Giải báo chí QG lần thứ XI năm 2016 có 11 loại giải, Giải đặc biệt và Giải phụ

(ICTPress) - Thường trực Hội đồng Giải Báo chí Quốc gia vừa ban hành Hướng dẫn Tuyển chọn tác phẩm báo chí xuất sắc dự Giải Báo chí Quốc gia Lần thứ XI - năm 2016, gửi Hội Nhà báo các tỉnh, thành phố, các Liên Chi hội và Chi hội nhà báo trực thuộc TƯ Hội Nhà báo Việt Nam, các cơ quan báo chí ở TƯ và địa phương.

Lễ trao giải báo chí quốc gia lần thứ X năm 2015

Thực hiện Quyết định số 1694/QĐ-TTg ngày 22/9/2014 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án nâng cao chất lượng Giải báo chí Quốc gia và thực hiện Điều lệ Giải, Thường trực Hội đồng Giải báo chí Quốc gia ban hành Hướng dẫn tuyển chọn tác phẩm báo chí xuất sắc dự Giải Báo chí Quốc gia Lần thứ XI - năm  2016 gửi các Hội Nhà báo tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các Liên chi hội và Chi hội trực thuộc, các cơ quan báo chí để thực hiện.

Cơ cấu Giải Báo chí Quốc gia Lần thứ XI – năm 2016 gồm 11 loại giải và Giải đặc biệt, Giải phụ do Hội đồng Giải xem xét, như sau:

Báo in có 03 loại giải: Giải Tin, bài phản ánh, phỏng vấn; Giải Xã luận, bình luận, chuyên luận; Giải Phóng sự, phóng sự điều tra, ký báo chí, ghi chép.

Báo nói (Phát thanh) có 02 loại giải: Giải Tin, bài phản ánh, phỏng vấn, bình luận, chuyên luận, tọa đàm, Chuyên đề phát thanh tổng hợp; Giải Phóng sự, phóng sự điều tra, bút ký

Báo hình (Truyền hình) có 03 loại giải: Giải Tin, phóng sự, ký sự; Giải Bình luận, giao lưu, tọa đàm; Giải Phim tài liệu truyền hình.

Báo điện tử có 02 loại giải: Giải Tin, bài phản ánh, phỏng vấn, bình luận, tọa đàm, giao lưu trực tuyến;  Giải Phóng sự, phóng sự điều tra, ký báo chí, ghi chép.

Ảnh báo chí có 01 loại giải: Giải Ảnh đơn, phóng sự ảnh, nhóm ảnh.

Giải đặc biệt và Giải phụ:  Hội đồng Giải xem xét quyết định, tùy tình hình cụ thể.

Tác giả dự giải là công dân Việt Nam, bao gồm các nhà báo chuyên nghiệp và không chuyên nghiệp, có tác phẩm báo chí xuất sắc được đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng (báo in, đài phát thanh, đài truyền hình, báo điện tử…) do Bộ Văn hoá - Thông tin (trước đây) và nay là Bộ TT&TT cấp phép. Tác giả dự Giải không vi phạm các Quy định về đạo đức nghề nghiệp của người làm báo Việt Nam, không vi phạm Luật Báo chí và luật pháp khác.

Tác phẩm dự giải Là tác phẩm đã được sử dụng từ ngày 01/01/2016 đến 31/12/2016 trên các phương tiện thông tin đại chúng đã được nêu ở trên.

Những tác phẩm được sử dụng trong thời gian này đã được trao giải thưởng ở các cuộc thi của địa phương, ngành hoặc liên ngành Trung ương vẫn được quyền dự Giải Báo chí Quốc gia, nhưng cần ghi rõ mức giải và cuộc thi do đơn vị nào tổ chức.

Những tác phẩm đăng hoặc phát sóng nhiều kỳ, nếu những kỳ đầu được sử dụng trước ngày 01/01/2016 mà chưa tham dự Giải Báo chí Quốc gia năm 2015 thì được gộp vào các kỳ sau (đăng từ 01/01/2016 đến 31/12/2016) để thành tác phẩm hoàn chỉnh tham dự Giải 2016.

