Kêu gọi ủng hộ khôi phục Nhà Lang - Nét văn hóa Mường độc đáo

(ICTPress) - Khôi phục nhà Lang - Nét văn hóa Mường là mong muốn của nhiều diễn giả và chương trình truyền thông do Bảo tàng Không gian văn hóa Mường vừa tổ chức.

Sau khi ngôi nhà Lang cuối cùng tại Bảo tàng Không gian Văn hóa Mường bị thiêu rụi ngày 24/10/2013 bởi nhóm người thiếu ý thức, đã để lại bao nhiêu tiếc nuối cho cộng đồng. Giám đốc Bảo tàng Không gian văn hóa Mường, ông Vũ Đức Hiếu cùng những nghệ sĩ đồng nghiệp tên tuổi như PGS. TS Nguyễn Văn Huy, nhà sử học Dương Trung Quốc, họa sỹ Thành Chương, nhà phê bình mỹ thuật Phan Cẩm Thượng vừa kêu gọi mọi người ủng hộ, quyên góp để làm lại và lưu giữ nét đẹp truyền thống của núi đồi - nhà Lang tại Hà Nội.

Tọa đàm Chiến dịch "Nhà Lang - Giấc mơ hồi sinh"

Nhà Lang, ngôi nhà quan trọng nhất đối với dân tộc Mường không chỉ về kiến trúc mà còn về ý nghĩa của nó trong đời sống tâm linh, văn hóa và sinh hoạt hàng ngày của người Mường thông qua ngôi nhà. Vượt qua ngàn nỗ đau bị mất ngôi nhà cuối cùng, tất cả các anh em nghệ sĩ đã nuôi nấng hi vọng có thể phục hồi ngôi nhà và bây giờ vận động để khôi phục nhưng chắc chắn sẽ không được như nguyên mẫu. Vượt lên câu chuyện phục hồi để bảo tồn văn hóa, để thấy được tầm ý nghĩa về cộng đồng của nó, để cho tầng lớp thanh niên khi tiếp cận có thể hiểu được bảo tồn văn hóa một cách sâu sắc.

Đây là tiếng chuông để cộng đồng cùng chung tay, chung sức làm những việc có ý nghĩa. Chúng ta cần lên tiếng, cùng hành động, góp sức khôi phục, phản ảnh không gian văn hóa Mường.

Ngôi nhà Lang cuối cùng được dựng trong bảo tàng có diện tích 150m2 và đã bị cháy cuối năm 2013

"Một trong những điểm cuốn hút, hấp dẫn và giá trị nhất của Bảo tàng Văn hóa Mường, khi nghe tin thì tôi rất là đau xót. Vì tôi hiểu rằng để có được ngôi nhà như thế, để có được những thứ trưng bày trong nhà lang đó cho mọi người tới chiêm ngưỡng, mọi người tới thưởng thức thì không đơn giản một tí nào cả, điều đó rất khó khăn", họa sỹ Thành Chương chia sẻ. 

Nhà sử học Dương Trung Quốc cho hay: "Một đất nước đa dân tộc như thế này thì việc người sẵn sàng gạt bỏ hết mọi thứ để làm công việc gìn giữ, tôn vinh bản sắc văn hóa dân tộc trong cộng đồng dân tộc này thực sự rất ít. Nhưng tìm một ngôi nhà Lang như thế thực sự không còn nữa nên chúng ta phải hiểu được việc mất đi một cái di sản đó ta vô cùng đau xót. Trách nhiệm của mỗi người chúng ta phải có ý thức trong công việc bảo tồn văn hóa".

Nhà Lang cuối cùng bị cháy sẽ được phục dựng

Nói về phương án phục hồi, trong tọa đàm PGS. TS Nguyễn Văn Huy cho biết, hiện đang có các phương án: Đi tìm một ngôi nhà Lang mới và đưa về Bảo tàng, kể chuyện về ngôi nhà Lang nhưng chúng ta kể về một câu chuyện khác, của một nhân vật khác vì hai ngôi nhà Lang này vốn đã hoàn toàn khác nhau về cả lịch sử cuộc đời của một ngôi nhà, một dòng họ. Chúng ta có thể tìm ở những nơi hẻo lánh nhất còn lại những ngôi nhà Lang. Với những ngôi nhà Lang mà hiện nay chúng ta có gồm 8 cái cột chính và 16 cái cột quân, chúng ta có thể dựa trên 8 cái cột cốt lõi, cái cơ bản của ngôi nhà Lang để từ đó chúng ta sẽ đi tìm các ngôi nhà khác của người Mường, nó tương thích được với ngôi nhà đó và chúng ta dựng lại ngôi nhà, đồng thời chúng ta sẽ đi tìm các hiện vật trong ngôi nhà. 

Chúng ta có thể sử dụng toàn bộ các phương tiện truyền thông hiện đại để kể lại các câu chuyện về dòng họ, về cuộc sống hàng ngày qua chính lời kể lại của chủ nhân, con cháu họ hàng ngôi nhà đó kể lại những câu chuyện liên quan đến phong tục nhà Lang, các ông Lang. gia đình của họ, liên quan đến dòng tộc của họ, kể lại tất cả các câu chuyện đó trên một ngôi nhà mà chúng ta khôi phục lại nhưng chúng ta có một chất liệu sống thì nó sẽ đem lại cho chúng ta một cái hồn cốt rất hay, rất phong phú về ngôi nhà đó.

Nhân sự việc không may này ta cần tạo cơ hội để gắn kết tất cả cộng đồng cùng chung tay kêu gọi mọi người ủng hộ việc làm cần thiết này để bảo tồn một văn hóa hết sức đẹp đẽ này. Đây cũng là môi trường cho những sáng kiến làm thế nào để phục dựng được nhà lang như 10 năm trước. Không chỉ làm những gì đã mất mà ta cần phầm biến cái hồn đã mất từ cái xác còn lại trở nên sống động, thu hút được sự quan tâm của mọi người, từ đó ta sẽ thu hút được các quan khách đến và lưu truyền được văn hóa núi đồi của người Mường.

Trong khuôn khổ kêu gọi ủng hộ Chiến lược "Nhà Lang - Giấc mơ hồi sinh" có các hoạt động như Trình diễn thời trang núi đồi ngày 9/5 tới đây, triển lãm và nhiều hoạt động khác. 

Mọi thông tin về việc ủng hộ để phục hồi ngôi nhà Lang - nét đẹp bản sắc dân tộc Việt Nam của người Mường xin truy cập tại website "Phục dựng nhà Lang - Không gian Văn hóa Mường".

Bon Jung