật thông tin, kỹ năng cho đội ngũ phóng viên, nhà báo, biên tập viên về xu hướng phát triển các hình thức truyền tải thông tin trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ.

Đáp ứng thị hiếu nghe-xem

Tại cuộc tọa đàm, Tổng Giám đốc, Chủ tịch Liên Chi hội nhà báo TTXVN Vũ Việt Trang cho hay TTXVN bắt đầu chuyển đổi số từ khá sớm, góp phần hỗ trợ quá trình tác nghiệp của những người làm báo thông tấn.

Với việc chuyển đổi số, TTXVN đã và đang từng bước xây dựng, tạo dựng cơ sở dữ liệu dùng chung sau thời gian vận hành hệ thống tác nghiệp đa phương tiện. Các sản phẩm báo chí đa phương tiện, phù hợp với thị hiếu nghe-xem của công chúng được thực hiện nhanh chóng, hiệu quả.

“Việc chuyển đổi sang sử dụng các thiết bị số giúp người làm báo tác nghiệp và xử lý thông tin nhanh chóng để đưa đến độc giả. Thông tin được thể hiện đa dạng bằng chữ, hình ảnh và cả video thường thu hút công chúng tốt hơn các hình thức thể hiện truyền thống,” nhà báo Vũ Việt Trang nhấn mạnh.

Các sản phẩm ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) như chat-bot được khai thác để tăng khả năng tương tác với công chúng. Trong thời gian dịch COVID-19 căng thẳng, chat-bot đã đảm nhiệm tốt việc trả lời thắc mắc của người dân liên quan đến thông tin, quy định được cập nhật liên tục theo tình hình dịch COVID-19. Hiện nay, việc giải đáp các thắc mắc trong mùa tuyển sinh sắp tới cũng đang được chat-box đảm nhận.

"Chuyển đổi số góp phần làm đa dạng hóa các hình thức phân phối thông tin báo chí. Từ một sản phẩm báo chí gốc được chuyển thể sang nhiều hình thức thể hiện để tiếp cận tốt hơn đến công chúng qua việc phân phối thông tin dưới nhiều hình thức trên các trang thông tin điện tử (website), ứng dụng (app), nền tảng xã hội… Như vậy, thông tin chính thống của TTXVN sẽ được lan tỏa nhanh hơn và TTXVN hoàn thành tốt hơn nhiệm vụ của mình,” bà Vũ Việt Trang cho biết.

Nói về thói quen người dùng trên nền tảng số, ông Nguyễn Hoàng Nhật, Phó Tổng biên tập Báo điện tử VietnamPlus cho rằng từ truyền hình thụ động, công chúng đã chuyển sang xu thế video theo yêu cầu (video on demand - VOD).

Phó Tổng Biên tập báo VietnamPlus Nguyễn Hoàng Nhật tham luận tại hội thảo. (Ảnh: Hoàng Hiếu/TTXVN)

“Trước đây, nhà đài phát gì người dân xem nấy. Giờ với những OTT (over the top – dịch vụ truyền thông trên internet) được cài sẵn trên TV thông minh hay các thiết bị cầm tay, người xem có thể lựa chọn chương trình mình thích ở mọi lúc mọi nơi, có thể tua hay tạm dừng, không còn có chuyện bỏ lỡ một phân đoạn nào thú vị,” ông Nhật nói.

Nêu một ví dụ khác dễ hình dung hơn, ông Nhật nhắc đến phóng sự truyền hình gây chấn động mang tên “Ranh giới.” Thực tế, nhiều người không trực tiếp xem phóng sự đó trên TV, nhưng theo hiệu ứng truyền miệng, họ đã xem lại trên YouTube, Facebook, hay thậm chí là các trích đoạn được phát trên Tiktok, trang chia sẻ video ngắn đang làm mưa làm gió trên toàn cầu.

“Tôi đã thực hiện một khảo sát nhỏ và nhận thấy rằng số lượng view của ‘Ranh giới’ trên các nền tảng này rất cao. Đó là lý do mà các cơ quan báo chí không thể chậm chân trong chiến lược phát triển nội dung video trên nền tảng số,” ông Nhật nói.

Tại tọa đàm, các chuyên gia nêu ra quan điểm rằng việc phát triển nội dung video trên các nền tảng số không chỉ giúp lan tỏa thông tin, mà còn giúp tối ưu hoá lợi nhuận, nhờ chương trình chia sẻ doanh thu quảng cáo với các đối tác của Google hay Facebook.

