Nghề báo

Một đối tượng tên Khương, phóng xe quệt vào một phóng viên. Buông những lời rất chợ búa, đối tượng này gọi thêm “đồng nghiệp”, rồi lao vào giật máy ảnh của một phóng viên, đe đánh chết.

Khoảng 12h ngày 10.1, sau thất hẹn của ông Lê Văn Hiền - Chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng xung quanh vụ việc cưỡng chế đất nuôi trồng thủy sản của ông Đoàn Văn Vươn, phóng viên một số báo đã xuống khu đầm này tại khu đê Cống Rộc, xã Vinh để ghi hình, thu thập thêm thông tin.

Khi còn ở trên đê, một số phóng viên lấy máy ảnh ra ghi hình. Được một lúc bất ngờ xuất hiện một người đi từ trong khu đầm ra xưng là Vũ Hồng Lâm, SN 1970 - Công an viên xã Vinh Quang, và yêu cầu các phóng viên không được ghi hình khi chưa được sự cho phép của ông Lê Văn Hiền - Chủ tịch UBND huyện, vì ông Hiền có chỉ thị bằng văn bản về việc này.

Đối tượng tên Khương đe đánh và giật máy ảnh của phóng viên

Tiếp đó, một đối tượng tên Khương, phóng xe lên, quệt vào một phóng viên. Vừa dừng xe lại đối tượng này cũng yêu cầu phóng viên không được ghi hình khi chưa có lệnh của chủ tịch. Buông những lời rất chợ búa, đối tượng này gọi thêm “đồng nghiệp”, rồi lao vào giật máy ảnh của một phóng viên, đe đánh chết.

“Nếu trên huyện nhất trí, có ông Liêm, có giấy ông Hiền đưa giấy xuống đây, cho quay thoải mái” – một đối tượng hùng hổ nói.

Theo một đối tượng khác, họ được giao cho trông coi ở đây, và “Nếu phóng viên, nhà báo nào có đầy đủ các thủ tục (thủ tục xin trên huyện) sẽ cho xuống làm việc đàng hoàng”.

Cuối cùng, không lấy được máy ảnh của phóng viên, cùng với sự can ngăn của nhiều người, các đối tượng này mới chịu thôi. Tuy nhiên, chúng nhất quyết không để phóng viên vào khu đầm vừa cưỡng chế.

Sau sự việc trên, NTNN đã liên lạc với ông Ngô Ngọc Khánh - Chánh văn phòng UBND huyện Tiên Lãng để thẩm định sự việc. Ông Khánh đã không phủ nhận toàn bộ sự việc và nói: “…Người ta nói như thế mình cũng phải lưu ý là khi làm cái gì thì làm cũng phải có ý kiến của chính quyền địa phương một chút…”.

NTNN

Dân Việt

Ảnh: 

Trên 100 tờ báo ở Italia đang có nguy cơ bị đóng cửa trong năm 2012 do những cắt giảm trợ cấp của chính phủ nước này.

Tờ Liberazione có nguy cơ phải đóng cửa. Ảnh: Internet.

Trong số các tờ báo nói trên có một số tờ báo lớn thuộc cánh tả như tờ Liberazione, L'Unita, Il Manifesto cùng với nhật báo hàng ngày Avvenire của Giáo hội Thiên chúa giáo. Trong khi đó, hầu hết các báo có nguy cơ đóng cửa còn lại là báo địa phương.

Theo Thời báo Tài chính của Anh, chính phủ của cựu Thủ tướng Silvio Berlusconi đã cắt giảm trợ cấp đối với các báo ở Italia, từ mức 170 triệu euro xuống còn 53 triệu euro mỗi năm. Quyết định này đã được chính quyền của tân Thủ tướng Mario Monti xác nhận.

Trợ cấp cho các báo in ở Italia, một ngành đang mất dần số lượng độc giả hiện được coi là hành động lãng phí và lạm dụng tiền thuế của người dân.

Trong khi đó, những tờ báo chủ đạo như Corriere della Sera và La Repubblica sẽ tiếp tục được hưởng lợi nhờ các khoản trợ cấp gián tiếp của chính phủ, chẳng hạn như được miễn thuế giá trị gia tăng (VAT) đối với số báo bán cho những người đặt mua dài hạn và được giảm phí chuyển phát báo qua đường bưu điện.

Ngự Bình

(Theo TTXVN)

Ảnh: 

LTS: Chiều 2/1, Công an TP. HCM đã tống đạt quyết định khởi tố bị can và bắt tạm giam ông Nguyễn Văn Khương (bút danh Hoàng Khương, PV Báo Tuổi Trẻ) để điều tra, làm rõ hành vi "đưa hối lộ". Từ vụ việc này, chúng tôi xin dẫn lại bài viết dưới đây từ Báo Pháp luật & Xã hội để bạn đọc và các nhà báo có suy nghĩ thêm về thẩm quyền tác nghiệp của nhà báo.

Chống tiêu cực là sự nghiệp chung của toàn xã hội. Trong sự nghiệp chung đó, các phóng viên (PV) điều tra đã đóng góp một phần không nhỏ, đáng được ghi nhận. Hóa thân để điều tra là công việc thường xuyên của PV. Vụ việc nhà báo Hoàng Khương nhập vai chủ xe, đưa tiền cho một CSGT để chứng minh cán bộ này nhận hối lộ đang khiến dư luận rất quan tâm bởi sau hành vi này, PV Hoàng Khương đã bị khởi tố bị can, bắt tạm giam; trước đó đã bị đình chỉ công tác...

PV Hoàng Khương (ngoài cùng bên phải) chuẩn bị về cơ quan điều tra vào chiều 2/1. Nguồn: Báo ANTĐ.

Nội dung vụ việc

Ngày 5-7-2011, báo Tuổi trẻ TP HCM đã đăng bài "Đồng tiền xóa sạch hồ sơ" của tác giả Hoàng Khương. Nội dung bài báo phản ánh: Vào 23g15 ngày 23-6, xe ô tô đầu kéo do ông Võ Văn Thắng, lái xe thuê, cầm lái chạy trên đường Phan Đăng Lưu, đến giao lộ Đinh Tiên Hoàng thuộc địa bàn quận Bình Thạnh thì vượt sai quy định, gây tai nạn. Sau khi thương lượng đền bù với người bị va chạm xong, sáng 25-6, ông Trần Anh Tuấn, chủ xe đầu kéo cùng một người bạn là Tôn Thất Hòa đến gặp ông Huỳnh Minh Đức, nguyên cán bộ Đội CSGT trật tự - phản ứng nhanh, CA quận Bình Thạnh ở một quán cà phê gần khu vực vòng xuyến cầu Điện Biên Phủ để xin ông Đức không tạm giữ bằng lái của tài xế và cho lấy xe ra trong ngày. Hai bên bàn bạc và nhất trí giá của vụ "giải tỏa" là 3 "chai" (3 triệu đồng). Sau khi đưa tiền cho ông Đức, ông Tuấn đã được trả lại phương tiện...

