Vấn đề lý luận phê bình các đề tài triển lãm tem
Đề tài trên tem ngày càng nhiều, tính văn hóa, nghệ thuật, khoa học của tem bưu chính ngày càng phong phú và hấp dẫn. Những người sưu tập tem cũng như quần chúng yêu thích tem đòi hỏi những nhà quản lý và các nhà làm báo cung cấp cho họ những kiến thức ngày càng sâu hơn về tem chơi và những yêu cầu của họ cũng ngày càng khắt khe hơn. Từ đó công tác lý luận phê bình nảy sinh với những yêu cầu mới, những nhà quản lý, nhà nghiên cứu lý luận, nghiệp vụ tem bưu chính… phải vươn lên cho kịp với sự phát triển chung của phong trào.
Ảnh: M.Vỹ
Công tác lý luận phê bình là rất quan trọng
Hàng năm cả nước ta có nhiều triển lãm tem bưu chính, ở các tỉnh có Hội Tem với các cấp độ câu lạc bộ, huyện, tỉnh, liên tỉnh, khu vực và toàn quốc. Trên Tạp chí Tem, Báo Bưu điện thường có những bài viết về những hoạt động này rất bổ ích, cổ vũ cho phong trào sưu tập tem. Tuy vậy, bạn đọc cũng như người chơi tem còn đòi hỏi nhiều hơn thế… Mỗi lần triễn lãm tem cần đánh giá đúng mức những thành công đạt được, trong đó về học thuật phải xem xét kỹ và qua công tác lý luận phê bình giúp cho các nhà sưu tập nâng cao thêm kiến thức xây dựng các bộ triển lãm của mình theo đúng phương pháp do Liên đoàn Tem chơi quốc tế (FIP) đề ra và phù hợp với yêu cầu chung của Ban Tổ chức Triển lãm.
Công việc, phê bình (những cái hay, chưa hay) cũng đòi hỏi chỉ ra được sắc bén và thấu đáo. Người viết cần hiểu đầy đủ các phương pháp theo quy chế của Liên đoàn Tem chơi quốc tế hướng dẫn mới chuyển tải được nhiều kiến thức phục vụ cho người làm bộ sưu tập tem.
Người viết cố gắng không mắc vào bệnh thành tích và ngược lại cũng không quá hẹp hòi gây cản trở sự phát triển lành mạnh của phong trào.
Công tác lý luận phê bình và công tác phát triển phong trào
Lý luận phê bình không có nghĩa chỉ là phê bình mà còn là phát hiện những cái hay, cái mới, cái sáng tạo. Khi nói và phân tích những cái sai, người viết cũng phải bám sát vào mục đích yêu cầu chung có mục tiêu rõ ràng. Chúng ta cần hỗ trợ và tạo điều kiện cho người làm công tác lý luận phê bình để không ngừng nâng cao chất lượng chuyên môn. Website của Hội cũng dần dần nâng cao chất lượng, cố gắng trở thành diễn đàn trao đổi của các nhà sưu tập… Vì vậy lý luận phê bình góp phần vào việc hướng dẫn phong trào.
Chúng ta trân trọng công sức của những nhà báo khi họ hoạt động trong lĩnh vực lý luận phê bình. Làm sao để cho họ trở thành người bạn thường xuyên đồng hành trong lĩnh vực lý luận phê bình thúc đẩy phát triển phong trào sưu tập tem. Chúng ta cần trao đổi, thảo luận với họ và tạo cho họ có được những ý kiến trọng lượng. Thường những ý kiến của họ khách quan nên dễ được mọi người tiếp nhận.
Công tác lý luận phê bình là mối quan tâm của mọi người
Công tác lý luận phê bình là một trong những yêu cầu mà nhà báo và những người làm công tác quản lý, các nhà sưu tập quan tâm. Lâu dài, dần dần sẽ hình thành một đội ngũ những nhà báo viết báo giỏi về sưu tập tem và triển lãm tem. Chính họ tạo ra con đường để tem chơi đến với công chúng nhanh hơn, nhiều hơn.
Người sưu tập thường rất quan tâm đến công tác lý luận phê bình. Tất nhiên các nhà báo cũng cần nắm chắc để viết bài lý luận phê bình một cách chính xác, thấu đáo và có tính thuyết phục cao. Như vậy là công tác lý luận phê bình đã đồng hành cùng với sưu tập tem, triển lãm tem và có tác dụng thúc đẩy lẫn nhau, nâng đỡ nhau.
Muốn phát triển phong trào rộng hơn, muốn thưởng thức được cái hay cái đẹp trong các tác phẩm triển lãm và muốn hiểu thấu đáo tem chơi thì không thể thiếu công tác lý luận phê bình. Những người viết bài về tem không nhiều và những người viết bài về lý luận phê bình lại càng hiếm. Đây là một thực tế mà ta cần nhìn nhận một cách khách quan… Chúng ta không có trường đào tạo lý luận phê bình tem, thế giới cũng vậy.
Muốn có nhiều người làm công tác lý luận phê bình về tem và triển lãm tem thì chỉ trông chờ và chính sự phát triển của phong trào. Từ phong trào sẽ dần dần chọn ra được một số người vừa có kiến thức vừa lại yêu thích sưu tập tem, bồi dưỡng và khuyến khích họ để họ có đủ khả năng hướng dẫn dư luận. Người làm tốt công tác này phải luôn luôn học hỏi, tìm hiểu thấu đáo lý luận và học thuật để có thể đánh giá chính xác, biết cách tổng kết những cái đã qua để làm sáng tỏ cái hiện tại và có dự báo tương lai.
Theo Đào Đức Long
Tạp chí Tem số 107