Hướng tới giới trẻ

Bàn về giải pháp phát triển video trên nền tảng số, tiến sỹ Phạm Anh Chiến, Phó Giám đốc Trung tâm sản xuất và phát triển nội dung số, Đài truyền hình Việt Nam cho biết nhiều nội dung của đài hiện nay hướng tới giới trẻ.

“Hôm nay họ là Gen Z, ngày mai họ sẽ trở thành những người đưa ra quyết định xã hội sẽ vận hành như thế nào. Thêm nữa, họ là công dân số, họ ưu tiên dùng mobile và thích những trải nghiệm mới. Do đó, chúng tôi xây dựng một tầm nhìn lâu dài cho sự phát triển của mình bằng cách ra mắt những sản phẩm, chương trình phục vụ giới trẻ,” ông Chiến cho biết.

Đồng tình với quan điểm trên, nhà báo Vũ Thu Hà, Trợ lý Tổng biên tập Báo Việt Nam News cho hay kể từ năm 2018, tờ báo đã bắt đầu sản xuất video để phát trên các nền tảng xã hội. Cùng một nội dung video, đội ngũ thực hiện đã sản xuất theo nhiều định dạng khác nhau, chẳng hạn 16:9 cho YouTube, dạng vuông cho Facebook và dạng dọc cho Tiktok. 

“Việt Nam News là tờ báo bằng tiếng Anh, có mục tiêu hoạt động là phản ánh tình hình chính trị-xã hội cho bạn đọc người nước ngoài. Tuy nhiên, ở mảng video, chúng tôi hướng tới những câu chuyện đời sống, văn hóa, giải trí nhiều hơn và thực tế là những sản phẩm đó thu hút nhiều lượt xem hơn là các video về chính trị-xã hội,” nhà báo Vũ Thu Hà cho hay.

Dẫn chứng cho phát biểu đó, bà Vũ Thu Hà cho biết những video ấn tượng như “Bạn trẻ tự chế xe Batman” hay “Một năm sau thảm kịch xe tải Essex” đã đạt rất nhiều lượt views. Đặc biệt, video phóng sự về vụ thi thể 39 người Việt di cư được phát hiện trong một xe tải ở Essex (Anh) đã giành nhiều giải thưởng tại các liên hoan phim quốc tế.

“Các sản phẩm video góp phần khẳng định uy tín, quảng bá thương hiệu của báo. Ngoài ra, chúng tôi cũng phát triển các hình thức quảng cáo thông qua video, sản xuất video theo đơn đặt hàng, qua đó tăng thêm doanh thu,” bà Hà cho biết.

Giám đốc bản quyền, Công ty cổ phần giải pháp truyền hình Thế hệ mới Next Media Đỗ Phương Chi tham luận Vấn đề bản quyền trên không gian số. (Ảnh: Hoàng Hiếu/TTXVN)

Phát triển video trên nền tảng số là “mảnh đất” giàu tiềm năng khai thác đối với các cơ quan báo chí. Tuy nhiên, vấn đề kỹ thuật và bản quyền cũng rất cần được quan tâm để có thể đảm bảo chất lượng cho sản phẩm.

Bà Đỗ Phương Chi, Giám đốc bản quyền Next Media, đơn vị nắm bản quyền nhiều giải bóng đá, cho hay Next Media xác định mình là một đơn vị tư nhân, cần phát triển trên “lưng của những người khổng lồ” như Facebook, YouTube, TikTok…

“Next Media luôn làm việc với YouTube chặt chẽ từ trước khi phát sóng một trận đấu. Chúng tôi dự đoán số lượng người theo dõi vào khoảng 2 hay 3 triệu cùng lúc. Từ đó, hai bên lên phương án kỹ thuật thật tốt để đảm bảo chất lượng,” bà Chi cho biết.

Với sức hút lớn từ các trận cầu đỉnh cao, việc Next Media bị vi phạm bản quyền là không thể tránh khỏi. Trung bình, mỗi trận bóng đá quan trọng sẽ phát sinh 2.000-3.000 link lậu. Tuy nhiên, nhờ có sự chuẩn bị tốt, có công cụ và cả sự huy động nhân lực một cách nghiêm túc, Next Media chỉ mất trung bình khoảng 3 phút để hạ một link./.

https://www.vietnamplus.vn/Utilities/Print.aspx?contentid=799122

Ảnh: 

Sáng 15/6, báo Nhân Dân tổ chức lễ trao giải Cuộc thi “Ảnh đẹp SEA Games 31” với 1 giải Nhất, 2 giải Nhì, 3 giải Ba và 10 giải Khuyến khích cho các tác giả, tác phẩm xuất sắc nhất.