Vào ngày 10-7-2011, báo Tuổi trẻ tiếp tục đăng bài "Cảnh sát giao thông giải cứu xe đua trái phép". Bài viết này cũng của tác giả Hoàng Khương. Nội dung bài báo phản ánh: Ngày 23-4, Đội CSGT quận Bình Thạnh lập biên bản vi phạm đối với Trần Minh Hòa do điều khiển xe gắn máy BKS 51F6-2435 chạy lạng lách, đánh võng, gây rối trật tự... Hòa đã "cầu cứu" người quen tên là Tôn Thất Hòa, nhờ Hòa gặp cảnh sát Đức để xin xe. Tại buổi gặp gỡ, Đức đồng ý trả xe cho Trần Minh Hòa với giá 15 triệu đồng.

Nhận được thông tin từ báo Tuổi trẻ, Cơ quan CSĐT CA TP HCM đã vào cuộc. Ngày 18-11-2011, cơ quan này tống đạt Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, đồng thời thi hành lệnh bắt tạm giam, khám xét đối với Huỳnh Minh Đức (trước đó Đức đã bị tước danh hiệu CAND) về tội "nhận hối lộ"; Tôn Thất Hòa, Giám đốc DNTN Duy Nguyên về tội "Môi giới hối lộ" và Trần Anh Tuấn về tội "Đưa hối lộ". Trong quyết định khởi tố bị can đối với Tôn Thất Hòa, nêu rõ: "Hòa có hành vi móc nối nhận tiền của Trần Anh Tuấn và Nguyễn Văn Khương (tức PV Hoàng Khương) để đưa cho Huỳnh Minh Đức giải quyết trái quy định đối với xe vi phạm giao thông và xe đua trái phép.

Ngày 28-11, Tổng Biên tập báo Tuổi trẻ nhận được công văn của Công an TP Hồ Chí Minh đề nghị kiểm điểm và thu hồi thẻ nhà báo của PV Hoàng Khương. Sau đó, Ban biên tập báo Tuổi trẻ đã ra quyết định tạm đình chỉ công tác đối với PV Hoàng Khương vì có sai sót nghiệp vụ. Liên quan đến vụ việc, mới đây, Cơ quan CSĐT CA TP HCM đã có văn bản gửi Cục Báo chí, Bộ Thông tin - Truyền thông đề nghị thu hồi thẻ nhà báo của PV Hoàng Khương.

Một số ý kiến cho rằng, PV Hoàng Khương đã phạm tội Đưa hối lộ, nhưng một số người lại có ý kiến khác...

Cần làm rõ mục đích phạm tội!

Một nhà báo xin giấu tên nêu quan điểm: "Tôi cũng nhận thấy trong quá trình điều tra vụ việc, PV Hoàng Khương đã cố ý hợp tác với những người bị giữ xe để hối lộ cảnh sát Đức. Nhưng xét cho cùng, nếu không làm vậy thì sẽ rất khó để có bằng chứng về việc ông Đức nhận hối lộ. Cơ quan chức năng cần làm rõ ai là người đưa tiền cho ông Đức, ông Khương đưa tiền hay chỉ là người có mặt tại đó. Nếu ông Khương trực tiếp đưa tiền cho ông Đức thì đó là hành vi không thể chấp nhận. Cá nhân tôi cho rằng, sử dụng biện pháp mật phục để ghi hình, ghi âm sẽ tốt hơn. Cần phải phân biệt rõ việc PV Hoàng Khương có động cơ gì khi phối hợp với ông Hòa để đưa hối lộ cho ông Đức hay không? Theo tôi, PV Hoàng Khương không phải là người có phương tiện bị tạm giữ nên anh ta chỉ có động cơ là cố gắng lấy bằng chứng về việc ông Đức nhận hối lộ. Nếu PV Hoàng Khương không vờ hợp tác với ông Hòa thì không thể tiếp cận với ông Đức. Có người cho rằng, khi phát hiện vụ việc, PV Khương phải tố cáo vụ việc tới CQCA. Cần nói lại rằng, Hoàng Khương là PV nên việc "tố cáo" của Hoàng Khương là viết bài phản ánh vụ việc một cách công khai".

Luật sư: Không có dấu hiệu phạm tội!

Luật sư Vũ Lợi, Giám đốc Cty Luật Hòa - Lợi cho rằng: "PV Hoàng Khương không có động cơ phạm tội. Hoàng Khương đã thâm nhập vụ việc với mục đích chống tiêu cực. Tôi xin lấy ví dụ, một PV khi đi điều tra để viết bài về một tụ điểm đánh bạc chẳng hạn. Để bài viết có hồn, để nhận diện được các mánh khóe của chủ sới, để ghi hình các con bạc để làm bằng chứng, PV phải nhập vai một con bạc. Nếu việc đó đã được báo cáo Ban biên tập thì không thể nói rằng PV đó vào sới để đánh bạc. Nếu Hoàng Khương không báo cáo Ban biên tập thì cũng chỉ là sai sót về qui trình...".

Đồng quan điểm, luật sư Trịnh Anh Dũng - Trưởng VPLS Trịnh, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng "về lý luận pháp lý, chỉ có thể coi một người phạm vào tội đưa hối lộ khi hành vi đưa tiền cho người có chức vụ, quyền hạn của người đó xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan, tổ chức; làm cho cơ quan, tổ chức bị suy yếu, mất uy tín, mất lòng tin của nhân dân vào chế độ; làm cho cán bộ, công chức ở cơ quan, tổ chức đó bị thoái hóa, biến chất. Trong vụ việc này, việc PV Hoàng Khương cùng Trần Anh Tuấn đưa tiền cho Hòa để Hòa đưa cho Huỳnh Minh Đức (nguyên cán bộ công an), lấy đó làm tư liệu để viết và đăng các bài báo chống tiêu cực có thể xem là hành động dũng cảm, có tác dụng giúp Công an TP HCM hoạt động đúng đắn hơn, phẩm chất cán bộ được nâng cao, khiến nhân dân thêm tin vào cơ quan quản lý". Do đó, luật sư Dũng cho rằng "việc làm này của PV Hoàng Khương không có dấu hiệu phạm tội Đưa hối hộ, mà còn cần phải biểu dương như là tấm gương tiêu biểu trên mặt trận phòng, chống tham nhũng".

"Nhập vai" đến đâu là an toàn?

Để tìm hiểu viết tin, bài về một vụ việc hoặc hiện tượng, PV được quyền sử dụng nghiệp vụ để điều tra thu thập thông tin. Tuy nhiên, cho đến nay cũng chưa có một văn bản pháp luật nào qui định cụ thể PV được sử dụng nghiệp vụ điều tra đến đâu, mà tùy vào tình hình cụ thể, người PV đó hoặc tòa soạn sẽ đưa ra cách thức khai thác thông tin. Với những vụ việc nhạy cảm, phức tạp như việc chứng minh CSGT nhận hối lộ nêu trên, việc lấy thông tin "công khai" là rất hiếm, vậy câu hỏi đặt ra với các cơ quan quản lý là PV được "nhập vai" như thế nào thì không phạm luật? Vì trên thực tế, để phản ánh việc khai thác vàng trái phép, đã có PV vào vai "phu" vàng, để phản ánh việc đánh bạc, đã nhập vai con bạc...

