Nhà báo sống bằng nghề: Chuyện ở trời Tây

Nhà báo là một trong những nghề bấp bênh, thậm chí tồi tệ nhất thế giới. Nhiều phóng viên đã bỏ nghề vì lương thấp, vì áp lực… Nhưng bên cạnh đó, vẫn có những cây bút không những sống được bằng nghề mà còn có thu nhập “khủng”. Và đáng lưu ý là thu nhập ấy đến hoàn toàn bằng công việc làm báo hay những gì liên quan đến nghề báo. 

Nghề“chót bảng”

Trong hầu hết những cuộc thống kê về những nghề nghiệp được trả lương hậu hĩnh nhất, không có tên nghề báo hay truyền thông. Thậm chí, năm 2016, theo xếp hạng nghề nghiệp của trang web việc làm CareerCast (Mỹ), phóng viên báo in đứng thứ 200 – chót bảng. Bảng xếp hạng dựa trên các đánh giá về môi trường làm việc, thu nhập, triển vọng nghề nghiệp và mức độ căng thẳng của các công việc. Theo đó có 200 nghề nghiệp được đưa ra đánh giá.  Kết quả, phóng viên báo in xếp thứ 200 trên bảng xếp hạng năm 2016. Trước đó, hai năm liền: năm 2015 và 2014, phóng viên cũng “chiếm giữ” vị trí này. Cũng theo báo cáo thường niên của CareerCast, công việc phóng viên báo có mức lương trung bình là 37.820$ với mức phát triển dự đoán là -8%. Công việc biên tập viên truyền hình cũng có số phận tương tự khi mức lương trung bình chỉ nhỉnh hơn 1 chút, 38.870$ với mức phát triển dự tính là -9%.

Lương thưởng không xứng đáng với yêu cầu công việc, áp lực và đòi hỏi cao trong nghề nghiệp, sự suy giảm đáng kể của báo in trong những năm gần đây là lý do nghề báo tụt hạng nghiêm trọng so với các ngành nghề khác trong bảng xếp hạng nghề nghiệp này tại Mỹ. Theo báo cáo của cục thống kê lao động Mỹ, số lượng việc làm dành cho phóng viên các tờ báo in sẽ giảm 6% đến năm 2020. “Các nhà báo đưa tin chính trị đã phải chịu rất nhiều sức ép khi họ muốn duy trì mật độ đưa tin và cập nhật tin tức tới người dân. Việc phải làm việc trước công chúng với cường độ cao và gấp rút thường xuyên khiến cho mật độ stress của công việc này cao hơn nhiều. Thêm vào đó, cả ngành báo giấy và truyền hình đang đứng trước nguy cơ phải cắt giảm nhân sự trong suốt nhiều năm qua, do doanh thu từ quảng cáo liên tục sụt giảm”- CareerCast đưa ra lý do lý giải cho sự ngày càng tồi tệ của nghề báo.

Trong khi đó, những nghề được đánh giá tốt nhất có nhà khoa học dữ liệu, nhà thống kê, chuyên gia phân tích an ninh thông tin, nhà toán học, kỹ sư phần mềm, chuyên viên phân tích hệ thống máy tính, nhà nghiên cứu bệnh học, chuyên gia tính toán bảo hiểm…

Thu nhập triệu đô: Không gì là không thể

Tuy nhiên, thực tế nghề báo tại Mỹ và nhiều quốc gia lại chứng kiến một thực tế tưởng chừng trái ngược: trong khi không ít những phóng viên phải bỏ nghề vì mức lương quá hẻo thì vẫn hiện diện (dù không chiếm tỷ lệ đa số) là những nhà báo có thu nhập cao, thậm chí ở mức khủng. Với những nhà báo truyền hình tại Mỹ và nhiều nước phương Tây, mức lương triệu đô, thậm chí tới 11 triệu USD/ năm với khối tài sản lên tới 100 triệu USD như MC-BTV kì cựu của CNN Anderson Cooper là chuyện hoàn toàn có thể.

Nhưng cũng không khác thực tế tại Việt Nam, phải thừa nhận rằng truyền hình vẫn là địa hạt có thu nhập vượt trội so với báo in. Nhìn vào hầu hết những danh sách thống kê những nhà báo được trả lương hậu hĩnh nhất, thấy rõ chiếm tới hơn 90% là các MC, BTV truyền hình. Trường hợp cây bút báo in có tài sản lên tới mức “khủng” 170 triệu USD và được trả lương tới 1 triệu USD một năm chỉ từ công việc viết lách như nhà báo chuyên viết về công nghệ nổi tiếng như Walt Mossberg của tờ The Wall Street Journal là cực hiếm và cực đáng để nể phục. Thế nên, sống bằng nghề, bằng chính ngòi bút, từ chất xám, dù ở đâu, cũng là câu chuyện có thể, nhưng khó và hiếm nhà báo làm được.

Nguồn: Anh Thư/congluan.vn

Tin nổi bật