Tổng Biên tập Báo Nhân Dân Lê Quốc Minh trao Giải nhất cho tác giả Trương Anh Đức. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)

Nhân dịp Đại hội thể thao Đông Nam Á lần thứ 31 (SEA Games 31) diễn ra tại Việt Nam từ ngày 12 đến 23/5/2022, Báo Nhân Dân đã tổ chức Cuộc thi “Ảnh đẹp SEA Games 31” với sự tài trợ của Công ty cổ phần Tập đoàn Trường Hải (THACO). Cuộc thi “Ảnh đẹp SEA Games 31” đã nhận được sự hưởng ứng tham gia tích cực của đông đảo các tay máy chuyên nghiệp và không chuyên từ nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước, với hơn 800 ảnh đơn và bộ ảnh.

Phát biểu tại Lễ trao giải, đồng chí Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam đánh giá, những bức ảnh đoạt giải lần này là những tác phẩm ảnh báo chí đẹp, gây bất ngờ cho Ban Giám khảo và Ban Tổ chức.

Các tác phẩm dự thi đã ghi lại những khoảnh khắc đẹp của hoạt động thi đấu và hoạt động bên ngoài sân đấu trong thời gian diễn ra SEA Games 31 tại Việt Nam; phản ánh những vẻ đẹp phong phú của các trận thi đấu, tinh thần thể thao cao thượng, nét đẹp văn hóa và tình đoàn kết hữu nghị của các vận động viên, người hâm mộ và cộng đồng các dân tộc ASEAN.

"Ngay cả khi có những bức ảnh chưa thật toàn bích thì tôi vẫn tin rằng người chụp đã cho khán giả cơ hội sống lại những phút giây hồi hộp, vỡ òa cảm xúc trong những ngày sôi động tuyệt vời của SEA Games 31 - Đại hội thể thao lớn nhất khu vực Đông Nam Á. Việc nhiều tác giả mới đã đoạt giải cao của cuộc thi cho thấy đây là sân chơi khách quan, công bằng của cái đẹp và sự nỗ lực của những người cầm máy. Hy vọng, những tác giả đến với cuộc thi Ảnh đẹp SEA Games 31 của Báo Nhân Dân sẽ trở thành những cộng tác viên thân thiết của tờ báo ngay từ bây giờ và trong tương lai gần", đồng chí Lê Quốc Minh phát biểu. 

Quang cảnh lễ trao giải. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)

Từ hơn 800 tác phẩm, Ban Giám khảo cuộc thi gồm những nhà nhiếp ảnh tên tuổi, đã chấm, chọn lựa để trao 1 Giải Nhất (trị giá 10 triệu đồng); 2 Giải Nhì (mỗi giải trị giá 7 triệu đồng); 3 Giải Ba (mỗi giải trị giá 5 triệu đồng) và 10 Giải Khuyến khích (mỗi giải trị giá 2 triệu đồng). 

Tác giả giành Giải Nhất - Trương Anh Đức chia sẻ về tác phẩm Về đích: “Tôi rất may mắn đã bắt được khoảng khắc vận động viên Lương Hữu Phước bứt tốc về đích, bỏ xa tất cả các đối thủ để đoạt Huy chương Vàng ở nội dung 1500m tại SEA Games 31. Anh ấy vô cùng phấn khích và liên tục đấm tay lên trời ăn mừng. Đó là niềm tự hào của vận động viên Việt Nam với chiến thắng tuyệt đối”.

Tác phẩm Về đích của tác giả Trương Anh Đức giành Giải Nhất.

Tác giả Phạm Văn Chiểu đạt Giải Nhì với tác phẩm Chạy tới tương lai chia sẻ cảm xúc: “Tôi cảm thấy rất hạnh phúc khi bắt được khoảnh khắc các vận động viên điền kinh nữ tiếp sức Việt Nam ăn mừng chiến thắng. Đặc biệt có Nguyễn Thị Huyền cùng cô con gái nhỏ. Bức ảnh cũng toát lên thông điệp về sự phát triển của thể thao nước nhà qua từng thế hệ, hứa hẹn sẽ xuất hiện lớp tài năng trẻ - “tre già măng mọc”, với nhiều tiềm năng trong tương lai”.

Giải Nhì thuộc về tác phẩm Chạy tới tương lai của tác giả Phạm Văn Chiểu.