Các tác phẩm dự giải phải bám sát nhiệm vụ chính trị của đất nước, của ngành, của địa phương, phản ánh kịp thời và sâu sắc tình hình thực tế, có tính phát hiện, phục vụ thiết thực sự nghiệp đổi mới, sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; phản ánh trung thực đời sống chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại của đất nước, việc triển khai Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng, các Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng và Nhà nước trong năm 2016 – năm có nhiều sự kiện chính trị lớn của đất nước; khuyến khích các tác phẩm báo chí về các điển hình tiên tiến, nhân tố mới, phê phán, chống các hành vi tiêu cực, tham nhũng, những quan điểm sai trái của các thế lực thù địch; thông tin chính xác và kịp thời những sự kiện quốc tế quan trọng.

Không xét tác phẩm có tính chất hư cấu (thơ, tranh vẽ, tiểu phẩm, ký văn học, câu chuyện văn nghệ, truyện ngắn, tạp văn…).

Chất lượng và hiệu quả xã hội của tác phẩm được yêu cầu gồm: thông tin chính xác, trung thực, khách quan; Nêu được vấn đề mới, có tính phát hiện; Đề cập những vấn đề Đảng, Nhà nước, nhân dân quan tâm, có tính định hướng dư luận cao, thuyết phục, có tác động tích cực đến đời sống xã hội; Tác phẩm biểu dương điển hình tiên tiến, nhân tố mới phải được cơ quan quản lý chuyên ngành xác nhận đã phát huy hiệu quả trong thực tế; Tác phẩm đề cập những vụ việc tiêu cực phải được các cơ quan có thẩm quyền kết luận là đúng sự thật hoặc đã được các tổ chức, cá nhân sai phạm thừa nhận và khắc phục và đề cập đến lĩnh vực chuyên ngành khoa học tự nhiên, khoa học xã hội, lịch sử, còn có những ý kiến khác nhau thì phải được cơ quan có thẩm quyền chuyên ngành thẩm định.

Hình thức thể hiện

Đối với tác phẩm báo in: Mỗi tác phẩm là một tin hoặc một loạt tin (không quá 05 tin), một bài hoặc một loạt bài cùng tiêu đề (không quá 05 kỳ) của cùng tác giả (hoặc nhóm tác giả cùng đứng tên), về cùng một sự kiện, cùng một đề tài. Không xét loạt bài ghép từ những bài độc lập của các tác giả đứng tên riêng lẻ ở các thời điểm đăng báo khác nhau, không có tên loạt bài.

Đối với tác phẩm báo điện tử: Phải là tác phẩm sáng tạo lần đầu, viết riêng cho báo điện tử; không xét những tác phẩm lấy từ báo in. Thể hiện được đặc trưng của báo điện tử là ngắn, gọn, có tính liên kết. Mỗi tác phẩm là một tin hoặc một loạt tin (không quá 05 tin), một bài hoặc một loạt bài cùng tiêu đề (không quá 05 kỳ) của cùng tác giả (hoặc nhóm tác giả cùng đứng tên), về cùng một sự kiện, cùng một đề tài. Không xét loạt bài ghép từ những bài độc lập của các tác giả đứng tên riêng lẻ ở các thời điểm đăng báo khác nhau, không có tên loạt bài.

Tác phẩm báo in, báo điện tử phải dự thi phải là bản in chính hoặc sao chụp từ báo in, báo điện tử, nhưng phải sạch, đẹp, rõ ràng. Nếu tác phẩm có sự tiếp nối nhỏ, lẻ, phải cắt dán phần tiếp nối trên giấy trắng khổ A4 hoặc A3 và đánh số trang rõ ràng phần tiếp nối. Tác phẩm viết bằng tiếng nước ngoài, phải có bản dịch ra tiếng Việt. In bằng tiếng dân tộc phải có bản dịch ra tiếng phổ thông.

Đối với tác phẩm phát thanh: Mỗi tác phẩm phải là một (hoặc một loạt) tin, bài về một chủ đề, một sự kiện hoặc một đối tượng, phát một kỳ hoặc nhiều kỳ. Thể hiện được đặc trưng của báo phát thanh là âm thanh rõ ràng, tiếng nói nhân vật, tiếng động, âm nhạc bảo đảm chất lượng, hấp dẫn. Thời lượng tác phẩm dài nhất không quá 60 phút. 

Tác phẩm phát thanh phải ghi lên đĩa CD hoặc USB, mỗi đĩa/USB  chỉ ghi 01 tác phẩm và trên nhãn đĩa ghi rõ tên đơn vị, tên tác phẩm, tác giả, thể loại, thời lượng và thời gian phát sóng; kèm theo văn bản phần lời của tác phẩm. Nếu là tiếng dân tộc phải có bản dịch ra tiếng phổ thông.

Đối với tác phẩm truyền hình: Mỗi tác phẩm phải là một (hoặc một loạt) tin, bài về một chủ đề, một sự kiện hoặc một đối tượng, phát một kỳ hoặc nhiều kỳ. Thể hiện được đặc trưng của báo hình là hình ảnh động; hình ảnh phải đạt yêu cầu chất lượng. Thời lượng tác phẩm dài nhất không quá 60 phút.

Tác phẩm báo hình, phải ghi lên đĩa VCD hoặc DVD, USB, mỗi đĩa/USB chỉ ghi 01 tác phẩm và trên nhãn đĩa ghi rõ tên đơn vị, tên tác phẩm, tác giả, thể loại, thời lượng và thời gian phát sóng; kèm theo bản thuyết minh. Nếu là truyền hình tiếng dân tộc phải dịch ra tiếng phổ thông.

Đối với tác phẩm ảnh báo chí: Tác phẩm ảnh báo chí được thể hiện bằng ảnh màu hoặc đen trắng. Đối với nhóm ảnh hoặc phóng sự ảnh, chỉ tuyển chọn mỗi nhóm ảnh hoặc phóng sự ảnh không quá 10 ảnh, đăng trên cùng một số báo hoặc cùng thời điểm xuất bản (đối với báo điện tử). Không xét ảnh ghép, ảnh xử lý bằng vi tính, ảnh phong cảnh.

Tất cả các tác phẩm dự Giải phải ghi rõ:  Họ và tên tác giả (cả tên khai sinh và bút danh nếu có), tên tác phẩm, thể loại báo chí, đơn vị, địa chỉ, điện thoại của tác giả; ngày, tháng, năm đăng báo, tạp chí hoặc phát sóng của tác phẩm. Những hồ sơ không đúng Hướng dẫn sẽ bị loại. Hội đồng Giải sẽ không giải quyết các khiếu nại, đề nghị về việc thay đổi hoặc bổ sung tên tác giả đối với tác phẩm đoạt Giải.

Mỗi tác giả hoặc mỗi nhóm tác giả chỉ được chọn gửi 01 tác phẩm dự Giải và mỗi tác giả chỉ được đứng tên ở một tác phẩm hoặc trong một nhóm tác giả (Tác giả là người quay phim, được đứng tên tối đa trong 03 nhóm tác giả).

Đối với tác phẩm ảnh báo chí: Cùng với ảnh đã đăng trên báo, tạp chí… phải kèm theo ảnh phóng trên giấy ảnh cỡ 18cm x 24cm (ảnh đơn) và 12cm x 18cm (đối với ảnh trong nhóm hoặc phóng sự ảnh). Hội đồng Giải Báo chí Quốc gia chấp thuận các tác giả có thể tự gửi tác phẩm (đủ điều kiện và tiêu chuẩn nêu ở trên về Ban Thư ký tổng hợp Giải, không qua Ban tuyển chọn ở cơ sở. Số ảnh này không tính vào chỉ tiêu tác phẩm được gửi dự Giải của cơ sở.

Tất cả các tác phẩm dự Giải Báo chí Quốc gia của các tác giả (là hội viên hay không phải là hội viên Hội Nhà báo Việt Nam) đều phải thông qua các cấp Hội cơ sở (nơi không có Hội cơ sở thì thông qua cơ quan báo chí ở đó). Hội đồng Giải không nhận tác phẩm dự giải của cá nhân tự gửi đến. Những tác giả không phải là hội viên Hội Nhà báo Việt Nam thì tác phẩm đăng, phát sóng ở báo, đài nào, tác giả có quyền gửi tác phẩm dự giải thông qua Chi hội hoặc cơ quan báo chí đó.

Ngọc Mai