Trong vụ việc này, để xác định việc làm của PV Hoàng Khương có dấu hiệu trách nhiệm hình sự hay không cần phải làm rõ nguồn tiền Hoàng Khương đưa cho Tôn Thất Hòa để Hòa đưa cho Huỳnh Minh Đức ở đâu ra. Tiền của Trần Minh Hòa (người điều khiển xe máy vi phạm) đưa cho Hoàng Khương hay tự Hoàng Khương bỏ ra, vì nếu chỉ để có bài viết, một PV chắc không bỏ ra một khoản tiền lớn (15 triệu đồng) để thực hiện việc "gài bẫy"? Ngoài ra, cần làm rõ mối quan hệ giữa PV Hoàng Khương và Trần Minh Hòa. Vì theo luật thì người đưa hối lộ là người có lợi ích liên quan đến việc làm hay không làm của người có chức vụ quyền hạn (lợi ích này có thể là lợi ích trực tiếp của người đưa hối lộ hoặc là lợi ích của người thân quen, bạn bè hoặc cũng có thể là lợi ích của một tập thể mà người đưa hối lộ là đại diện), để xác minh xem PV Hoàng Khương có lợi ích liên quan trong vụ việc này không?

Kết luận của CQĐT sẽ làm sáng tỏ vụ việc, nhưng từ vụ việc này cũng nảy sinh vấn đề mà các nhà làm luật cần lưu tâm đó là: Nhà báo được sử dụng nghiệp vụ điều tra đến đâu?

Theo PL&XH

Ảnh: 

Số Báo Xuân Nhâm Thìn 2012

(ICTPress) - Ngày 9/1/2012, Báo Đại đoàn kết sẽ tổ chức kỷ niệm 70 năm ngày thành lập (25/1/1942 – 25/1/2012) tại Nhà hát lớn Hà Nội.

Nhân dịp này, Báo Đại đoàn kết xuất bản thêm số ra vào ngày Chủ nhật, chính thức trở thành nhật báo xuất bản 7 số mỗi tuần bắt đầu từ ngày 1/1/2012. Báo sẽ thực hiện nhiều cải tiến nội dung, hình thức, cập nhật, hấp dẫn hơn để đáp ứng yêu cầu của đông đảo bạn đọc.

Chuyển tải tiếng nói phản biện, tham vấn những vấn đề lớn của đất nước từ bạn đọc tâm huyết, các chuyên gia, học giả, trí thức trong và ngoài nước vẫn là chú trọng của Báo.

Báo Đại đoàn kết tiền thân là Báo Cứu quốc - cơ quan tuyên truyền của Tổng bộ Việt Minh, phát hành số đầu tiên vào ngày 25.1.1942 tại làng Xuân Kỳ, tổng Phù Lỗ, Huyện Kim Anh, tỉnh Phúc Yên nay là Huyện Sóc Sơn, Hà Nội.

HA

Ảnh: 

(ICTPress) - Khởi đầu từ lòng yêu nghề, thiết tha với sự phát triển của ngành công nghệ thông tin - truyền thông, năm 2001, các nhà báo chuyên viết về mảng này đã nhóm họp thành một Câu lạc bộ (CLB) mang tên các nhà báo công nghệ thông tin - truyền thông (ICT Press Club).

CLB công bố 10 sự kiện ICT 2011 do các nhà báo bầu chọn

CLB hoạt động trên tinh thần tự nguyện, cùng nhau chia sẻ những thông tin, góp sức vì nền công nghệ và báo chí. Ngày 28/12, CLB đã tổ chức kỷ niệm cùng với việc tổ chức Tọa đàm về Triển vọng ngành ICT 2012, Công bố 10 sự kiện ICT nổi bật 2011 do các nhà báo CLB bình chọn.

Nhớ lại những ngày đầu thành lập, Nhà báo Đoàn Ngọc Thu, Phó Chủ tịch ICT PressClub kể rằng, khi ấy cả Câu lạc bộ chỉ có 14 phóng viên của Thông tấn xã Việt Nam, Thời báo Kinh tế Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, Báo Bưu điện, VietNamNet, Lao Động, Thanh Niên, PCWorld… Đến nay, ICT Press Club đã quy tụ những cây viết hàng đầu về mảng công nghệ của hơn 40 báo.

Họ có những người năm đầu tiên còn vừa mới vào nghề, chưa lập gia đình, nay đã con cái, đã nắm giữ những vị trí quan trọng của tờ báo, nhưng vẫn hàng năm, tham gia tổ chức các buổi tọa đàm về nghề báo, về lĩnh vực ICT, vẫn cùng ngồi lại với nhau để tập hợp các sự kiện ICT của năm, lựa chọn, bình bầu và công bố dù thời gian của mỗi thành viên ngày càng thu hẹp do khối lượng công việc đã tăng lên nhiều, trách nhiệm đã tăng lên nhiều (cả với công việc, xã hội lẫn gia đình), do tuổi tác cũng đã cản trở tính năng động khá nhiều. Cũng đã có người đã nghỉ hưu như chị Thái Hà báo Đầu tư, chị Cẩm Bình, báo Hà Nội Mới, chị Dung bao Diễn đàn Doanh nghiệp…, chị Thu kể thêm.

Ngay sau khi "nhóm họp", câu lạc bộ đã tổ chức bầu chọn và công bố 10 sự kiện ICT tiêu biểu. Sự kiện này đã gây một tiếng vang trong ngành công nghệ thông tin và viễn thông lúc bấy giờ. Những sự kiện được bình chọn có cả sự kiện tốt lẫn sự kiện chưa tốt, có chính sách và thị trường, có doanh nghiệp trong nước và nước ngoài… được đánh giá nhìn nhận trên tiêu chí ngành, xã hội, nền kinh tế và truyền thông. Cho tới nay, sự kiện bình chọn của ICT Press Club đã được giới công nghệ, doanh nghiệp, cơ quan, hiệp hội đón nhận trân trọng.

Năm 2003, dưới sự bảo trợ của Bộ Bưu chính Viễn thông, được sự đồng thuận và cho phép của Hội Nhà báo Việt Nam, ICT Press Club đã chính thức được thành lập, là một tổ chức trực thuộc Hội nhà báo Việt Nam.

10 năm qua, bên cạnh việc công bố 10 sự kiện ICT tiêu biểu hàng năm, ICT PressClub đã tích cực tổ chức các hoạt động chuyên môn, các hội thảo, tọa đàm về máy tính thương hiệu Việt, phát triển và cạnh tranh trên thị trường Viễn thông, tương lai công nghệ 3G...

Ở mỗi buổi hội thảo, bình chọn, đông đảo các nhà báo đã có những câu hỏi hóc búa dành cho các chuyên gia. Đó cũng chính là những thông tin quan trọng được đăng tải trên các báo, góp phần không nhỏ trong việc thay đổi chính sách, gợi mở hướng đi mới… góp phần vào sự phát triển chung của ngành công nghệ.

Đặc biệt trong 3 năm gần đây, bên cạnh việc bầu chọn, ICT Press Club còn đưa ra các dự báo về xu thế của ngành ICT trong năm kế tiếp.

TS. Mai Liêm Trực, nguyên Thứ trưởng thường trực Bộ Bưu chính Viễn thông, nay là Bộ Thông tin và Truyền thông - người luôn đồng hành cùng ICT Press Club từ những ngày đầu đã đánh giá cao những đóng góp của các nhà báo trong việc thúc đẩy sự phát triển của ngành. Những bài viết có tính thời sự rất cao, phản ánh cái được và chưa được của ngành công nghệ, giúp các nhà hoạch định chính sách, doanh nghiệp điều chỉnh... để ngày càng lớn mạnh theo hướng bền vững.

Đó sẽ là nguồn động viên, khích lệ to lớn đối với các nhà báo công nghệ ngày càng chắc tay bút, đóng góp những ý kiến xác đáng trên mặt trận truyền thông, đóng góp công sức giúp ngành công nghệ thông tin Việt Nam ngày một khởi sắc.

LH

Ảnh: 

Hãng AFP ngày 28-12 đưa tin, Tập đoàn New York Times nổi tiếng tại Mỹ đã đồng ý bán 16 tờ báo địa phương cho Công ty Truyền thông Halifax Media Holdings với mức giá 143 triệu USD. Quyết định của New York Times được cho là hành động để tiếp tục cứu vãn doanh thu trong bối cảnh ngành báo in tại Mỹ phải tự vật lộn trong thời kỳ khủng hoảng.

Ngành công nghiệp báo in tại Mỹ chứng kiến sự sụt giảm về lợi nhuận. Ảnh minh họa.

Doanh thu giảm

Tình trạng quảng cáo sụt giảm và nhiều độc giả chuyển sang đọc báo trực tuyến đang trở thành một vấn đề hóc búa cản trở các tờ báo Mỹ duy trì doanh thu. Dự báo của Trung tâm Nghiên cứu Pew cho rằng thị trường báo giấy ở Mỹ yếu hơn nhiều so với các nước châu Âu. Sự sụt giảm mạnh ở Mỹ sẽ tiếp diễn cho đến hết năm 2012 và vào năm 2013, thị trường báo in của Mỹ sẽ tiếp tục mất 25 tỷ USD so với thời kỳ đỉnh cao vào năm 2005.

Cuộc khủng hoảng tài chính tại Mỹ năm 2008 đã mở đầu cho thời kỳ sụt giảm mạnh ngành công nghiệp báo in tại Mỹ. Sự đi xuống này phản ánh tác động tiêu cực của suy thoái và xu hướng dịch chuyển sang quảng cáo trên Internet. Các khách hàng quảng cáo trên báo in ồ ạt chuyển sang các trang web áp dụng mức giá rẻ hoặc thậm chí miễn phí.

Theo Hiệp hội Báo chí Mỹ (NAA), các tờ báo thành viên của hiệp hội này thu được 27,6 tỷ USD quảng cáo trong năm 2009, so với mức doanh thu 37,8 tỷ USD đạt được trong năm 2008. Con số này bao gồm cả quảng cáo trên báo giấy và phiên bản báo mạng của các tờ báo. Năm 2010, con số này dừng ở mức 25 tỷ USD. Dự đoán trong năm 2011, số lợi nhuận của quảng cáo sẽ xuống mức 24 tỷ USD.

Do khó khăn về doanh thu, công ty mẹ của nhiều tờ nhật báo lớn và có uy tín hàng đầu ở Mỹ như Chicago Tribune, Los Angeles Times, The Baltimore Sun, The Philadelphia Inquirer và The Denver Post trong năm nay đã phải nộp đơn xin bảo hộ phá sản để giảm nợ. Một số tờ báo khác như Rocky Mountain News chọn con đường đóng cửa, hay tờ Seattle Post-Intelligencer dừng bản in và chỉ duy trì báo mạng. Nhiều nhà báo làm việc tại các tờ báo này đã mất việc. Nạn nhân mới nhất là Lee Enterprises, một trong số các công ty sở hữu những tờ báo lớn nhất nước Mỹ, ngày 12-12 đã nộp đơn xin bảo hộ phá sản.

Chuyển hướng để thu lợi nhuận

Jim Moroney, chủ biên của tờ Dallas Morning News nhận định, ngành công nghiệp báo chí đã từng sống khỏe nhờ mô hình "80-20" (80% doanh thu đến từ quảng cáo và 20% doanh thu đến từ nguồn bán báo) nhưng mô hình đó đã sụp đổ hoàn toàn mà không gì cứu vãn nổi. Vì thế, ngày càng nhiều tờ báo in Mỹ đang đi theo xu hướng tăng giá bán báo và áp dụng cơ chế thu phí độc giả trực tuyến, đầu tư cho các bản tin mạng để có doanh thu khi phát hành lẫn quảng cáo sụt giảm.

Tờ New York Times từng gây xôn xao khi công bố quyết định sẽ thu phí truy cập vào các bài viết trên báo điện tử vào tháng 3 năm nay. Theo đó, độc giả chỉ được đọc miễn phí 20 bài báo mỗi tháng, quá hạn mức này sẽ được yêu cầu đăng ký trả tiền để được đọc tiếp. New York Times cho rằng tin tức của báo đủ sức thuyết phục mọi người trả tiền thay vì lướt hàng trăm website khác để đọc những tin mà có khi còn được lấy từ chính New York Times.

Trước New York Times, tờ Wall Street Journal và Financial Times đã quyết định thu phí khi đọc tin trên điện thoại di động và đọc báo trực tuyến. Sau đó là The Baltimore Sun và nhiều tờ báo khác tại Mỹ cũng quyết định đi theo xu hướng này.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo, việc thu tiền báo trực tuyến còn phải căn cứ vào chất lượng, nếu không, đây sẽ là con dao 2 lưỡi cho những tờ báo chưa gây dựng được lòng tin của độc giả. Ken Doctor, nhà phân tích nghiên cứu kinh doanh báo chí cho biết, vấn đề là làm thế nào để thu hút một lượng lớn độc giả "hạt nhân" và khiến cho phần lớn trong số họ chịu trả tiền để truy cập. Đó chính là cốt lõi của ngành kinh doanh mới mẻ này.

Thanh Hằng

Theo SGGP

Ảnh: 

Trải lòng mình với nghề báo bằng sự chân thành, giản dị, nhà báo Nguyễn Anh Tuấn đã dành nhiều giờ trò chuyện với báo Nhà báo và Công luận.

Khẳng định đến với nghề báo như một duyên phận, ông có cái nhìn đa dạng, sâu sắc về nghề. Và hẳn không lạ lắm khi biết, người đang trò chuyện là một tiến sỹ kinh tế và giữ chức vụ Tổng biên tập một tờ báo hàng đầu về kinh tế hiện nay.

Nhà báo TS. Nguyễn Anh Tuấn

Thời gian gần đây, báo Đầu tư được đánh giá rất cao gắn với tên tuổi tiến sỹ Nguyễn Anh Tuấn. Người chèo lái con thuyền này hẳn là hạnh phúc với điều đó?

- Hẳn là bạn đang ưu ái tôi rồi. Tôi xuất thân là một nhà kinh tế. Năm 28 tuổi sau khi bảo vệ luận án Phó Tiến sỹ kinh tế tại Ba Lan, tôi trở về nước với tâm huyết sẽ là một chuyên gia kinh tế, nhưng ít năm sau, theo nhiệm vụ phân công tôi đến với nghề báo, rồi cứ thế bị cuốn vào công việc thú vị này. Năm 1991, Ủy ban Nhà nước về Hợp tác Đầu tư nhận thấy cần có một tờ báo tuyên truyền về các hoạt động đối ngoại, chính sách đối ngoại và hoạt động đầu tư tại Việt Nam. Lúc đó tôi là một chuyên viên tổng hợp và ham mê viết lách nên được cử sang để cùng một số anh em khác xây dựng tờ báo. Và quyết định điều động 3 tháng đã kéo dài gần 10 năm. Đến nay, chặng đường nghề nghiệp của tôi có hai nghề chính. Một là chuyên viên làm việc quản lí nhà nước về đầu tư. Và thứ hai là nghề làm báo với 10 năm của thế kỉ trước và 5 năm vừa rồi. Tôi nghĩ nghề báo là một nghề đến với mình từ rất sớm, nhưng thành thực chưa bao giờ sẽ lựa chọn nó làm nghề nghiệp suốt đời. Nhưng nghề báo cứ đeo đẳng tôi như một duyên phận.

Hiện nay các tờ báo đang gồng mình phát triển nội dung thông tin nhưng cũng đổ xô kiếm tìm quảng cáo để tồn tại. Liệu có sự mẫu thuẫn trong hai chiến lược đó không, thưa ông?

- Tôi cho đó là những hướng đi phù hợp với tình hình thực tế vì các báo phải tự trang trải về tài chính. Tuy nhiên chúng ta cần nhìn một cách khách quan và toàn diện để lựa chọn cách đi sao cho hiệu quả, vừa đảm bảo định hướng thông tin, vừa củng cố được tiềm lực tài chính. Một tờ báo muốn làm kinh doanh tốt thì trước tiên chất lượng tờ báo phải tốt. Doanh nghiệp nào cũng muốn quảng cáo trên một tờ báo có lượng phát hành lớn. Nội dung thông tin và kinh doanh báo chí luôn có mối quan hệ mật thiết với nhau. Để phát triển kinh doanh thì trước hết phải có nội dung tốt, mà muốn nội dung tốt thì đòi hỏi hoạt động kinh tế báo chí phải hiệu quả để có tiền đầu tư nâng cấp trang thiết bị, tăng lương, nhuận bút…Tôi cho rằng, nếu tờ báo nhìn nhận đúng sự tương trợ lẫn nhau giữa hai chiến lược đó thì không hề tạo ra những mâu thuẫn hay cản trở gì trong hoạt động của tòa soạn.

Đối tượng mà báo Đầu tư hướng đến khá đặc biệt, có sự kết hợp ba vai trò: đối tượng đọc báo, đối tượng viết bài, đối tượng… mời quảng cáo để phát triển kinh tế báo chí?

- Đúng vậy. Nhưng báo Đầu tư luôn tạo ra mối quan hệ chặt chẽ giữa các bên. Người viết bài phải hiểu độc giả của mình cần gì. Người mời quảng cáo phải hiểu nếu quảng cáo trên báo Đầu tư thì họ sẽ được gì. Nếu họ đăng một quảng cáo vô nghĩa, phải trả một khoản tiền nhất định thì giỏi lắm họ chỉ đăng 1 lần với sự nể nang nào đó rồi thôi. Nhưng nếu hiệu quả rõ rệt từ việc quảng bá thì doanh nghiệp sẽ không tiếc tiền để quảng cáo. Phát hành khoảng 2- 3 vạn mỗi kì, chúng tôi đặt ra định hướng cung cấp thông tin phải mang lại lợi ích thiết thực cho đất nước, cho cộng đồng doanh nghiệp- bộ phận cấu thành quan trọng của nền kinh tế. Chúng tôi hài lòng về những việc đã làm được cho lợi ích đất nước và cộng đồng doanh nghiệp.

Có đánh giá rằng: dường như mối quan hệ của doanh nghiệp và báo chí “bằng mặt mà không bằng lòng”. Tổng biên tập nghĩ sao về điều đó?

- Có một số doanh nghiệp như vậy, nhất là các doanh nghiệp có biểu hiện vi phạm pháp luật bị báo chí phê phán, chỉ trích. Nhưng tôi khẳng định càng ngày các doanh nghiệp càng nhận rõ vai trò của thông tin đối với sự phát triển của họ. Hiện nay các doanh nghiệp rất coi trọng việc quảng bá hình ảnh, sản phẩm trên các phương tiện truyền thông báo chí. Họ coi báo chí là cầu nối giữa nhà sản xuất với người tiêu dùng, giữa nhà đầu tư với nhà đầu tư, giữa nhà đầu tư, doanh nghiệp với các cơ quan quản lí nhà nước. Những người làm báo với trách nhiệm của mình lên tiếng bảo vệ doanh nghiệp làm ăn theo pháp luật, đồng hành cùng với họ, phải tạo điều kiện cho các doanh nghiệp phát triển lành mạnh theo đúng pháp luật. Xét cho cùng các nhà báo viết về kinh tế phải góp phần thúc đẩy các doanh nghiệp phát triển và qua đó thúc đẩy nền kinh tế phát triển.

Báo in dường như ngày càng yếu thế trong cuộc cạnh tranh với truyền hình, internet. Là Tổng biên tập của một tờ báo in có khá nhiều ấn phẩm, ông lo lắng chứ?

- Đúng là báo in đang bị cạnh tranh khốc liệt của truyền hình và internet, thậm chí có những tiên đoán về sự chấm dứt số phận của nó. Tôi cho rằng, mỗi loại hình báo chí đều có thế mạnh riêng, nhưng báo in cần có giải pháp để “thoát hiểm”. Vì vậy, Báo Đầu tư đặt ra chiến lược phát triển là phải xây dựng một cơ quan báo chí đa phương tiện. Tức là từng bước kết hợp báo in với báo điện tử, kết hợp sức mạnh của báo điện tử để phát triển và tiếp tục hiện đại hóa các phương tiện truyền thông ngoài báo in, cải thiện các phương thức truyền tải thông tin cho phù hợp và tìm kiếm khoảng riêng cho báo mình. Báo Đầu tư là tờ báo đa ấn phẩm, đa ngữ, có 4 tờ báo in, 3 tờ báo điện tử và mỗi tờ báo lại có đối tượng phục vụ khác nhau, nhưng phải kết hợp, hỗ trợ lẫn nhau.

Ông có vẻ tự tin trước bối cảnh không mấy tươi đẹp này?

- Nói cách khác là tôi nhận thức rất rõ sự cạnh tranh khốc liệt hiện nay. Tôi không quá bi quan với báo in, ít nhất là trong vòng 1 thập kỉ tới. Tất nhiên điều đó còn phụ thuộc vào nỗ lực và các giải pháp cụ thể mà chúng tôi đã, đang và tiếp tục làm. Với tôi tổng biên tập là một nghề, nghề nặng nhọc. Trong quá trình hành nghề, một tổng biên tập vừa phải chỉ đạo nội dung vừa phải đóng vai trò là một tổng giám đốc, tức là luôn nghĩ tới việc phát triển kinh tế báo chí, chứ không chỉ thuần túy chỉ đạo thông tin. Chúng tôi coi trọng cả 2 nhiệm vụ và trên cơ sở đó, phấn đấu để đến năm 2020 trở thành một tờ báo kinh tế có vị trí xứng đáng trong khu vực.

Vâng, xin cảm ơn ông.

Hà Vân

Ảnh: 

(ICTPress) - Báo chí nên phản ánh các vụ việc liên quan tới mại dâm trên nguyên tắc: chống để xây; tôn trọng nhân phẩm con người; quan tâm vấn đề giới, mở rộng vòng tay…

Tại Hội nghị tập huấn công tác tuyên truyền về Chương trình hành động, phòng chống mại dâm giai đoạn 2011 - 2015 được Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức cuối tuần trước tại Hà Nội cho các biên tập viên, phóng viên phía Bắc chuyên trách phản ánh các vụ việc liên quan tới mại dâm, các giảng viên của Hội nghị đã đề cập đến một số công việc cần chú ý khi tuyên truyền, viết tin, bài về chủ đề này.

TS. Nguyễn Thị Mai Hoa, Phó Ban Tuyên giáo, Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam cho biết có tìm được một số câu trích từ các bài báo mạng khi viết về các vụ việc liên quan đến mại dâm như sau:

 “Sau một hồi trao đổi, hai người đàn ông ngồi lên xe, lập tức hai “con bướm” kéo tay lại như cố níu giữ bước chân của khách”, “Các nhà nghỉ liên kết với các chủ nhà trọ để chứa gái mại dâm, khi khách có nhu cầu thì các chủ nhà nghỉ gọi điện thoại để đưa gái đến”, “Nếu không được xử lý triệt để tệ nạn này, Việt Trì đánh mất đi hình ảnh là cội nguồn đất Việt, trong suy nghĩ của du khách chỉ biết tới những con phố đèn đỏ và những “đàn bướm” ăn đêm trên thành phố lễ hội, “Sau khi móc nối được với khách và xác minh đúng “mật khẩu”, gái mại dâm sẽ cho khách địa chỉ để khách đến nơi thuê trọ của mình hành lạc hoặc sẽ đi xe ôm, taxi đến địa chỉ của khách… 

Theo TS. Nguyễn Thị Mai Hoa khi đăng tin bài các cách dùng từ như bôi đậm trên đây nên được thay bằng từ “người mại dâm” bởi theo quan điểm của Hội Phụ nữ Việt Nam khi tuyên truyền cần chú ý tới yếu tố giới. Ngoài ra, TS. Hoa cho biết các hình ảnh đưa lên mạng đa số là hình ảnh các cô gái, điều này tạo nên sự bất bình đẳng giới.

Phó Cục trưởng cục Báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông Vũ Thanh Sơn cho biết báo chí khi đưa thông tin đến vấn đề này cần tránh kỳ thị, miệt thị. Khi viết cần suy nghĩ là mình đang viết về người thân, bạn bè mình. Những người mại dâm có những nỗi đau của họ. Khi báo chí đăng thông tin về người mại dâm có nghĩa là đã tạo áp lực, đau đớn đối với họ.

TS. Nguyễn Thị Mai Hoa đề xuất báo chí nên phản ánh các vụ việc liên quan tới mại dâm trên nguyên tắc: chống để xây; tôn trọng nhân phẩm con người; quan tâm vấn đề giới, mở rộng vòng tay để họ quay trở lại với cuộc sống và tuyên truyền những hình ảnh tích cực về những người phụ nữ mại dâm hoàn lương, ổn định cuộc sống gia đình điều này có tác động tích cực đến xã hội.

 X. Tùng

Ảnh: 

Rõ ràng khi được minh bạch thông tin từ kiểm toán, tự người tiêu dùng không còn “hoa mắt”, “chóng mặt” với mê hồn trận thật giả về lỗ lãi của ngành điện và xăng dầu như thời gian qua.

Ảnh: congluan.vn

Dư luận đang đặc biệt quan tâm đến 2 sự kiện, liên quan đến 2 ngành “nhạy cảm”, có yếu tố “độc quyền”. Một là giá điện điều cỉnh tăng từ ngày 20/12 trong bối cảnh Kiểm toán Nhà nước công bố thông tin ban đầu về đợt kiểm tra báo cáo tài chính năm 2010 của EVN với nhiều vấn đề “nóng” đáng bàn. Hai là, Bộ Tài chính công khai kết quả kiểm toán 4 doanh nghiệm xăng dầu, chứng minh ngành xăng dầu nếu hạch toán đúng thì không hề lỗ như “điệp khúc” của ngành này trong nhiều năm qua.

Trước khi xảy ra 2 sự kiện trên, trong bối cảnh dư luận chưa đồng tình về việc tăng giá điện, một lãnh đạo EVN từng thể hiện quan điểm: “Vấn đề rất cần thiết đối với ngành điện chính là minh bạch thông tin”. Bây giờ, càng thấy rõ, khi minh bạch thông tin, cả 2 ngành này sẽ nhận được sự cảm thông nhất định của dư luận về cái khó của mình, đồng thời, mỗi khi tăng giá, cũng là điều kiện để người dân giám sát các doanh nghiệp này. Và như thế, minh bạch thông tin là điều cần làm và cần phải xem đó là bước đi đầu tiên của quá trình tái cấu trúc doanh nghiệp Nhà nước.

Với lý do chính là bù đắp chi phí lỗ, mức tăng giá bán lẻ điện bình quân thêm 62 đồng/kWh từ ngày 20/12, tính ra chỉ tăng khoảng 5%. Thực ra, điều mà người dân muốn đó là sự công bằng. 88 triệu dân có quyền biết để làm rõ trong giá EVN đưa ra hiện nay bị lỗ thì có bao nhiêu phần do neo giá, bao nhiêu phần do yếu kém trong quản lý và do đầu tư bên ngoài… Dư luận đã có sự cảm thông hơn khi Bộ trưởng Tài chính Vương Đình Huệ đăng đàn trả lời chất vấn Quốc hội thông tin: Năm 2010, thực trạng sản xuất kinh doanh điện lỗ hơn 8000 tỷ đồng, lỗ do chênh lệch tỷ giá là gần 15.500 tỷ đồng, tổng số là 23.500 tỷ đồng. Nguyên nhân chủ yếu là do EVN phải thực hiện mua điện giá cao của các doanh nghiệp ngoài ngành vì trong cơ cấu, thủy điện là rẻ nhất nhưng chỉ đáp ứng 40%...

Cũng giống như điện, “kịch bản” lỗ của kinh doanh xăng dầu đã được Bộ Tài chính công khai với người dân. Theo đó, nếu không tính lỗ do chênh lệch tỷ giá, thì các nguyên nhân “gây” lỗ cho Petrolimex là do cơ chế hoa hồng cho các đại lý vượt xa con số 600 đồng/lít xăng, theo định mức. Ngoài ra, thất thoát do hao hụt vẫn rất cao. Và Bộ Tài chính đã khẳng định, ngành xăng dầu nếu hạch toán đúng thì không hề lỗ, trái ngược với tuyên bố từ trước đến nay của ngành này mỗi khi lý giải cho việc tăng giá. Ngành xăng dầu cũng “tích cực” đầu tư ngoài ngành dù khả năng tài chính chẳng dư giả gì. Ngay cả doanh nghiệp thiếu vốn kinh doanh xăng dầu như Petrolimex, đầu tư ngoài ngành trong các lĩnh vực tài chính, ngân hàng, bất động sản… chiếm 35,7% vốn chủ sở hữu.

Rõ ràng khi được minh bạch thông tin từ kiểm toán, tự người tiêu dùng không còn “hoa mắt”, “chóng mặt” với mê hồn trận thật giả về lỗ lãi của ngành điện và xăng dầu như thời gian qua. Người dân có thể nhận định rõ bản chất của câu chuyện tại sao nhiều năm qua ngành điện cứ kêu lỗ vì… điện, còn ngành xăng dầu lại cứ kêu lỗ vì… xăng dầu.

Với các doanh nghiệp điện hay xăng dầu và rộng hơn là một số doanh nghiệp Nhà nước lớn, câu chuyện tái cấu trúc là vấn đề cực kỳ phức tạp, liên quan đến nhiều vấn đề cần phải giải quyết. Quá trình này có thể sẽ “đụng chạm” rất lớn đến lợi ích của một số bộ, ngành chủ quản, thậm chí là lợi ích nhóm. Trong một động thái chuẩn bị cho tiến trình này, Bộ Tài chính đang xem xét dành khoảng 50.000 tỷ đồng nhằm tái cấu trúc nợ, cấp thêm vốn điều lệ… cho các doanh nghiệp Nhà nước cần phải tái cơ cấu.

Một chuyên gia kinh tế nhận định, tái cấu trúc doanh nghiệp Nhà nước là một công việc không hề dễ dàng. Để thực hiện cần có nhiều giải pháp đồng bộ. Thế nhưng, điều kiện tiên quyết cho việc tái cấu trúc đó là phải công khai minh bạch ở cả 2 cấp độ: Nhà nước trong việc ban hành quản lý; và doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh theo đúng cơ chế thị trường để người dân, người tiêu dùng có điều kiện giám sát và quản lý.

 Đức Thành

Báo Tiếng nói Việt Nam (VOV)

Ảnh: 

"Chúng tôi là những cá nhân bình thường trong một dân tộc vĩ đại, làm những công việc bình thường như bao người dù là trong chiến tranh, hay giữa thời bình", ông Phạm Văn Đức, nhà báo từng bám trụ ngay giữa lòng Hà Nội trong 12 ngày đêm B52 Mỹ rải bom ở Thủ đô, bộc bạch.

Ba nhà báo từng tác nghiệp trong 12 ngày đêm tôi gặp là ông Đức, ông Chu Chí Thành, và ông Nguyễn Xuân Mai. Trong giai đoạn Mỹ ném bom bắn phá miền Bắc, ông Đức nguyên là phó phòng tin tiếng Pháp ban đối ngoại, Thông tấn xã Việt Nam; ông Chu Chí Thành từng là phóng viên ảnh quân sự, chính trị ngoại giao Thông tấn xã Việt và ông Nguyễn Xuân Mai- nguyên là phụ trách Tuần báo Phòng không Không quân.

Nhà nhiếp ảnh Chu Chí Thành - miền ký ức nối dài

Trong bộ ảnh “Ký ức chiến tranh”, nhà nhiếp ảnh Chu Chí Thành đã dành riêng một chương cho các tấm hình về Hà Nội và Hải Phòng 12 ngày đêm năm 1972. “Chúng tôi vào cuộc hết sức nhẹ nhàng và giản đơn, không hề gò bó hay cảm thấy khó khăn”, ông Thành mở đầu câu chuyện.

Nhà nhiếp ảnh Chu Chí Thành - nguyên phóng viên ảnh Thông tấn xã Việt Nam (đứng trước, tại Quảng Trị 1973)

Sáng sớm 27/12/1972, ông Thành tới hiện trường vụ bom rải thảm ở Khâm Thiên. Đêm 26, B52 dội bom dọc phố làm 500 người chết và bị thương. Hôm đó không phải phiên trực, ông cùng vợ lên thăm bố ở Hàng Bột thì gặp Mỹ bỏ bom. Gia đình ông xuống hầm trú ẩn ở Giám. “Tôi nghe thấy rõ tiếng bom nổ, tiếng đạn pháo tên lửa của mình bắn lên. Đã nếm mùi B52 trước đó, khi ấy tôi hiểu bom ở rất gần, bất chợt tôi run lên. Trong đầu thoáng qua ý nghĩ cái chết đã gần kề”.

Người đầu tiên sau trận bom ông nhìn thấy là một phụ nữ tại Cống Trắng, Khâm Thiên. “Khi ấy mọi người đã tập trung khá đông để cứu người, tìm người. Nhưng ra phía sau, tôi thấy cô ấy, giữa đổ nát lại hầu như không một bóng người. Một cô gái Thủ đô, đầu đội chiếc khăn rằn, vai đeo súng, bước chân quả quyết đi làm nhiệm vụ, không cần ai, một mình trên cánh đồng bom mênh mông, có lẽ cô đi cứu người và tôi đã cố đuổi theo để ghi lại hình ảnh”.

Có hình ảnh khiến ông đã day dứt và không được đưa vào bộ ảnh "Ký ức chiến tranh". Có lẽ, ông giữ nó cho riêng mình. Đó là cảnh ông chụp một viên phi công Mỹ chết bên cạnh xác máy bay rơi ở cánh đồng Định Công. Ông đã thấy trong chiếc túi cá nhân rơi ra từ buồng lái có tấm hình vợ và con của viên phi công. Người vợ trẻ trung xinh đẹp, đứa con có lẽ chưa đầy một tuổi rất dễ thương. “Khoảnh khắc ấy tôi chợt nghĩ, nếu người này không tham gia cuộc chiến, có lẽ anh đã có một gia đình hạnh phúc. Nhưng giờ đây, anh ta nằm chết trên cánh đồng ngoại thành Hà Nội”.

Và ông cũng không thể nào quên về kỷ niệm về bức ảnh chụp trận đánh ngay ở trận địa gần hồ Trúc Bạch. "Tôi đứng trên ụ rađa chụp ảnh, giữa trận địa khốc liệt, đường Thanh Niên và Hồ Tây mờ mờ phía sau". Chìm lắng trong nỗi xúc động, ông kể: “Vài ngày sau, trận địa ấy bị phá hủy hoàn toàn. Cả một nhóm kỹ sư trẻ của Bách Khoa mới tuyển quân, học điều khiển rađa, vào trận địa để thực tập và chiến đấu đã hy sinh. Nơi tôi đứng chụp ảnh vài ngày trước bị san phẳng…”.

Đại tá Nguyễn Xuân Mai - nhà báo viết tường thuật giữa tiếng bom

Nhà báo Nguyễn Xuân Mai bắt đầu vào nghề năm 1961. Kể từ năm 1971, ông là phụ trách Tuần báo Phòng không Không quân. "Tôi hàng ngày liên lạc với bộ phận tiền phương, có máy điện thoại ưu tiên nói chuyện trực tiếp với họ, đồng thời có thể nói trực tiếp không qua tổng đài nào với các tiểu đoàn tên lửa. Chúng tôi làm việc không chỉ cho tuần báo mà còn là đầu mối thông tin cung cấp cho các báo đài về tình hình, tin tức chiến sự".

Nhà báo Nguyễn Xuân Mai (ảnh trên, ngoài cùng bên trái) và tập bản thảo ông viết tay để Tuần báo Phòng không Không quân xuất bản

Ông kể về đêm đầu tiên (18/12) Mỹ ném bom. Cả Hà Nội rung chuyển, rực cháy bởi bom Mỹ và pháo phòng không, tên lửa đánh trả của Việt Nam. Tới đợt ném bom thứ hai trong đêm, một tiểu đoàn đã bắn rơi tại chỗ chiếc máy bay B52 đầu tiên tại cánh đồng xã Phù Lỗ (huyện Đông Anh). “Tôi lập tức cử phóng viên đến nơi máy bay rơi chụp hình. Anh ấy phóng mô tô tới Đông Anh thì không thể đi thêm được nữa vì đường sá bị cày tung, đành giấu mô tô vào ngôi nhà tranh của dân ở rìa đường và chạy bộ tới Phù Lỗ chụp ảnh”.

Nhìn thấy bức ảnh B52 đầu tiên rơi tại chỗ, ông đã xúc động, sung sướng đến tột cùng. “Ai cũng phấn khởi và đêm ấy thành đêm trắng. Trước nay vẫn hoài nghi chưa biết B52 bị bắn rơi ở đâu, nay được chứng kiến tận mắt. Cả đơn vị mừng tới nỗi không ăn uống được, buồn ngủ cũng không thể ngủ được”.

Không chỉ phụ trách thu thập, biên tập và xuất bản tin tức chiến sự, ông còn trực tiếp tham gia tác nghiệp ngay giữa lòng Hà Nội khi ấy. Ông kể, chiều ngày 22/12/1972, khi vừa từ trận địa tên lửa về nơi sơ tán của cơ quan ở vùng núi đá chùa Trầm thì nhận lệnh điều động nhiệm vụ đặc biệt. Đó là ghi lại đầy đủ hình ảnh, lời căn dặn của Thủ tướng Phạm Văn Đồng khi ông tới thăm các chiến sĩ trên trận địa Chèm, để kịp phục vụ Đài Tiếng nói Việt Nam phát trong đêm hoặc sáng sớm. Cuốn băng ghi âm tiếng nói Thủ tướng cần được mang về Hà Nội ngay trong đêm. Nhưng đường sá tắc nghẽn vì người đi sơ tán. Gần 1h sáng, xe mới về Cục Tuyên huấn, tại số nhà 83 Lý Nam Đế, nay là thư viện trung ương quân đội. Không còn thời gian để trích băng, ông đã viết nhanh tin tường thuật để kịp phát sóng trên Đài vào 6h sáng. Gần 3h đêm, bản tin hoàn thành trong khi máy bay Mỹ vẫn tiếp tục bắn phá, ném bom Hà Nội.

Cho tới giờ, ông còn giữ lại băng ghi âm tiếng nói của Thủ tướng Phạm Văn Đồng và xem nó như một “chiến tích” chiến tranh.

Nhà báo Phạm Văn Đức - trải nghiệm bình thường trong hoàn cảnh khác thường

Nhà báo Phạm Văn Đức

“Tôi không còn nhớ rõ mình làm việc thế nào trong đêm đầu tiên B52 rải thảm Hà Nội. Với tôi, ngày 18/12 không có gì khác thường. Chỉ còn nhớ khi ấy đêm cũng như ngày, ăn uống ngủ nghỉ sinh hoạt, làm việc đều tại cơ quan. Khi báo động thì bê cả bàn viết, máy móc xuống hầm tiếp tục làm việc”, ông Đức kể về chuyện tác nghiệp trong 12 ngày đêm đạn lửa.

Trong cảnh ngày thì máy bay tiêm kích bắn phá các trận địa, đêm thì B52 ném bom rải thảm ở các điểm định sẵn, người dân Hà Nội sống thế nào? Ông Đức cười giải thích: “Khi ấy có một câu tới bây giờ tôi vẫn thấy đúng. Đó là ‘ra ngõ gặp anh hùng’. Mỹ đánh cứ đánh, ta sống cứ sống, làm cứ làm. Một không khí rất bình thường, có bom thì tránh, không có bom lại làm việc và lao động. Gặp bất cứ ai, hỏi ai cũng đều có thể hành động như những anh hùng mà không cần động lực thúc đẩy, không cần tôn vinh hay tặng thưởng”.

Một nhà báo kỳ cựu với 40 năm trong nghề không nhớ nổi có bao nhiêu tin bài đã viết. Ông không viết sách vì luôn cho rằng, công việc mình làm rất bình thường, có rất nhiều người cũng làm, và cũng không có gì đáng để viết lại về bản thân.

“Chúng tôi sống trong lịch sử mà không biết, bước qua lịch sử cũng không hay”, ông Đức vui vẻ nói lúc tôi chào ra về.

Thái An

Ảnh: