Cần bổ sung quyền sáng tạo KHCN trong Dự thảo Hiến pháp

(ICTPress) - “Đề nghị bổ sung quyền “sáng tạo khoa học và công nghệ” vào Khoản 1, Điều 43 do xét thấy không chỉ trong văn học, nghệ thuật có sáng tạo mà trong lĩnh vực khoa học và công nghệ (KH&CN) cũng có sáng tạo”, Phó Vụ trưởng Vụ KHCN Vũ Văn San, Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết ý kiến tại Hội nghị thảo luận góp ý về dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 của ngành TT&TT mới đây.

Cụ thể, sửa đổi khoản 1, Điều 43 như sau: “Mọi người có quyền nghiên cứu và sáng tạo khoa học, công nghệ, văn học và nghệ thuật”.

Theo ông Vũ Văn San trong những năm qua KH&CN nước ta đã đạt nhiều thành tựu và có bước phát triển mạnh mẽ. KH&CN luôn đồng hành và có những đóng góp quan trọng vào công cuộc đấu tranh bảo vệ tổ quốc cũng như xây dựng, phát triển đất nước. Đóng góp vào KH&CN, sáng tạo KH&CN được coi là một trong những tiền đề phát triển kinh tế. Dưới sự điều hành của Chính phủ, nhiều giải thưởng sáng chế đã được tổ chức ở cả tầm quốc gia và địa phương.

Ở tầm quốc gia, có thể kể đến Giải thưởng Sáng tạo KH&CN Việt Nam do Quỹ sáng tạo KHCN Vifotec tổ chức, hàng năm có trên 100 công trình tham dự, chọn trao giải hàng chục công trình thuộc các lĩnh vực: Cơ khí tự động hóa; Tiết kiệm năng lượng và sử dụng năng lượng mới; Thông tin, điện tử và viễn thông; Bảo vệ môi trường và sử dụng hợp lý tài nguyên; Sinh học phục vụ sản xuất và đời sống; Công nghệ vật liệu. Theo báo cáo tổng kết 15 năm tổ chức giải thưởng sáng tạo KHCN Việt Nam, tổng cộng đã có 1.680 công trình tham gia và 499 công trình được trao giải. Ở ngành TT&TT, Tập đoàn VNPT thường tham gia đồng hành cùng các nhà tổ chức tham gia tài trợ cho giải thưởng này.

Giải thưởng Khoa học kỹ thuật thanh niên “Quả cầu vàng” do Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh cùng Bộ KHCN phối hợp trao tặng hàng năm cho 10 tài năng trẻ tiêu biểu nhất trong các lĩnh vực khoa học, kỹ thuật và công nghệ nhằm tôn vinh các tài năng trẻ KHCN có thành tích đặc biệt xuất sắc, có quá trình cống hiến, có công trình nghiên cứu có giá trị khoa học cao, giải pháp sáng tạo… qua đó cổ vũ các tài năng trẻ Việt Nam dấn thân trong nghiên cứu, sáng tạo và ứng dụng KHCN vào cuộc sống, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội thiết thực cho đất nước, địa phương, ngành.

Hoặc Hội thi sáng tạo Kỹ thuật và Giải thưởng Sáng chế của TP. Hồ Chí Minh, ghi nhận hàng trăm sáng kiến, góp phần vào phát triển kinh tế của thành phố. Đã khuyến khích các doanh nghiệp, đặc biệt là đội ngũ các nhà khoa học tham gia nghiên cứu, phát huy sáng kiến, áp dụng các thành tựu KHCN tiên tiến vào sản xuất và đời sống, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Về vai trò của KH&CN trong Khoản 1, Điều 67 Phó Vụ trưởng Vũ Văn San đề nghị bổ sung như sau “Phát triển khoa học và công nghệ nhằm… thúc đẩy tiến bộ xã hội, bảo vệ môi trường và sức khỏe của nhân dân, bảo đảm quốc phòng, an ninh và trật tự, an toàn xã hội” do KH&CN giúp đảm bảo an ninh quốc phòng, cũng như là trật tự an toàn xã hội (Bản thân cụm từ “bảo vệ an ninh quốc phòng, cũng như là trật tự an toàn xã hội” cũng đã được nêu trong Điều 72 của Dự thảo sửa đổi Hiến pháp).

Trong những năm gần đây, cùng với sự gia tăng sử dụng công nghệ cao (CNC) trên thế giới, tình hình tội phạm sử dụng CNC ở Việt Nam cũng diễ ra phức tạp, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Để đấu tranh có hiệu quả đối với loại tội phạm này một trong những giải pháp quan trọng là tăng cường ứng dụng các biện pháp khoa học kỹ thuật, trang thiết bị hiện đại chống tội phạm sử dụng CNC.

Thời gian qua đã chứng kiến các vụ trộm cắp qua mạng như vụ bẻ khóa các trang web, phần mềm trên mạng để trộm cắp thông tin thẻ tín dụng của người nước ngoài để mua hàng từ nước ngoài, vận chuyển về Việt Nam.

Với việc áp dụng KH&CN, hiện nay có thể sử dụng các sản phẩm, dịch vụ hỗ trợ và cảnh báo an ninh: sản phẩm điện thoại có chức năng định vị dành cho thiếu nhi, giúp bố mẹ - nhà trường quản lý và đảm bảo an toàn cho con em mình trong mọi hoàn cảnh; Dịch vụ hỗ trợ an ninh cho phương tiện (ô tô, xe máy) với sản phẩm định vị phương tiện giúp chủ phương tiện quản lý chặt chẽ phương tiện của mình và được hỗ trợ kịp thời trong trường hợp phương tiện có nguy cơ bị mất trộm hoặc thất lạc; dịch vụ hỗ trợ và cảnh báo an ninh cho tài sản thông qua hệ thống camera an ninh nhận diện tội phạm giúp các cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp an tâm sinh sống, kinh doanh sản xuất…

Hiện nay, nhiều sản phẩm thông minh đã ứng dụng công nghệ định vị toàn cầu GPS kết hợp với công nghệ truyền dẫn vô tuyến GSM/GPRS góp phần cùng lực lượng Công an trong công tác đảm bảo an ninh, giữ gìn trật tự an toàn xã hội.

LP ghi