Bài học Phần Lan 3.0: bài học cải cách giáo dục Phần Lan

Lịch sử cho thấy giáo dục luôn để lại những ảnh hưởng sâu sắc dài lâu trong xã hội và góp phần vào sự phát triển cùng tiến bộ chung.

Cuốn sách “Bài học Phần Lan 3.0” của tác giả Pasi Sahlberg được Omega Plus phát hành vào ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 sắp tới sẽ là tư liệu hữu ích cho những người làm công tác giáo dục, khoa học; nhất là trong lúc chúng ta đang “tìm đường” cải cách nền giáo dục hiện có nhiều điều bất cập trước yêu cầu của thời đại mới.

Cuốn sách là phiên bản cập nhật so với phiên bản 2.0 mà Omega+ đã xuất bản vào cuối năm 2016. Hai ấn bản trước của “Bài học Phần Lan” đã được dịch ra gần 30 thứ tiếng; mô tả cách một quốc gia Bắc Âu nhỏ bé xây dựng nên hệ thống trường học cung cấp khả năng tiếp cận nền giáo dục đẳng cấp thế giới cho tất cả thanh thiếu niên trong nước như thế nào.

Ở “Bài học Phần Lan 3.0”, Pasi Sahlberg tiếp nối và cập nhật câu chuyện về cách Phần Lan duy trì thành tích giáo dục mẫu mực của mình, bao gồm cả cách nước này phản ứng với những thay đổi hỗn loạn trong nước và trên toàn thế giới như đại dịch Covid-19.

“Bài học Phần Lan 3.0” cung cấp các tài liệu mới quan trọng về một số chủ đề như: Giáo viên và giáo dục giáo viên; Giáo dục trẻ em có nhu cầu đặc biệt; Vai trò của trò chơi trong giáo dục chất lượng cao; Các phản ứng của Phần Lan trước tình trạng bất bình đẳng ngày càng gia tăng, điểm số trong các cuộc thi quốc tế không như kỳ vọng và đại dịch toàn cầu.

Trong lúc các quốc gia đang tiến hành cải cách giáo dục, tình trạng khủng hoảng sức khỏe cộng đồng và bất ổn kinh tế thúc đẩy những thay đổi toàn cầu, “Bài học Phần Lan 3.0” khuyến khích giáo viên, học sinh và các nhà hoạch định chính sách có những suy nghĩ lớn rộng hơn, táo bạo hơn khi tìm kiếm các giải pháp mới để cải thiện trường học và toàn bộ hệ thống giáo dục.

Ấn bản này cũng cung cấp thông tin sâu hơn về thế giới giáo dục hiện tại ở Phần Lan dựa trên các số liệu thống kê giáo dục và dữ liệu quốc tế gần đây nhất, bao gồm PISA 2018, TIMSS 2016 và TALIS 2018.

“Bài học Phần Lan” từng dành được giải thưởng Grawemeyer (Hoa Kỳ) cho một ý tưởng có tiềm năng thay đổi thế giới (năm 2013). Phiên bản 3.0 của cuốn sách hi vọng sẽ mang lại những hiểu biết về quá trình phát triển của hệ thống giáo dục Phần Lan và là nguồn khích lệ cho cuộc thảo luận giáo dục tại Việt Nam.

Theo tờ Education Review: “Bài học Phần Lan của Sahlberg đáng chú ý ở chỗ nó tán thành một hệ thống giáo dục khác với nhiều hệ thống khác ở các quốc gia tiên tiến trên thế giới và cung cấp nền tảng vững chắc về bối cảnh lịch sử khiến hệ thống giáo dục của Phần Lan trở nên mạnh mẽ và đầy cảm hứng.”

Còn tờ Philippine Daily Inquirer cho biết: “Bài học Phần Lan của Sahlberg mang tính cổ vũ, khích lệ lớn lao khi tác giả nhắc đi nhắc lại lưu ý rằng luôn luôn có hy vọng và khả năng cải cách một hệ thống quốc gia dù nó có vẻ ảm đạm đến mức nào.”

Tác giả cuốn sách Pasi Sahlberg (sinh năm 1959), là nhà giáo dục và tác giả người Phần Lan, từng là chuyên gia giáo dục cấp cao tại Ngân hàng Thế giới, chuyên gia giáo dục hàng đầu tại Tổ chức Đào tạo châu Âu (Torino, Ý), Giáo sư về Chính sách Giáo dục tại Đại học New South Wales (Sydney, Úc), Giáo sư thỉnh giảng tại Trường Sau đại học về Giáo dục của Harvard và nguyên Tổng giám đốc Trung tâm Luân chuyển và Hợp tác Quốc tế (CIMO) thuộc Bộ Giáo dục và Văn hóa Phần Lan.

Ông đã đạt các giải thưởng: Giáo dục 2012 (Phần Lan), Robert Owen năm 2014 (Scotland), Lego năm 2016 (Đan Mạch), Học bổng cư trú Bellagio của Quỹ Rockefeller năm 2017.

Các tác phẩm tiêu biểu của ông có thể kể đến như “Finnish Lessons: What Can the World Learn from Educational Change in Finland (2011, 2015, 2021); “Let the Children Play: How more play will save our schools and help children thrive (2019)”, “In Teachers We Trust: The Finnish way to world-class schools (2021)”.

ND