“Ở trận chung kết đấu kiếm, Ban Tổ chức đã bố trí sân khấu chính với hệ thống ánh sáng chuyên nghiệp, phông nền đẹp. Bởi vậy, dù không có được vị trí tốt nhất như các phóng viên, tôi vẫn cố gắng lựa chọn góc máy để chụp và cũng rất may đã bắt được khoảnh khắc tuyệt vời này”, ông Triệu Cơ Lương, tác giả đạt Giải nhì với tác phẩm Đường kiếm khéo léo cho biết.

Tác phẩm Đường kiếm khéo léo của tác giả Triệu Cơ Lương.

Tác giả Trần Thanh Hải đã giành Giải Ba với tác phẩm Kình ngư Trần Hưng Nguyên nhìn nhận về kỷ niệm kỳ đại hội thể thao: “Không chỉ phá kỷ lục SEA Games do chính mình lập nên tại Philippines năm 2019, kình ngư Trần Hưng Nguyên còn khiến khán giả Cung thể thao dưới nước Mỹ Đình vỡ òa với màn bứt tốc ngoạn mục để về nhất nội dung 400m hỗn hợp cá nhân nam. Khoảnh khắc này đã truyền cảm hứng về khát vọng vươn tầm châu lục và thế giới của thể thao Việt Nam”.

Giải Ba: tác phẩm Kình ngư Trần Hưng Nguyên của tác giả Trần Thanh Hải.

Trong khuôn khổ Lễ trao giải Cuộc thi “Ảnh đẹp SEA Games 31”, Ban Tổ chức đã triển lãm bộ ảnh gồm 31 tác phẩm (gồm 16 tác phẩm đoạt giải chính thức và 15 tác phẩm ảnh dự thi xuất sắc) - con số ý nghĩa trùng với lần thứ 31 của SEA Games.

Nguồn: PHAN THẠCH - THÀNH ĐẠT

https://nhandan.vn/nhip-song-the-thao/trao-giai-cuoc-thi-anh-dep-sea-games-31--701350/

Ảnh: 

Hội thảo sẽ thảo luận, phân tích về những quan điểm, góc nhìn từ lý luận và thực tiễn đối với vấn đề chuyển đổi số (CĐS) báo chí sẽ góp phần hướng tới một tầm nhìn, mục tiêu và các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm phù hợp cho cả hệ thống cũng như từng cơ quan, tổ chức.

Chiến lược CĐS báo chí Việt Nam có tác động mạnh mẽ tới toàn bộ hệ thống báo chí nước nhà, cả trên phương diện nghiệp vụ, quản lý nhà nước cũng như vấn đề đào tạo và nghiên cứu báo chí.

Xuất phát từ mục tiêu tăng cường đối thoại, thúc đẩy sáng kiến, tăng cường hợp tác nghiên cứu và hành động cho sự phát triển bền vững của báo chí Việt Nam, cho khát vọng phát triển quốc gia cường thịnh, Viện Đào tạo Báo chí và Truyền thông (Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - ĐH KHXH&NV), một trong hai cơ sở đào tạo - nghiên cứu báo chí truyền thông lớn nhất tại Việt Nam và Tạp chí Thông tin và Truyền thông - cơ quan báo chí uy tín với 60 năm truyền thống; cùng hợp tác thực hiện Hội thảo "CĐS báo chí Việt Nam - một số vấn đề lý luận và thực tiễn"

Hội thảo sẽ đi sâu vào vấn đề chính:

• Những vấn đề đặt ra trong việc triển khai xây dựng nền báo chí Việt Nam hiện đại, chuyên nghiệp, đa nền tảng, đa phương tiện, phù hợp với xu thế phát triển công nghệ số, truyền thông thế giới; cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác, kịp thời, được cá nhân hóa tới công chúng mọi lúc, mọi nơi, phản ánh trung thực dòng chảy chính của xã hội, tạo niềm tin và đồng thuận xã hội, lan tỏa năng lượng tích cực, khơi dậy khát vọng, tạo sức mạnh tinh thần phát triển đất nước hùng cường, thịnh vượng?

• Những khuyến nghị để các cơ quan báo chí, truyền thông Việt Nam xây dựng được nền tảng riêng, hình thành các cơ quan truyền thông đa phương tiện chủ lực, kiểm soát và chi phối việc sản xuất, phân phối nội dung, giữ vững chủ quyền trên không gian mạng?

• Những bài toán đặt ra, những đề xuất tới cơ quan quản lý nhà nước trong việc định hướng, dẫn dắt CĐS báo chí, hỗ trợ các cơ quan báo chí trong quá trình thử nghiệm công nghệ hiện đại để thay đổi mô hình quản lý, tác nghiệp, quy trình sản xuất, xuất bản, phân phối nội dung và mô hình kinh doanh nhằm tối ưu hoạt động, tạo ra sản phẩm chất lượng, cơ hội, doanh thu và các giá trị gia tăng?

• Những ý kiến, khuyến nghị của diễn đàn mang tính khoa học, thực chất, hi vọng sẽ cung cấp thêm những tư liệu hữu ích cho cơ quan quản lý nhà nước về báo chí, cho các cơ quan báo chí và người làm báo cùng hệ thống đào tạo báo chí hiện nay.

Hội thảo có sự tham gia trình bày của các diễn giả: ông Lê Quốc Minh, Ủy viên BCH TW Đảng, Tổng biên tập Báo Nhân dân, Chủ tịch Hội nhà báo Việt Nam, Phó Trưởng ban Tuyên giáo TW; ông Nguyễn Thanh Lâm, Cục trưởng Cục Báo chí - Bộ TT&TT; Ông Nguyễn Phú Tiến, Phó Cục trưởng Cục Tin học hóa, Bộ TT&TT; TS. Đỗ Anh Đức - Viện Đào tạo Báo chí và Truyền thông, Trường ĐH KHXH&NV; nhà báo Nguyễn Hoàng Nhật, Phó Tổng biên tập báo điện tử VietnamPlus (TTXVN); nhà báo Nguyễn Lê Tân, Giám đốc Trung tâm Nội dung số VTCnow (Đài truyền hình VTC); TS. Phan Văn Kiền - Viện Đào tạo Báo chí và Truyền thông, Trường ĐH KHXH&NV.

Hội thảo cũng có sự tham gia thảo luận, đóng góp ý kiến của gần 80 chuyên gia, các nhà báo, các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực truyền thông - báo chí.

Hội thảo sẽ diễn ra vào 8h00 ngày 11/6/2022 tại Trường ĐH KHXH&NV - ĐH Quốc gia Hà Nội- 336 Nguyễn Trãi - Thanh Xuân - Hà Nội. Thông tin về hội thảo có tại địa chỉ: https://hoithao.ictvietnam.vn./.

Theo ictvietnam.vn

Ảnh: 

Tác phẩm dự thi là các sản phẩm báo chí được đăng tải trên các cơ quan báo chí được cấp phép, thời gian đăng từ ngày 1/6/2021 đến ngày 1/10/2022, có nội dung phù hợp với tiêu chí của giải.

Các tác giả nhận giải báo chí về công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi năm 2021. (Ảnh: CTV/Vietnam+)

Ngày 8/5, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh vừa chính thức thông tin về giải báo chí chí viết về công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi năm 2022.

Đối tượng tham gia là tất cả các nhà báo chuyên nghiệp hoặc không chuyên, các cộng tác viên, thông tin viên của các cơ quan thông tấn báo chí có tác phẩm báo chí với nội dung nêu trên được đăng, phát trên các phương tiện thông tin đại chúng do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp phép.

Theo đó, các tác phẩm được đăng tải từ ngày 1/6/2021 đến ngày 1/10/2022, có nội dung phù hợp với tiêu chí giải thưởng. Tác phẩm báo chí dự thi ở một trong hai thể loại sau: phóng sự, phỏng vấn, bài viết chuyên đề về công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi; tác phẩm giới thiệu gương điển hình thanh thiếu nhi tiêu biểu.

Nội dung các tác phẩm dự thi phản ánh những kết quả của tuổi trẻ cả nước trong nhiều lĩnh vực, gồm thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp; phản ánh những kết quả triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI; phản ánh kết quả tổ chức Đại hội Đoàn các cấp; việc đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của đoàn; kết quả triển khai thực hiện chương trình công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi năm 2022; việc thực hiện Kết luận 01, Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị; công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa; công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; công tác xây dựng Đoàn...

Ban tổ chức không hạn chế số lượng tác phẩm tham dự giải của cá nhân, tổ chức, cơ quan báo chí.

Giải thưởng gồm hai giải A, mỗi giải trị giá 15 triệu đồng; hai giải B, mỗi giải trị giá 10 triệu đồng; 3 giải C, mỗi giải trị giá 5 triệu đồng và 10 giải khuyến khích, mỗi giải trị giá 2 triệu đồng.

Thời gian nhận tác phẩm dự thi từ ngày 22/6 đến ngày 1/10. Tác phẩm dự thi gửi về Ban Tuyên giáo Trung ương Đoàn, 62 Bà Triệu, Hoàn Kiếm, Hà Nội; e-mail: giaithuongbaochitwd@gmail.com./.

https://www.vietnamplus.vn/Utilities/Print.aspx?contentid=796793

Ảnh: